Pomimo panującego, socrealistycznego stylu budownictwa, konstrukcję wzniesioną z płyt charakteryzowała lekka budowa, bez nadmiernych elementów panującego kanonu. Kompleks składał się z kilku hal produkcyjnych, kilku magazynów głównych oraz magazynów pomocniczych. Na elementy kompleksu składały się również: ośmiopiętrowy biurowiec, kilka sal konferencyjnych, ogromna stołówka z bufetem, mogąca pomieścić kilkaset osób jednocześnie. Znajdował się tu hostel dla pracowników, dzięki temu mieszkali w miejscu pracy, wracając do domów w wolne dni. Całość terenu pozbawiona była terenów zielonych, jedynie przed wejściem widać było klomby kwiatów i drzewa. Całość była dostosowana do potrzeb niepełnosprawnych - pracowali tu zarówno ludzie niewidomi, jak i poruszający się na wózku. Zdobnictwo ograniczało się do własnych koncepcji pracowników, którzy przynosili obrazy lub przypinali widokówki. W ZRK na trzy zmiany pracowało około 5-6 tys. osób [17]. W budynku od strony ul. Siedmiogrodzkiej (W-2400) na parterze mieścił się pokój pielęgniarki zakładowej i stołówka z bufetem. Na piętrze były biura oraz magazyn odzieżowy,a na 2 piętrze dział BHP oraz szatnie wraz z umywalniami natryskami i kibelkami. Z budynkiem sąsiadowała hala maszyn oddzielona płotem z siatki ogrodzeniowej [31].

Wypowiedzi Pana Zdzisława, Włodzimierza, Witolda i Pani Małgorzaty przedstawiają teren następująco: Główna produkcja odbywała się w długim budynku wzdłuż ul. Kasprzaka, zaczynającym się na rogu Karolkowej. Od strony ul. Kasprzaka znajdował się spory ogrodzony trawnik „coby podzespoły nie wypadały przez okna i nie były przypadkowo znajdowane". Od strony ulicy Siedmiogrodzkej znajdowała się część wojskowa z działem doświadczalnym i prototypów. Stały tam często skoty (bojowe wozy piechoty). Za bramą od ul. Karolkowej aż do ul. Siedmiogrodzkiej były m.in. odlewnia i ślusarnia. Dzisiejszy Teatr na Woli był również budynkiem Zakładu. Na I piętrze znajdowały się pomieszczenia kulturalne, gdzie urządzano turnieje szachowe, a na dole działało kino zakładowe Mazowsze [14].

Tablica pamiątkowa

Marcin Kasprzak z wykształcenia i zawodu drukarz i dekarz był jedną z wybitnych postaci polskiego ruchu socjalistycznego końca XIX wieku i początków XX wieku. Współtworzył i kierował Polską Partią Socjalno-Rewolucyjną Proletariat (II Proletariat), później był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej zaboru pruskiego oraz Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy. Prowadził w Warszawie konspiracyjną drukarnię, którą odkryła carska bezpieka. Został skazany na karę śmierci i stracony w 1905 r. na stokach warszawskiej Cytadeli [12].

W miejscu, w którym stał budynek drukarni SDKPiL (od strony ul. Kasprzaka) znajduje się od 1950 roku pamiątkowa tablica z piaskowca. Napis na niej głosi: „W tym miejscu stał dom, w którym 27 kwietnia 1904 r. Marcin Kasprzak, nieugięty bojownik o Polskę socjalistyczną, szermierz braterstwa broni polskiego i rosyjskiego ruchu rewolucyjnego stoczył bohaterską walkę zbrojną z carskimi żandarmami w obronie tajnej drukarni Socjal-Demokracji Królestwa Polskiego i Litwy /S.D.K.P. i L./ Wzniesiono w 45 rocznicę stracenia wielkiego rewolucjonisty na szubienicy na stokach Cytadeli” [18].

Pomnik Marcina Kasprzaka

Pomnik wzniesiono z inicjatywy załogi Zakładów Radiowych im. Marcina Kasprzaka. W 1974 roku powołany został Społeczny Komitet Budowy Pomnika, który w 1975 roku zatwierdził projekt o wysokości 5 metrów, umieszczony na granitowym cokole i zaprojektowany przez rzeźbiarza Edmunda Matuszka. Popiersie odlano z brązu w warszawskich Zakładach Mechanicznych im. Marcelego Nowotki i 25 listopada 1975 odsłonięto przed wejściem do Zakładów. Jest to obecnie jeden z dwóch, oprócz pomnika Ludwika Waryńskiego, pomnik w Warszawie poświęcony dawnym działaczom ruchu robotniczego [7].

Popiersie zdemontowano na czas przebudowy. Kiedy po zakończeniu przebudowy w 1998 roku BGŻ chciał z powrotem ustawić popiersie na starym miejscu, potrzebna była zgoda rady Dzielnicy-Gminy Wola, ponieważ był to element małej architektury w pasie drogowym. Dzielnica odmówiła z przyczyn ideologicznych, ponieważ „przecież Kasprzak to komuch był wredny”. Nie pomogły tłumaczenia że Kasprzak był w PPS w jednej organizacji z Marszałkiem Piłsudskim. W efekcie bank ustawił popiersie z tyłu za budynkiem na swoim terenie, gdzie stoi obecnie [10].

Teren, na którym powstała ulica Kasprzaka (początkowo Dworska) należał do Gotarda z Rakowa. Pod koniec XVIII wieku ziemię podzielono między Karola Schulza i rodzinę Biernackich [3]. Na terenach należących do Karola Schultza powstał Folwark Czyste. W miejscu pola bitewnego z czasów wojny północnej (1705 rok) pojawił się wtedy dwór oraz ogrody [2].

Według danych z 1827 roku, w rejonie obecnych ulic: Kasprzaka, Karolkowej i Przyokopowej znajdowała się osada licząca 223 mieszkańców. Ciągnęła się na południe aż do folwarku Szczęśliwice. Na jej terenie znajdowały się liczne jeziorka i glinianki, od których wzięła się nazwa "Czyste" – tutaj kąpali się mieszkańcy [2]. Funkcjonował tutaj wtedy folwark z cegielnią. Wieś znana była również z ogrodnictwa.

W książce "Warszawa 1831" opisany jest przebieg umocnień przy folwarku Czyste podczas ataku Rosjan. Podstawą obrony były szańce i wał miejski. Szaniec 21 przylegał do zachodniej części ogrodu Schultza i był połączony z szańcem nr 22 wałem długim na 200 metrów i wysokim na 3 metry. Murowane ogrody Unruha i Schultza osłaniały od zachodu i południa obszar z zabudowaniami cegielni i gliniankami (folwark Czyste). Przedłużenie osłony Czystego od południa stanowił mur ze strzelnicami, ciągnący się od ulicy Karolkowej do ulicy Przy Okopach [15].

Pod koniec XIX wieku w Czystem znajdowała się siedziba gminy. Wieś przewyższała stopniem ważności Wolę i Ochotę. Łącznie z tymi osadami tereny Czystego liczyły 2110 mórg, a liczba mieszkańców wynosiła około 8 tysięcy. W 1916 roku Czyste zostało włączone w granice Warszawy [2].

Zarządzeniem z dnia 5 lipca 1925 roku dawna cegielnia we wsi Czyste, zajmująca większość obecnego terenu ZRK została wywłaszczona „na użytek dróg żelaznych oraz wszelkich urządzeń użyteczności publicznej” [13]. W latach 30. XX wieku ulicą Dworską kursowały tramwaje [8]. W latach 1936-1937 wyregulowano ją i poszerzono [3].

Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka w Warszawie (ZRK) wybudowano w 1950 roku. Nazwa ta została nadana w tym samym roku co ulicy, w 45. rocznicę stracenia Marcina Kasprzaka [8]. Był to pierwszy w Polsce powojenny zakład przemysłu elektronicznego. Oficjalne otwarcie zakładu nastąpiło 21 lipca 1951 roku [1].

W latach 1956-1957 dokonano reorganizacji ZRK na cztery specjalistyczne zakłady: Zakład 1000 (produkcja radioodbiorników lampowych), zakład 2000 (produkcja niekatalogowa), Zakład 3000 (produkcja rezonatorów kwarcowych), Zakład 4000 (produkcja aparatury kontrolno-pomiarowej) [1][5]. W skład ZRK wchodziły inne przedsiębiorstwa przemysłu elektronicznego w Warszawie: Warszawskie Zakłady Radiowe „RAWAR”, Warszawskie Zakłady Telewizyjne „WZT”, Zakłady Podzespołów Radiowych „ELWA” (od 1957 roku), Państwowe Zakłady Teletransmisyjne „PZT”, Zakłady Materiałów Magnetycznych „POLFER” (1956), Zakłady Podzespołów Radiowych „OMIG” (1957), Zakłady Ceramiki Radiowej „CERAD” (1953) oraz poza Warszawą: Zakłady Elektronowe "Toral" w Toruniu (1958) oraz Zakłady Transformatorów Radiowych "Zatra" w Skierniewicach (1958) [5].

Od 1959 roku zakład zaczyna przeznaczać część swoich wyrobów na eksport, w tym do państw zachodnich, takich jak Stany Zjednoczone, Wielka Brytania czy Kanada. W latach 60-tych ZRK wyeksportowało 350 tys. radioodbiorników do 25 krajów na całym świecie. Współpraca z Zachodem została drastycznie przerwana podczas stanu wojennego. Kontaktów z firmami Grundig, Thomson czy Telefunken już nigdy nie udało się odbudować [6].

W 1966 roku utworzono Zakład Doświadczalny Aparatury Elektronicznej, którego zadaniem było produkowanie unikalnej prototypowej aparatury kontrolno-pomiarowej. Od 1973 roku został on przekształcony w Zakład Doświadczalny Zapisu Magnetycznego [1].

W roku 1975 wybudowano nowoczesną hale obróbki wiórowej, wydział wtryskarek i nowoczesna lakiernia. Powstaje tez nowoczesny magazyn wysokiego składowania [1]. Zakład został włączony do Zjednoczenia Przemysłu Elektronicznego UNITRA [11].

W Zakładach produkowano słynne w Polsce radia lampowe: pierwsze w Polsce radio Aga (od 1947 roku), Syrena (1954), Stolica (1955), Szarotka (1957), samochodowe Żerań (1959), turystyczne Czar (1960) i Guliwer (1967). Powstawały również magnetofony szpulowe: pierwszy w Polsce magnetofon Melodia (1958) [4], Piosenka i Tonette [9]. Powstało też wiele urządzeń zachodnioniemieckiej firmy GRUNDIG. Hitem stał się też pierwszy polski walkman PS-101 Kajtek, chociaż nie był zbyt udany [6].

Po transformacji w ZRK zaczęły się zwolnienia grupowe. Zakład ograniczył produkcję i przestawił się na usługi. Produkowano jeszcze jedynie radiostacje dla armii. Zakład zaczął produkować nawet spłuczki klozetowe, skrzynki na kwiaty czy obudowy do piecyków elektrycznych [6].

W roku 1994 na mocy wyroku Sądu Gospodarczego w Warszawie, ZRK ogłosiły upadłość. Przyczyną zamknięcia zakładów był dług, jaki ZRK zaciągnął w Naukowo-Produkcyjnym Centrum Półprzewodników CEMI [16]. Zakłady zostały spieniężone, a głównym udziałowcem został Kredyt Bank [4]. W 1999 roku ukończone zostało postępowanie upadłościowe, a budynki zostały zajęte pod nowe funkcje biurowe [11].

Niższe budynki w głębi posesji w większości zostały wyburzone do 2010 roku. Pozostał jedynie budynek biurowy przy ul. Kasprzaka 18 o ciekawej fakturze i kolorze elewacji. Przed wejściem zachował się portyk z betonowych kolumn obecnie obłożonych blachą [11].

Tereny po dawnych Zakładach Radiowych zajmują obecnie: skarbiec banku NBP, osiedle Capital Art. Apartaments, Kredyt Bank, Bank BGŻ oraz Centrala Kredyt Banku. Powstaje Powstaje osiedle apartamentów InCity [16].

Centrum Kart S.A Pekao

Przy ulicy Giełdowej #5 znajduje się Centrum Kart banku Pekao SA. Budynek wybudowało w 1996 roku Przedsiębiorstwo Zarządzania Nieruchomościami Sp. z o.o., spółka-córka Banku Pekao S.A która powstała w tym celu [37].

Renaissance Plaza

Budynek pod adresem ul. #Kasprzaka 18/20 istnieje od 1998 roku. Jest to biurowiec klasy B+. Posiada 6 kondygnacji naziemnych i oferuje na wynajem ok. 9 800 m2 nowoczesnej powierzchni biurowej. Ponadto budynek zapewnia do dyspozycji swoich najemców ok. 200 miejsc parkingowych [33]. W 2007 roku budynek zakupiło Sireo Immobilienfonds No. 4 SICAV z siedzibą w Luksemburgu [34]. Projekt wykonali arch. J.B. Jaworski, arch. M. Jaworski, arch. J. Jarzyna, arch. M. Nocuń w latach 1995-1996 [35]. Inwestorem była firma Apollo-Rida Poland Sp. z o.o. [36].

Skarbiec banku NBP

Narodowy Bank Polski zbudował pięciokondygnacyjny biurowiec przy ul. Giełdowej. Częściowo wykorzystane zostały istniejące zabudowania. Gmach został połączony z budynkiem NBP przy ul. Siedmiogrodzkiej 5a. Budowa pozwoliła wykorzystać pomieszczenia przy ul. Siedmiogrodzkiej 5a do funkcji emisyjno-skarbcowych. Obłożony szarą cegłą i zielonym szkłem budynek zaprojektowała pracownia Apar Project. Gmach ma 3500 m2 powierzchni biurowej. Rozpoczęcie prac miało miejsce w 2006 roku, a ukończenie budowy było planowane na 2008 rok [23]

Kredyt Bank

Budynek przy ul. Kasprzaka pod numerem #2/8 powstał wg projektu Piotra Zaniewskiego, który zaadaptował halę fabryczną Zakładów Radiowych im. Marcina Kasprzaka [3]. Budynek powstał w latach 1995-1996. Ma 4 kondygnacje (14.61 m) i dwa poziomy podziemne z parkingiem na 100 miejsc. Projekt wykonało biuro Arco Architekt Piotr Zaniewski i Partnerzy. W 2002 roku został zakupiony przez Kredyt Bank [32]

BGŻ HQ

Budynek Banku Gospodarki Żywnościowej przy ul. Kasprzaka #10/16 ma sześć pięter i dysponuje powierzchnią biurową 24400 m2. Dostosowanie w latach 1996-1998 obejmowało generalną przebudowę budynku poprodukcyjnego połączoną z nadbudową. W budynku znajdują się 3 poziomy podziemne na 340 miejsc parkingowych [19]. Główną trudnością była adaptacja 4-kondygnacyjnego budynku Zakładów o długości 180 metrów do potrzeb nowoczesnego obiektu. Dobudowano trzy nowe kondygnacje w lekkiej konstrukcji stalowej. Całość obłożono szklano – aluminiowo-kamienną elewacją. Obiekt wieńczy charakterystyczny element kojarzony najczęściej z masztem luksusowego okrętu. Projekt powstał we współpracy Biura Projektów Kazimierski i Ryba z Mostostalem Projekt, a w 1998 roku zdobył nagrodę Budowa Roku 1998 w konkursie PZiTB [20].

Victoria Building

Victoria Building tworzy kompleks dwóch budynków biurowych pod adresem Giełdowa #7/9. Główny budynek o wysokości 60 metrów ma 14 pięter, a mniejszy cztery piętra. Elewacja obiektu, izolowana termicznie i akustycznie, jest na całej powierzchni przeszklona i wykonana w technologii tzw. podwójnej fasady. Całkowita powierzchnia wynosi 18150 m2. Budynek dysponuje 166 miejscami parkingowymi. Ponieważ budynek znajduje się w miejscu glinianki, w celu postawienia budynku umieszczono w gruncie 500 pali betonowych o długości 18 m. Powstał w latach 2001-2002, a pod koniec 2010 roku został zakupiony przez IVG Institutional Funds GmbH [21]. Projekt wykonała pracownia JEMS Architekci. W 2003 roku budynek otrzymał II Nagrodę w konkursie Budowa Roku PZIiT. Dwanaście pięter budynku jest podzielonych na cztery strefy po trzy kondygnacje. W każdej zlokalizowano dwa atria po obu stronach wind. Atria odpowiadają wysokości trzech kondygnacji biurowych i stanowią połączenie kondygnacji w danej strefie. Elewacje wewnętrznych atriów wykończone są kamieniem. Drzwi wewnętrzne i elementy stolarki drzwiowej zaprojektowano na pełną wysokość wnętrza [22].

Capital Arts Apartaments

Osiedle Capital Art Apartments położone przy ul. Giełdowej #4, to realizowana w trzech etapach inwestycja firmy Atlas Estates, w której łącznie powstanie 720 apartamentów. Osiedle składa się z pięciu budynków, z których trzy A, B i C zostały już oddane do użytkowania. Budynek A stanowi I etap inwestycji, mieści 214 mieszkań na 8 piętrach. II etap to 17-piętrowy budynek B liczący 177 lokali oraz 7-piętrowy budynek C z 123 mieszkaniami. 8-piętrowe Budynki D i E, gdzie zaprojektowanych zostało 189 lokali, stanowią III etap inwestycji [28]. Powstały w stylu neomodernistycznym. Budowa rozstała rozpoczęta w 2006 roku, a jej zakończenie jest planowane na 2015 rok. Najwyższy budynek ma 64 metry. Ma 1000 miejsc parkingowych na 3 poziomach podziemnych [29]. Projekt wykonało Studio Projektowe Archiplan Ewa Widera. Generalny, wykonawcą jest Eiffage Budownictwo Mitex S.A [30].

InCity

InCity przy ul. Siedmiogrodzkiej #1 to dwa siedmiopiętrowe, ustawione równolegle budynki mieszkalne, mające łącznie ponad 500 mieszkań, zwieńczone 17-piętrowymi dominantami White Towers [27] o wysokości 55 m, w których znajdą się apartamenty z widokiem na panoramę Warszawy [26]. Obiekt posiada parking podziemny, lokale usługowo-handlowe w pierzei, dziedziniec z ogródkiem, a dla najmłodszych plac zabaw. Przygotowała go pracownia GRUPA 5 [24] w latach 2007-2014. Projekt w 2009 roku otrzymał prawomocne pozwolenie na budowę [26], wykonywany jest od 2012 roku, a koniec prac zaplanowany jest na 2018 rok [27]. W założeniu wyróżniono trzy kameralne dziedzińce z zielenią, placami rekreacyjnymi i prywatnymi ogródkami. Ponad ośmiokondygnacyjną część budynków wznoszą się dwie wieże, stanowiące dominantę w urbanistycznym układzie. Elewacje zaprojektowano w ciepłych materiałach: ceramice, drewnie i tynku. Wieże zyskują elegancki i ekskluzywny charakter dzięki okładzinie z płyt aluminiowych. Do założenia prowadzą łączne trzy reprezentacyjne hole wejściowe wykończone okładzinami kamiennymi i fornirowymi kompozycjami oraz zielenią w kamiennych donicach [25]. Spółka deweloperska Okam Capital wybrała na generalnego wykonawcę firmę Unibep [26].