Staw Służewiecki


Staw Służewiecki

Ten zbiornik retencyjny (zabezpieczający przed powodzią) został zrekultywowany w 2015 roku. Powstało wtedy molo, wyspy na stawie oraz jaz z upustem, nad którym przebiega metalowy most. Wcześniej były to zarośla, wypełniające się wodą z przepływającego tędy Potoku Służewieckiego (Smródki) jedynie w czasie podtopień.

dostępne całodobowodostępne całodobowomostmoststawstawwędkarstwowędkarstwo

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Puławska, ulica Tarniny, ulica Wincentego Rzymowskiego
  • Rok powstania:  2013-2015
  • Obszar MSI:  Służew
  • Wysokość:   0 m
  • Funkcja:  rekreacyjna
  • Styl:  angielski (krajobrazowy)
  • Związane osoby:

Opis urbanistyczny:

Zalew Służewiecki (Jeziorko Służewieckie) jest jednym ze stawów na trasie Potoku Służewieckiego, płynącego ze Szczęśliwic (źródła znajdują się kilkadziesiąt metrów od Lotniska Chopina) aż do Jeziora Wilanowskiego. Potokiem włada Marszałek Województwa Mazowieckiego, a zarządza nim Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych [7].

Wielkość zlewni na odcinku potoku do wysokości stawu wynosi 34.6 km2. Jest to zbiornik wodny o charakterze retencyjnym o powierzchni o powierzchni 2.4 ha przy normalnym poziomie piętrzenia (NPP) oraz 2.6 ha przy maksymalnym (MPP). Pojemność wynosi 28000 m3 przy NPP i 42000 m3 przy MPP, a głębokość od 1.15 m przy NPP do 1.9 m przy MPP. Na terenie stawu zostały zlokalizowane trzy wyspy o powierzchni 100-150 m2, wyniesione do 0.55 m ponad NPP, które mają służyć ptakom. W obszarze zbiornika umieszczono także drewniany pomost. Urządzenia piętrzące powstałe podczas rekultywacji to zapora ziemna czołowa o długości 52 m oraz jaz ze spustem [10]. Tym sposobem jest tu przy wysokim stanie wody, być może jedyny na Mokotowie, wodospad. Nad jazem prowadzi kratownicowy mostek. Za jazem znajduje się przejście pod ulicą Puławską (niestety ten kawałek nie nadaje się do jazdy, ale spokojnie można tamtędy rowery przeprowadzić) [9].

W 2004 roku na terenie stawu i w jego okolicach stwierdzono występowanie kaczki krzyżówki, trzciniaka, trzcinniczka i gila [10].

Obiekty, pomniki, tablice:


Obiekty, pomniki, tablice

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XVIII wiek i wcześniej:


XVIII wiek i wcześniej

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XIX wiek:

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Krajobraz doliny

[1883] Krajobraz doliny (źródło)

Okres międzywojenny:

W latach 30-tych XX wieku był to Folwark Służewiec, a sam teren jeziora był oznaczony jako użyteczność publiczna kolonii Adamówka Wilanowska.

II wojna światowa i Powstanie Warszawskie:

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Staw Służewiecki

[1939] Staw Służewiecki (źródło)

Krajobraz doliny

[1943] Krajobraz doliny (źródło)

Odbudowa stolicy:


Odbudowa stolicy

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Czasy PRL-u:

Potok Służewiecki stanowi fragment dawnej rzeki Sadurki, która rozpoczynała bieg między obecnym dworcem Warszawa Zachodnia i Włochami. Wody Sadurki nie odpływały z Doliny Służewskiej do Wisły przez Jeziorko Wilanowskie, ale w kierunku północno-wschodnim przez Łazienki, w innym wariancie potem też do Jeziorka Czerniakowskiego. Po kolejnych etapach regulacji przyjęto około 1970 roku nazwę Potok Służewiecki. Od tego czasu Potok Służewiecki odprowadza ścieki deszczowe, oczyszczone oraz nieoczyszczone. Potok jest silnie zanieczyszczony (chociaż jego stan się poprawia) i ze względu na zapach potocznie nazywany jest Smródką [7].

Smródkę próbowano ucywilizować i uregulować. Wykopano kilka stawów połączonych z korytem systemem śluz [8].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Plan doliny

[1979] Plan doliny (źródło)

Przemiany 1989-2000:

W latach 90-tych XX wieku Smródka zdecydowanie się oczyściła, a jej koryto uregulowano [8]. Od 1995 roku istnieje druga, alternatywna nazwa, Potok Służewski. W 1998 roku Państwowy Inspektor Ochrony Środowiska uznał potok za ciek powierzchniowy [7].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Plan źródeł zanieczyszczeń

[1995] Plan źródeł zanieczyszczeń (źródło)

Plan zagospodarowania

[1995] Plan zagospodarowania (źródło)

XXI wiek:

Do tej pory Staw Służewiecki, w pobliżu skrzyżowania Puławskiej z Rzymowskiego, przez większość roku był wyschnięty i zarośnięty trzcinami, wysokimi na kilka metrów (w wyniku obniżenia się wód gruntowych [10]). Tylko przy wysokim stanie wody (po opadach czy roztopach), wypełniał się wodą [4]. Chaszcze były domem dla wielu gatunków zwierząt [9].

W latach 2013-2015 w ramach projektu „Przywrócenie funkcji retencyjnej zbiornika retencyjnego Staw Służewiecki” przeszedł rekultywację. Jej koszt wyniósł 5.8 mln zł [10]. Projekt budowlany został zatwierdzony 23 lipca 2013 roku [3]. Zbiornik wybudowano, aby móc regulować nieco niżej położone niegdysiejsze stawy w dolince [9] i odtworzyć funkcję retencyjną stawu. Koryto Potoku Służewieckiego zostało wyłożone kamieniami, wzmocniono także brzegi stawu. Został też pogłębiony. Usypano trzy wyspy, a od strony ul. Tarniny powstało molo widokowe. W celu spiętrzenia wody zbudowano zaporę oraz jaz ze spustem, a nad brzegami potoku i na wyspach wyrosły szuwary. Przebudowę zaprojektowała firma Waga Bart we współpracy z pracownią krajobrazu Urbiosis. Prace wykonała firma Wod-Kan-Bruk z Łomnicy [2].

W samym środku stawu zaplanowano pływającą, podświetlaną w nocy fontannę tryskającą wodą na wysokość 16 metrów, która miała pełnić funkcję filtrującą, chroniąc wodę przed zamuleniem. Przy zbiorniki zaplanowano dwie górki, pierwsza w północno-zachodnim narożniku, miała być punktem widokowym na cały kompleks, druga, mniejsza miała wraz z bogatym zadrzewieniem oddzielać skwer od ruchu samochodowego. Ta terenie tak wyznaczonego parku zaplanowano ławki, latarnie, stojaki rowerowe, kosze i zespół urządzeń fitness, a wokół zbiornika ścieżkę rowerowa. Dla czworonogów wydzielono też psi park, z wyposażeniem umożliwiającym tresurę [5]. Dofinansowanie unijne wyniosło 7 mln zł [11]. Mimo, że Rada Warszawy przekazała 4.3 mln zł miejskiemu Zarządowi Zieleni na budowę alejek, psiego wybiegu, pływającej fontanny, urządzeń sportowo-rekreacyjnych i małej architektury [6] realizacja tego projektu nie została ukończona.

Architekci zaprojektowali molo jako miejsce romantycznych spacerów. Popsuły to mewy, gdyż molo jest zwykle białe od grubej warstwy uch odchodów. Dzielnica zleca oczyszczanie molo raz na miesiąc [6]. Obecnie nad stawem często można spotkać wędkarzy [9], a latem opalających się mieszkańców.

W kwietniu 2018 roku na jazie uruchomiono niewielką elektrownię wodną z turbiną Archimedesa. Elektrownia jest wyposażona w asynchroniczny trójfazowy generator prądu przemiennego. Jest on sprzężony poprzez przekładnię ze ślimakową turbiną wodną. Elektrownia produkuje prąd trójfazowy o napięciu 400 V i ma moc ok. 3 kW. Prąd jest przekazywany do sieci firmy Innogy. Obok ustawiono ekran, na którym można zobaczyć wizualizację zasady pracy elektrowni, a także dane o wyprodukowanej i oddanej do sieci ilości energii [13].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Staw Służewiecki - MPZP

[2007] Staw Służewiecki - MPZP (źródło)

Staw Służewiecki

[2012] Staw Służewiecki (źródło)

Staw Służewiecki

[2012] Staw Służewiecki (źródło)

Projekt stawu

[2012] Projekt stawu (źródło)

Staw Służewiecki przed modernizacją

[2013] Staw Służewiecki przed modernizacją (źródło)

Projekt przebudowy - plan

[2013] Projekt przebudowy - plan (źródło)

Projekt przebudowy - jaz

[2013] Projekt przebudowy - jaz (źródło)

Projekt przebudowy - kładka nad jazem

[2013] Projekt przebudowy - kładka nad jazem (źródło)

Staw

[2013] Staw (źródło)

Budowa zbiornika

[2015] Budowa zbiornika (źródło)

Staw Służewiecki

[2015] Staw Służewiecki (źródło)

Staw Służewiecki

[2015] Staw Służewiecki (źródło)

Staw Służewiecki

[2015] Staw Służewiecki (źródło)

Staw Służewiecki

[2015] Staw Służewiecki (źródło)

Staw Służewiecki - jaz

[2015] Staw Służewiecki - jaz (źródło)

Staw Służewiecki - dok do zainstalowania śruby Archimedesa

[2015] Staw Służewiecki - dok do zainstalowania śruby Archimedesa (źródło)

Staw Służewiecki - otoczenie

[2015] Staw Służewiecki - otoczenie (źródło)

Budowa zbiornika

[2015] Budowa zbiornika (źródło)

Budowa zbiornika

[2015] Budowa zbiornika (źródło)

Budowa zbiornika

[2015] Budowa zbiornika (źródło)

Zbiornik retencyjny

[2015] Zbiornik retencyjny (źródło)

Śluza

[2015] Śluza (źródło)

Przebieg potoku

[2015] Przebieg potoku (źródło)

Zbiornik retencyjny

[2015] Zbiornik retencyjny (źródło)

Budowa molo

[2015] Budowa molo (źródło)

Budowa jazu

[2015] Budowa jazu (źródło)

Budowa jazu

[2015] Budowa jazu (źródło)

Budowa jazu

[2015] Budowa jazu (źródło)

Budowa zbiornika

[2015] Budowa zbiornika (źródło)

Wezbranie

[2016] Wezbranie (źródło)

Wezbranie

[2016] Wezbranie (źródło)

Widok z molo

[2017] Widok z molo (źródło)

Staw

[2017] Staw (źródło)

Staw

[2017] Staw (źródło)

Staw

[2017] Staw (źródło)

Potok pod ul. Puławską

[2017] Potok pod ul. Puławską (źródło)

Staw Służewiecki - molo

[2017] Staw Służewiecki - molo (źródło)

Staw Służewiecki - molo

[2017] Staw Służewiecki - molo (źródło)

Staw Służewiecki - jaz

[2017] Staw Służewiecki - jaz (źródło)

Staw Służewiecki - wyspy

[2017] Staw Służewiecki - wyspy (źródło)

Staw Służewiecki

[2017] Staw Służewiecki (źródło)

Staw Służewiecki - jaz przy wysokim stanie wody

[2017] Staw Służewiecki - jaz przy wysokim stanie wody (źródło)

Staw

[2017] Staw (źródło)

Projekt zagospodarowania

[2017] Projekt zagospodarowania (źródło)

Elektrownia wodna

[2018] Elektrownia wodna (źródło)

Elektrownia wodna

[2018] Elektrownia wodna (źródło)

Opis przygotowano: 2017-09