Kościół św. Łukasza Ewangelisty (Bemowo)


Kościół św. Łukasza Ewangelisty (Bemowo)

Jest to właściwie druga świątynia, gdyż pierwsza doszczętnie spłonęła w dzień po umieszczeniu w niej relikwii Ojca Pio (i tylko te relikwie ocalały z pożaru). W miejscu zgliszcz jest obecnie niezagospodarowany plac, obok którego stoją kapliczka i dzwonnica. Sam kościół buduje się już kilkanaście lat, natomiast okolicznym wiernym służy kaplica urządzona na dziedzińcu istniejącego już domu parafialnego.

kościółkościółsiłownia plenerowasiłownia plenerowasklepsklep

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Bolkowska, ulica Górczewska, ulica Stanisława Konarskiego
  • Rok powstania:  2001-2019
  • Obszar MSI:  Górce
  • Wysokość:   42 m
  • Funkcja:  sakralna
  • Styl:  funkcjonalizm
  • Związane osoby: Dworczak Aleksy

Opis urbanistyczny:

Siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Łukasza Ewangelisty w Warszawie (ul. Górczewska #176) jest świątynia pod tym samym wezwaniem. Obsługiwana jest przez księży archidiecezjalnych [1]. Kompleks składa się z dwóch głównych, stykających się ze sobą budynków oraz terenu z barakami w miejscu pierwszego kościoła.

Na zachodzie, już poza kościołem jest niewielki trójkątny skwer, zakończony półkolistym żywopłotem. Rosną na nim drzewa, ustawiono tu w 2013 roku siłownię plenerową.

Dom parafialny

Budynek położony bardziej na wschodzie to dom parafialny. Oprócz mieszkań księży znajdują się tu także sale na spotkania grup parafialnych. Część lokali od ul. Górczewskiej jest wynajmowana na sklepy i usługi [8]. Budynek jest dwukondygnacyjny. Zbudowany został z czerwonej cegły, na planie litery F. Główny trakt biegnie wzdłuż ul. Górczewskiej i łączy się dalej z bryłą kościoła. W stronę ul. Bolkowskiej odbiegają dwa poprzeczne skrzydła, od wschodniego krańca i w środkowej części. Znajdujący się pomiędzy nimi dziedziniec został zadaszony i pełni rolę jednopiętrowej, tymczasowej kaplicy. Fasada jest dość zróżnicowana, o nieregularnym układzie okien, pojedynczo pojawiają się np. kolumny czy przejazd bramny.

Kościół

Budynek bardziej na zachód właściwa świątynia. Nad okolicą dominuje jej wysoka, szpiczasta, biała wieża na planie koła, położona w południowo-zachodnim narożniku. Wieża przypomina nieco zawiniętą muszlę, która płynnie przechodzi w krzyż skierowany na zachód. Główne wejście również znajduje się od zachodu. Świątynia jest trójnawowa, z dwuspadzistym dachem. Nawa północna w części jest nieco wyniesiona.

Świątynia powstała na podstawie projektu Aleksego Dworczaka [1]. Wnętrze zaplanowano w sposób funkcjonalistyczny. Przestrzeń sakralną oraz zaplecze można dopasowywać do duszpasterskich inicjatyw, mogą tu odbywać się duże koncerty i uroczystości patriotyczne. Wydzielona została też mniejsza kaplica. Po bokach nawy głównej zaprojektowano potężne filary, a nad nią jest półkoliste, bazylikowe sklepienie [8].

Dzwonnica

We wschodniej części posesji, obok pierwszego kościoła, który spłonął, zachowała się drewniana dzwonnica z końca XX wieku. Stoi na pustym placu zapełnionym materiałami budowlanymi. Jest w kiepskim stanie, pokrywa ją bluszcz i osłania drzewo. Jest o konstrukcji słupowej, dolna część oszalowana poziomo, górna otwarta, widać elementy konstrukcyjne. Zbudowana została na planie kwadratu, ściany są pochyłe [6].

W miejscu dawnego ołtarza spalonej świątyni stał w 2019 roku drewniany podest i krzyż, a od strony północnej obok dawnej plebanii stoi niewielka kapliczka.

Obiekty, pomniki, tablice:


Obiekty, pomniki, tablice

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XVIII wiek i wcześniej:


XVIII wiek i wcześniej

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XIX wiek:


XIX wiek

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Okres międzywojenny:


Okres międzywojenny

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

II wojna światowa i Powstanie Warszawskie:


II wojna światowa i Powstanie Warszawskie

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Odbudowa stolicy:


Odbudowa stolicy

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Czasy PRL-u:

Zanim powstała tutaj zabudowa, mieściły się w tym miejscu jeszcze w okresie PRL-u pola uprawne. Od strony skrzyżowania ul. Górczewskiej z ul. Konarskiego znajdowało się gospodarstwo. W czasie budowy okolicznych osiedli w latach 80-tych XX wieku znajdowało się tutaj zapewne zaplecze dla materiałów budowlanych, istniejące jeszcze co najmniej w 2001 roku.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Teren posesji

[1982] Teren posesji (źródło)

Przemiany 1989-2000:

W 1990 roku przy ul. Górczewskiej został utworzony ośrodek duszpasterski [1]. Pierwszą mszę świętą odprawiono 31 maja 1990 roku na placu przyszłego kościoła. Eucharystii przewodniczył bp Marian Duś. 8 grudnia 1992 roku przez kard. Józefa Glempa została erygowana parafia św. Łukasza Ewangelisty. Powstała z terenu wydzielonego z parafii Bogurodzicy Maryi [2]. Pierwszym proboszczem został ks. Zenon Trzaskowski [1].

Na miejscu przeznaczonym pod budowę świątyni stanęła tymczasowa drewniana kaplica [1] sprowadzona przez górali w 1991 roku z miejscowości Jedlnia pod Radomiem [2]. Przywieziono ją w kawałkach, miała maksymalnie 40 lat [3]. Czas oczekiwania na budowę murowanego kościoła oraz plebanii przedłużał się, ponieważ do terenu rościli pretensje spadkobiercy gruntów i toczyły się sprawy sądowe [2]. W czerwcu 1998 roku nowym proboszczem został ks. Jan Popiel [1].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Pierwsza msza święta

[1990] Pierwsza msza święta (źródło)

Wznoszenie drewnianego kościoła

[1992] Wznoszenie drewnianego kościoła (źródło)

Wznoszenie drewnianego kościoła

[1992] Wznoszenie drewnianego kościoła (źródło)

Wznoszenie drewnianego kościoła

[1992] Wznoszenie drewnianego kościoła (źródło)

Dzwonnica

[1992] Dzwonnica (źródło)

Ołtarz w drewnianym kościele

[1992] Ołtarz w drewnianym kościele (źródło)

Drewniany kościół

[1992] Drewniany kościół (źródło)

Drewniany kościół

[1992] Drewniany kościół (źródło)

XXI wiek:

W 2001 roku parafia otrzymała zgodę na budowę [1]. Ponieważ ówczesny dom parafialny mieścił się w metalowych kontenerach, mieszkający w nim księża w zimie przymarzali, a latem upał był nie do zniesienia. Wierni wyrazili zgodę, by w pierwszej kolejności wybudować dom parafialny [8]. Prace rozpoczęto w czerwcu 2001 roku [1].

23 września 2004 roku do świątyni przekazano relikwie św. ojca Pio. Następnego dnia około godziny 5:30 nad ranem wybuchł pożar, który doszczętnie strawił świątynię. Po kilku minutach, kiedy dojechały pierwsze jednostki straży (oddalonej o kilkaset metrów), cały kościół stał w płomieniach. Nie dało się wejść do środka i około 40 strażaków chroniło głównie sąsiadujące budynki (m.in. oddalony o cztery metry blaszany barak, pełniący rolę plebanii oraz drewnianą dzwonnicę [3]). Po godzinie udało się ugasić pożar, jednak z kościoła pozostało tylko pogorzelisko. Ocalały umieszczone w sejfie relikwie Ojca Pio, chociaż schowane obok nich kielichy liturgiczne stopiły się. Ocalała też grota Matki Boskiej i osłaniająca ją brzoza, która stała pomiędzy palącym się kościołem i plebanią [2]. Przyczyną pożaru było zapewne podpalenie, jednak postępowanie w tej sprawie umorzono po kliku miesiącach [1]. To był jeden z największych pożarów w Warszawie po 1989 roku [4]. Straty wyniosły ok. 600 tys. zł [7].

Nabożeństwa początkowo odbywały się w murach budowanego domu parafialnego [3], gdzie w największej sali błyskawicznie urządzono prowizoryczną kaplicę [8]. Do grudnia 2004 roku wystawiono nową, tymczasową kaplicę na dziedzińcu nowej plebanii [1]. W grudniu 2004 roku pasterkę celebrował w niej kard. Józef Glemp [2].

Z powodu braku funduszy budowa miała kilkuletni przestój. Przez ten czas zgromadzono 0.5 mln cegieł oraz dużą część stali. Budowa murów bocznych naw kościoła ruszyła ponownie w 2010 roku [8]. W 2014 roku kościół był już zadaszony i zakończono budowę wieży, natomiast w 2015 roku został pokryty nową dachówką.

Kościół z daleka wygląda na gotowy, jednak budynek wciąż nie jest ukończony [4].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Teren posesji

[2001] Teren posesji (źródło)

Pożar

[2004] Pożar (źródło)

Pożar

[2004] Pożar (źródło)

Pożar

[2004] Pożar (źródło)

Pożar

[2004] Pożar (źródło)

Pożar

[2004] Pożar (źródło)

Kaplica tymczasowa

[2004] Kaplica tymczasowa (źródło)

Kaplica tymczasowa

[2004] Kaplica tymczasowa (źródło)

Budowa nowej świątyni

[2004] Budowa nowej świątyni (źródło)

Budowa nowej świątyni - makieta

[2004] Budowa nowej świątyni - makieta (źródło)

Kaplica

[2005] Kaplica (źródło)

Tymczasowa kaplica

[2007] Tymczasowa kaplica (źródło)

Wejście

[2008] Wejście (źródło)

Dom parafialny od ul. Górczewskiej

[2008] Dom parafialny od ul. Górczewskiej (źródło)

Miejsce spalonego kościoła

[2008] Miejsce spalonego kościoła (źródło)

Dzwonnica

[2008] Dzwonnica (źródło)

Dawna plebania i kapliczka

[2008] Dawna plebania i kapliczka (źródło)

Miejsce ołtarza w spalonym kościele

[2008] Miejsce ołtarza w spalonym kościele (źródło)

Dom parafialny

[2010] Dom parafialny (źródło)

Budowa

[2010] Budowa (źródło)

Wmurowanie kamienia węgielnego

[2010] Wmurowanie kamienia węgielnego (źródło)

Wmurowanie kamienia węgielnego

[2010] Wmurowanie kamienia węgielnego (źródło)

Plan świątyni

[2010] Plan świątyni (źródło)

Wnetrze tymczasowego kościoła

[2014] Wnetrze tymczasowego kościoła (źródło)

Budowa świątyni

[2014] Budowa świątyni (źródło)

Budowa świątyni

[2014] Budowa świątyni (źródło)

Tymczasowy kościół

[2016] Tymczasowy kościół (źródło)

Front

[2016] Front (źródło)

Plebania

[2017] Plebania (źródło)

Świątynia od północy

[2017] Świątynia od północy (źródło)

Świątynia

[2017] Świątynia (źródło)

Świątynia

[2017] Świątynia (źródło)

Teren posesji

[2018] Teren posesji (źródło)

Siłownia plenerowa

[2018] Siłownia plenerowa (źródło)

Dzwonnica

[2018] Dzwonnica (źródło)

Wnetrze tymczasowego kościoła

[2019] Wnetrze tymczasowego kościoła (źródło)

Wnetrze tymczasowego kościoła

[2019] Wnetrze tymczasowego kościoła (źródło)

Wnetrze tymczasowego kościoła

[2019] Wnetrze tymczasowego kościoła (źródło)

Front

[2019] Front (źródło)

Opis przygotowano: 2019-12