Kościół św. Marka Ewangelisty


Kościół św. Marka Ewangelisty

Nietypowy kształt kościoła św. Marka Ewangelisty z lat 90-tych XX wieku ma formę zaokrąglonego wieloboku i wieloczęściowego dachu, nad którym (na wysokości prezbiterium) umieszczono basztę wciętą w sierp księżyca i pełniącą rolę dzwonnicy. Nowoczesne wnętrze jest jednoczęściowe, ze zdobieniami ceglanymi na ścianach. Centralną część prezbiterium zajmuje mozaika Chrystusa Pantokratora. Są też kaplice boczne: Matki Bożej Pocieszenia i Miłosierdzia Bożego.

kościółkościół

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Radzymińska, ulica Trocka, ulica Zamiejska
  • Rok powstania:  1990-1999
  • Obszar MSI:  Targówek Mieszkaniowy
  • Wysokość:   22 m
  • Funkcja:  sakralna
  • Styl:  postmodernizm
  • Związane osoby: Buchner Andrzej, Żurawski Andrzej

Opis urbanistyczny:

Kościół św. Marka Ewangelisty w Warszawie (ul. Zamiejska #6) jest siedziba parafii pod tym samym wezwaniem [4], która liczy ok. 10 tys. wiernych [6]. W Parafii działa klub sportowy "Św. Marek" [8] oraz Świetlica Pod Aniołem, czynna od poniedziałku do piątku w godzinach 15:00-19:00 [3].

W domu parafialnym od września 1996 roku działa amatorski teatr dziecięcy RAJ. Ks. Stalpiński udostępnił dzieciom pomieszczenia parafialne i zbudował salę widowiskową z zapleczem teatralnym. Założycielem, kierownikiem i reżyserem Teatru RAJ jest Teresa Tymosiewicz-Muszel. Premierowym przedstawieniem teatru była sztuka napisana przez Urszulę Golańską „Cicha Noc”, której premiera odbyła się 25 stycznia 1997 roku. W tym dniu została również oddana do użytku nowa sala teatralna [9].

Kolejni proboszczowie to ks. Szczepan Stalpiński (1988-2000), ks. Krzysztof Grzegorz Waligóra (2000-2004), ks. Wacław Madej (2004-2014) [7], ks. Sylwester Gaworek (2014-) [4].

Kościół ma nietypowy kształt. Zbudowany jest na planie zaokrąglonego kwadratu, z kopułą opartą na sześciu słupach [1], o stalowej konstrukcji, zwieńczonej szklaną latarnią [8]. Elewacja jest ceglana, zbudowana z cegły sprowadzonej spod Sandomierza [8]. Wejście prowadzi z wewnętrznego dziedzińca, po przekątnej. Jest na poziomie parteru cofnięte. Druga kondygnacja nad wejściem mieści okrągły witraż z Duchem Świętym. Po prawej stronie wejścia znajdują się tablice pamięci Jerzego Popiełuszki, Jana Pawła II i Stefana Wyszyńskiego. Jest też tablica „w hołdzie bohaterskim Polakom poległych za Boga i Ojczyznę w czasie reżimu hitlerowskiego i komunistycznego”. Na przedłużeniu wejścia, nad prezbiterium, znajduje się baszta-dzwonnica zwieńczona krzyżem. Nie jest okrągła, ma rzut sierpa, a w wyciętej do wewnątrz części trzy okna. Podobne potrójne okna znajdują się na każdej z pięciu bocznych ścian kościoła, w wyższej części (z wyjątkiem wejścia). Od ul. Radzymińskiej znajduje się tył kościoła. Umieszczono z tej strony na elewacji metalowe, kute litery: Kościół Św. Marka Ewangelisty. Poziom parteru jest nieco wysunięty i mieści zakrystię oraz łącznik prowadzący do położonego na północy domu parafialnego i plebanii.

Półokrągłe prezbiterium przechodzi w wieżę [8]. Posadzka, ołtarz ofiarny, ołtarzyk pod tabernakulum i ambona są wykonane z włoskiego marmuru [1]. W prezbiterium znajduje się obraz w mozaice, przedstawiający Chrystusa Pantokratora na łuku tęczowym, a po obu jego stronach ewangelistów św. Jana i św. Marka [8]. Ściana między Chrystusem, a postaciami po bokach, jest stronicą z księgi Pisma Świętego z Ewangelią św. Marka w wielu językach. Na ścianie będącej przejściem do prezbiterium znajdują się dwie rozety z atrybutami ewangelistów.

Z prawej strony mieści się boczna kaplica Matki Bożej Pocieszenia, z wierną kopią jej wizerunku z Trok, z płaskorzeźbami przedstawiającymi czterech ewangelistów oraz z relikwiami św. o. Maksymiliana Marii Kolbego i bł. ks. Jerzego Popiełuszki [1]. Są też w gablotach umieszczone dary wotywne. Obraz Trockiej Matki Bożej Pocieszenia został wykonany w 1999 roku przez krakowskich artystów: Mariana Paciorka i Leopolda Kubicę. Zdecydowano się na ten obraz, gdyż kościół leży przy starym szlaku do Wilna, którego pozostałością jest sąsiednia ul. Trocka. Projekt kaplicy wykonała siostra Maristella [2]. Między prezbiterium o kaplicą Matki Bożej Pocieszenia znajduje się kaplica Miłosierdzia Bożego z kopią obrazu „Jezu, ufam Tobie”, relikwiami s. Faustyny Kowalskiej i chrzcielnicą [1], nad którą umieszczono wizerunek gołębicy. Po prawej stronie znajduje się cytat słów papieża Jana Pawła II.

Ściany wnętrza pomalowane są na biało [1]. Z sufitu zwisa wielki, okrągły, żelazny żyrandol. Posadzka wykonana jest z włoskiego marmuru. Zamontowano centralne ogrzewanie [8]. Wyposażeniem świątyni są ławki dębowe i cztery konfesjonały. Na chórze zainstalowano 46-głosowe organy firmy Johannus. W piętnastu oknach umieszczono witraże przedstawiające życie Jezusa według Ewangelii św. Marka, patrona świątyni [1]. Okna od wewnątrz są pociągnięte w dół ceglanym wykończeniem, sprawiając wrażenie wyższych.

Dolny kościół jest wykończony drewnem. Ołtarz na tym poziomie jest trzyczęściowy, z postacią zapewne św. Marka w centrum oraz Jezusa i Maryi pod łukami po jego bokach.

Dom parafialny jest dwupiętrowy i składa się z dwóch połączonych ze sobą budynków. Rzut przypomina literę L z wyciętym narożnikiem, sobą. Jest otynkowany na biało. Z wewnętrznego dziedzińca prowadzą do niego dwa wejścia.

Na wewnętrznym dziedzińcu znajduje się klomb z figurą, a południowym narożniku stoi krzyż misyjny.

Obiekty, pomniki, tablice:


Obiekty, pomniki, tablice

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XVIII wiek i wcześniej:


XVIII wiek i wcześniej

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XIX wiek:


XIX wiek

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Okres międzywojenny:


Okres międzywojenny

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

II wojna światowa i Powstanie Warszawskie:


II wojna światowa i Powstanie Warszawskie

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Odbudowa stolicy:


Odbudowa stolicy

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Posesja

[1945] Posesja (źródło)

Czasy PRL-u:

Przed budową kościoła plac nie był zagospodarowany.

W czerwcu 1987 roku władza metropolitalna oddelegowała ks. Szczepana Stalpińskiego do tworzenia parafii [6]. Budowę rozpoczęto w 1987 roku [1]. Plac poświęcił Biskup Duś [2] 25 października 1987 roku [6]. 20 stycznia 1988 roku ks. Szczepan Stalpiński został mianowany pierwszym proboszczem parafii [7]. Ponieważ parafia powstała z powodu braku miejsca na katechizację dzieci, budowę rozpoczęto od części najpilniejszych, czyli od budynku katechetycznego i plebanii. Ksiądz Stalpiński sam pracował na budowie wraz ze swymi parafianami [8].

Początkowo msze odprawiano w prowizorycznej szopie [6], w 1989 roku odprawiono pierwszą mszę świętą [1] na parterze domu katechetycznego [6] powstałego wraz z plebanią [2]. W listopadzie 1989 roku gotowy był budynek katechetyczny [8]. Parafię erygował kard. Józef Glemp 25 kwietnia 1990 roku, z części parafii Świętej Rodziny w Warszawie-Zaciszu i Chrystusa Króla w Warszawie-Targówku [6].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Posesja

[1987] Posesja (źródło)

Przemiany 1989-2000:

Pod koniec 1990 roku rozpoczęto wykopy pod fundamenty kościoła [8]. Projekt architektoniczny przygotował Andrzej Buchner [5], konstruktorem był dr inż. Andrzej Żurawski, nadzór prowadził inż. Kazimierz Górski [6]. W 1991 roku wylano fundamenty i podciągnięto mury. Budowa okazała się pracochłonna ze względu na okrągły kształt świątyni. Murowanie łuków wymagało wielkiej precyzji. Kościół budowany był prawie wyłącznie z funduszy parafian. Ks. Stalpińskiemu przyszedł z pomocą dyrektor Cmentarza Bródnowskiego. Zaproponował wykonanie prac na terenie cmentarza w zamian za materiały i narzędzia potrzebne do budowy. W 1995 roku przykryto świątynię okrągłym dachem-kopułą, zbudowano wieżę i otynkowano wnętrze [7]. 24 grudnia 1995 roku w nowej świątyni pierwszą pasterkę [1] poprowadził bp Stanisław Kędziora [6]. 7 stycznia 1996 roku bp Kazimierz Romaniuk poświęcił i wmurował kamień węgielny [6]. Po odczytaniu aktu poświęcenia poświęcił również tabernakulum będące darem parafian [7].

W grudniu 1999 roku bp Kazimierz Romaniuk poświęcił kopię obrazu Matki Bożej Pocieszenia, a 25 czerwca 2000 roku konsekrował świątynię i ołtarz [6].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Posesja

[1990] Posesja (źródło)

XXI wiek:

3 kwietnia 2004 roku bp Kazimierz Romaniuk poświęcił nowy wystrój absydy ołtarzowej. 5 listopada 2004 roku poświęcono kopię obrazu „Jezu ufam Tobie” umieszczoną w odnowionej kaplicy Miłosierdzia Bożego [6].

1 grudnia 2008 roku dekret ks. abpa Henryka Hosera zezwolił na przechowywanie Najświętszego Sakramentu w nowo poświęconej kaplicy domowej na plebanii [7].

13 grudnia 2009 roku w kaplicy Miłosierdzia Bożego złożono relikwie s. Faustyny Kowalskiej, 1 listopada 2010 roku w kaplicy Matki Bożej Pocieszenia relikwie ks. Jerzego Popiełuszki, a 5 grudnia 2010 roku w tej samej kaplicy relikwie św. o. Maksymiliana Marii Kolbego [1].

9 kwietnia 2011 roku abp Henryk Hoser poświęcił nowe pomieszczenia w domu parafialnym, m.in. kaplicę Św. Marka Ewangelisty [6]. 24 kwietnia 2013 roku ks. bp Marek Solarczyk poświęcił płaskorzeźby z wizerunkami dziewięciu świętych. W listopadzie 2016 roku został zawieszony i poświęcony krzyż na ścianie lewej nawy bocznej [7].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Elewacja kościoła

[2009] Elewacja kościoła (źródło)

Elewacja kościoła

[2009] Elewacja kościoła (źródło)

Widok od ul. Radzymińskiej

[2010] Widok od ul. Radzymińskiej (źródło)

Rzeźba św. Józefa

[2010] Rzeźba św. Józefa (źródło)

Portal wejściowy

[2010] Portal wejściowy (źródło)

Posesja

[2010] Posesja (źródło)

Parafia św. Marka Ewangelisty w Warszawie

[2012] Parafia św. Marka Ewangelisty w Warszawie (źródło)

Kaplica

[2016] Kaplica (źródło)

Wnętrze

[2016] Wnętrze (źródło)

Kaplica boczna

[2016] Kaplica boczna (źródło)

Witraż

[2018] Witraż (źródło)

Wnętrza

[2018] Wnętrza (źródło)

Wnętrza

[2018] Wnętrza (źródło)

Wnętrza

[2018] Wnętrza (źródło)

Wnętrza

[2018] Wnętrza (źródło)

Remont dachu

[2019] Remont dachu (źródło)

Remont dachu

[2019] Remont dachu (źródło)

Plac przed kościołem

[2020] Plac przed kościołem (źródło)

Tablice na elewacji

[2020] Tablice na elewacji (źródło)

Elewacja

[2020] Elewacja (źródło)

Elewacja

[2020] Elewacja (źródło)

Ołtarz

[2022] Ołtarz (źródło)

Prezbiterium

[2024] Prezbiterium (źródło)

Opis przygotowano: 2025-01