Warszawska Fabryka Drutu, Sztyftu i Gwoździ (Belgijska Fabryka Drutu w Warszawie, potocznie Drucianka, ul. Objazdowa #1, ul. Wojnicka #2, dawniej też ul. Korsaka 2/4 [12]) to kompleks przemysłowy. Część zabytkowa składa się z głównej hali produkcyjnej (z charakterystycznym kominem), galwanizerni, magazynu, stajni z wozownią, portierni i budynku administracyjnego [1]. Najlepiej zachowały się budynki od ul. Objazdowej: budynek biurowo-mieszkalny połączony z portiernią, budynek administracyjno-mieszkalny w którym mieścił się luksusowy apartament dyrektora, budynek gospodarczy w którym znajdowały się m.in. stajnie i wozownia [5]. Część zabytkowa mieści się w północno-wschodniej części obszaru.

Zabudowania zabytkowego zespołu zostały wykonane z czerwonej, nieotynkowanej ceramicznej cegły, typowej dla ówczesnej architektury przemysłowej. Zdobienia elewacji nawiązują do form neogotyckich [2] według projektu Kazimierza Loewego [1]. Gzymsy wykonano z dekoracyjnie układanej cegły, a nadproża okienne mają postać odcinków łuku. W budynku administracyjnym na ryzalicie klatki schodowej pojawił się bogatszy detal w postaci ceglanego frontonu [5], a w luksusowym mieszkaniu dyrektora zachował się dębowy parkiet oraz mosiężne detale [11]. Z pierwotnej zabudowy hal przetrwała również drewniana konstrukcja hali nr 4 z żeliwnymi kolumnami [5].

Część zachodnią i południową tworzą nowsze zabudowania, ostatnie z lat 80-tych XX wieku. Oprócz parterowych hal i magazynów przy wjeździe od ul. Wojnickiej są tu też dwa piętrowe budynki, jeden dwu-, a drugi trzykondygnacyjny.

W Druciance rozgrywa się akcja opowiadań Andrzeja Pilipiuka, m.in. Wampir z M3, Wampir z MO [13] czy Wampir z KC [14].

Przy dawnej bramie Drucianki od ul. Objazdowej znajduje się tablica o treści [2]: w tej fabryce w latach 1909-1940 pracował i walczył wierny syn narodu polskiego wybitny działacz Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy, Komunistycznej Partii Polski, Lewicy Związkowej, Stowarzyszenia Przyjaciół Związku Radzieckiego, wieloletni bojownik o wyzwolenie społeczne i narodowe, więzień carski i sanacyjny Karol Wójcik zamordowany w Oświęcimiu 10 marca 1941 roku, wmurowano w dziesiątą rocznicę śmierci dnia 10 marca 1951 roku [25]. Tablica ma wymiary 80 x 120 cm i została wykonana z piaskowca [18].

W 2012 roku skradziono dwie kamienne donice ustawione w 1951 roku pod tablicą [25], a od 1989 roku treści na tablicy były kilka razy sprejowane lub pokrywane białą kredą [25].

Fabryka Drutu, Sztyftów i Gwoździ została uruchomiona w 1899 roku [2], stając się szybko głównym producentem gwoździ, łańcuchów, siatki metalowej i drutu kolczastego na terenie ówczesnego Królestwa Polskiego, przez co była jednym z najważniejszych zakładów przemysłowych dawnej Pragi [1]. Była też czołowym producentem drutu, gwoździ i łańcuchów na teren Cesarstwa Rosyjskiego [3]. Zarząd spółki mieścił się w Brukseli [1] aż do 1944 roku [2]. Ponieważ produkowano głównie drut i siatkę, fabryce nadano zwyczajową dla takich przedsiębiorstw nazwę Drucianka [5].

W 1905 roku od ul. Wojnickiej powstała Cynkownia Warszawska, współpracująca następnie z Drucianką [19].

W 1909 roku zatrudnionych było 130 osób [4], a wartość produkcji osiągnęła 600 tys. rubli [5]. Przed 1914 rokiem między budynkami mieszkalnymi przy bramie i budynkiem produkcyjnym wystawiono wzdłuż obu boków posesji pięć mniejszych budowli fabrycznych [19]. W 1915 roku miała miejsce ewakuacja fabryki do Rosji [2].

Zakład był istotnym ośrodkiem ruchu robotniczego w Warszawie, a pracownicy często organizowali strajki: w 1914 roku domagano się podwyżki płac (po krótkim strajku uzyskano 10-20% podwyżkę [2]), w 1916 roku domagano się żywności i odzieży ochronnej, a w latach 1934-1935 protestowano przeciwko obniżkom płac [1], uzyskując cofnięcie planowanej obniżki. Średnio w ciągu roku w Druciance strajkowano kilka razy, od paru godzin do kilkunastu dni [2].

W 1918 roku robotnicy uczestniczyli w rozbrajaniu Niemców [1], natomiast w 1919 roku w fabryce przeprowadzono rewizję. Powodem było podejrzenie ukrycia broni zarekwirowanej rok wcześniej Niemcom i mającej służyć przyszłej komunistycznej milicji narodowej (mającej powstać gdyby bolszewicy zajęli Warszawę) [1]. W tym samym roku nazwę otrzymała ul. Objazdowa [24].

W 1922 roku przedsiębiorstwo przekształciło się w spółkę akcyjną z kapitałem belgijskim [19] i powstawały w nim: drut żelazny jasny, żarzony, cynkowany, telefoniczny i telegraficzny, odpowiadający warunkom technicznym min. poczt i telegrafów, drut stalowy do wyrobu lin i sprężyn, drut kolczasty, skoble do drutu kolczastego, niciki i łańcuchy oraz wszelkiego rodzaju gwoździe i sztyfty [16].

W 1938 roku zakład zatrudniał 260 (360 [4]) robotników, 6 techników i 13 urzędników, a jego asortyment rozszerzył się o sprężyny i kable [19]. Zakład zajmował wówczas wąską działkę od ul. Objazdowej i ciągnął się aż do ul. Wojnickiej (hip. 1554). Dalej były dwie lub trzy kolejne posesje przemysłowe (hip. 2179, hip. 2306, hip. 2178), m.in. Cynkownia Warszawska, których zabudowania kończyły się przy zachodniej granicy budynku zajezdni tramwajowej. Dojazd do nich prowadził od dzisiejszej ul. Korsaka. Posesje były o połowę węższe, a dzisiejsza południowa część należała wówczas do PKP (przebiegała tędy bocznica kolejowa).

Podczas kampanii wrześniowej zakład został zbombardowany, a część budynków uległa zniszczeniu lub utraciła dachy na skutek pożaru [1]. W okresie okupacji firma działała pod niemieckim zarządem komisarycznym [19].

Od połowy 1940 roku na terenie zakładu zaczęła ukazywać się konspiracyjna gazeta, o czym zawiadomił gestapo jeden z konfidentów, przekazując równocześnie listę czytelników. Zostali oni aresztowani w październiku 1940 roku podczas zorganizowanej akcji. Gestapo aresztowało ponad 30 pracowników, w tym Karola Wójcika, których deportowano do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz. Z aresztowanych robotników wróciło tylko pięciu [1].

W 1944 roku na polecenie Władysława Dworakowskiego powstał na terenie fabryki komitet samoobrony mający na celu ochronę zakładu przed grabieżą i zniszczeniem. Podczas ewakuacji fabryki przez Niemców zdołał on ukryć pasy transmisyjne, smary, cynk, ołów, silniki elektryczne, a nawet wagony z węglem, drutem i inne materiały produkcyjne. Fabryka uległa spaleniu we wrześniu 1944 roku w czasie walk o wyzwalanie Pragi [1].

Większość budynków uległa zniszczeniu. Na pewno ocalał budynek magazynu wyrobów gotowych, który był pierwszym obiektem nowego zakładu w okresie powojennym [1]. Zabudowania Cynkowni Warszawskiej zostały po wojnie w znacznym stopniu przekształcone [5], a sama cynkownia połączyła się z Drucianką [4].

W 1946 roku zakład został znacjonalizowany jako Warszawska Fabryka Drutu i Gwoździ im. Karola Wójcika, a w 1952 roku zaczął specjalizować się w wyrobie sprężyn dla przemysłu motoryzacyjnego, lotniczego i rolniczego i zmienił nazwę na Warszawska Fabryka Sprężyn im. Karola Wójcika [1].

Od 1950 roku przy ul. Korsaka 2/4 funkcjonował drugi Warszawski Bazar Chłopski [26] zorganizowany przez kierownictwo WSS, na którym drobni rolnicy z rejonu podwarszawskiego przywozili groch, fasolę i nabiał, a w zamian mogli kupić skóry, odzież, materiały wełniane i bawełniane, żelazo czy artykuły gospodarstwa domowego [27].

Zabudowania magazynowe w południowej części (na dawnych terenach kolejowych) powstały w latach 80-tych XX wieku. Wśród nich najstarszy jest środkowy fragment hali. Najpóźniej, bo między 1987 i 1990 rokiem, powstała hala na planie kwadratu, znajdująca się przy zachodniej granicy działki.

Po 1990 roku część budynków wykorzystywano jako prywatne magazyny [4].

W połowie lat 90-tych XX wieku produkowano tu sprężyny dla potrzeb fabryki samochodów Daewoo-FSO na Żeraniu [2], a zakład pozostawał pod zarządem polsko-koreańskiej spółki. Stuletnie kadzie w galwanizerni i hartowni przerażały prymitywizmem, jednocześnie w nowej hali stało kilka nowoczesnych maszyn zwijających zwoje drutu, sterowanych komputerowo. Tutaj też przechowywano część wyprodukowanych na Żeraniu samochodów [9].

Zakład zakończył działalność w 2000 roku [1], a 28 grudnia 2001 roku Daewoo-FSO Motors sprzedało liczący prawie 40 tys. m2 kompleks kilku obywatelom Wietnamu za nieco ponad 7 mln zł [2].

Opuszczone budynki fabryczne przez lata ulegały aktom wandalizmu oraz systematycznie były rozkradane [1]. Praskie Stowarzyszenie Mieszkańców Michałów podjęło działania w celu wpisania obiektu do rejestru zabytków. Problemem był jednak brak kontaktu z dwojgiem wietnamskich właścicieli do których należały budynki remizy i hali produkcyjnej (pozostała część należała do miasta i PKP). Kompleks został wpisany do rejestru zabytków 31 sierpnia 2010 roku pod numerem A-977 [1].

28 stycznia 2011 roku powołany został Komitet Budowy Muzeum Komunikacji, a siedzibą przyszłego Muzeum Komunikacji miała zostać Drucianka, jednak ostatecznie na siedzibę muzeum wybrano okolice stacji PKP Warszawa Praga [8].

Obecnie na tym terenie działa szereg różnych firm i zakładów przemysłowych [7], m.in. paintball (do 27 czerwca 2019 roku działał PM Shooter [20]), szwalnie, kowalstwo (kuźnia Kowali Losu Wiesława Górskiego i Jerzego Kamińskiego [23]), odlewnictwo (Fabryka Bombek [21], pracownia drykierska Marka Rosiaka [10]), obróbka skrawaniem itp. [17]. Od 2002 roku istnieje też pierwszy na Pradze Oddział Mazowieckiego Stowarzyszenia Rodzin i Przyjaciół Dzieci Uzależnionych Powrót z U, który działa przy ul. Wojnickiej 2 w lokalu nieodpłatnie użyczonym przez panią Cao Thi Que Anh, gdzie w trzech pomieszczeniach otwarto punkt informacyjno-edukacyjno-konsultacyjny [22].