Bednarska 11


Bednarska 11

Budynek mieszczący Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. Fryderyka Chopina jest jednym obiektów założenia Mariensztatu. Charakterystyczne jest sgraffito na północnej ścianie, przedstawiające panoramy Warszawy. Zanim budynek powstał, znajdowała się tutaj typowa zabudowa pierzejowa dawnej Warszawy (kamienice od ul. Furmańskiej).

muralmuralrejestr zabytkówrejestr zabytkówszkołaszkoła

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Bednarska, ulica Furmańska
  • Rok powstania:  1952-1952
  • Obszar MSI:  Powiśle
  • Wysokość:   10 m
  • Funkcja:  edukacyjna
  • Styl:  klasycyzm
  • Związane osoby: Chopin Fryderyk, Czarnocka-Kowalska Zofia, Sokołowski Jan Seweryn

Opis urbanistyczny:

W budynku przy ul. Bednarskiej #11 ma swoją siedzibę Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. Fryderyka Chopina [1].

Budynek jest elementem kolonii mieszkaniowej Mariensztat, wpisanej do rejestru zabytków pod numerem A-872 [6].

Zespół Państwowych Szkół Muzycznych

Szkoła Muzyczna przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym, nosząca obecnie nazwę Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych im. Fryderyka Chopina powstała 11 czerwca 1883 roku. Dawała patent zawodowego muzyka w Królestwie Polskim, a jej dyplom honorowany był też w Cesarstwie Rosyjskim. Działała w niej klasa śpiewu solowego i chóralnego prowadzona przez Piotra Maszyńskiego [10]. Początkowo mieściła się w Salach Redutowych Teatru Wielkiego [4].

W latach 1892-1897 dyrektorem Szkoły był Zygmunt Noskowski. W kolejnych latach tworzono klasy teoretyczne, a następnie instrumentalne. Klasy dykcji i deklamacji rozwinęły się tak, że w latach 1905-1916 pełniła rolę jedynej uczelni teatralnej w Warszawie [10]. Wynajęto filię przy ul. Miodowej 12, a od 1905 roku w al. Jerozolimskich 80 [4].

W 1909 roku otrzymała lokal w gmachu Filharmonii Warszawskiej (ul. Jasna 5), mogący zapewnić naukę 300 słuchaczom uczącym się na trzech kursach: niższym, średnim i wyższym. W 1919 roku, za dyrekcji Bolesława Domaniewskiego, otrzymała nazwę i uprawnienia „Wyższej Szkoły Muzycznej imienia Fryderyka Chopina” [10].

W okresie międzywojennym dominowały klasy fortepianu, rozwijał się dział instrumentów smyczkowych, klasy kompozycji i dyrygentury. W szkole zapoczątkowano w 1927 roku z inicjatywy Jerzego Żurawlewa Międzynarodowe Konkursy Pianistyczne im. Fryderyka Chopina oraz w 1935 roku z inicjatywy Adama Wieniawskiego Międzynarodowe Konkursy Skrzypcowe im. Henryka Wieniawskiego [10].

Naukę kontynuowano podczas okupacji mimo częściowego zniszczenia gmachu Filharmonii. Pod koniec 1942 roku władze okupacyjne zlikwidowały szkołę. Przez kolejne lata była prowadzona w warunkach konspiracyjnych. Podczas Powstania Warszawskiego wznowiono zajęcia przy ul. Wileńskiej 15 oraz ul. Inżynierskiej 10. Od stycznia 1945 roku szkoła mieściła się w mieszkaniach przy ul. Szpitalnej 5. Dyrektorem został ponownie Adam Wieniawski [10].

W 1947 roku został zlikwidowany kurs wyższy (przejęty później przez Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną im. Fryderyka Chopina), a w 1949 roku zlikwidowano kurs niższy (został przejęty przez późniejszą Państwową Szkołę Muzyczną I stopnia nr 2 im. Fryderyka Chopina i pozostał w lokalach przy ul. Wileńskiej 15 i Inżynierskiej 10, a od 1966 roku został przeniesiony na ul. Namysłowską 4). Kurs średni (Średnia Szkoła Muzyczna im. Fryderyka Chopina) funkcjonował przy ul. Szpitalnej 5 do 1966 roku, kiedy 150 uczniów przeniesiono na ul. Krasińskiego 1, do budynku dwóch innych szkół muzycznych. 10 stycznia 1950 roku szkołę upaństwowiono. Rozbudowana Sekcja Piosenki wykształciła wielu piosenkarzy, m.in. Edytę Geppert, Andrzeja Rosiewicza, Agę Zaryan i aktorów, m.in. Annę Chodakowską [10].

W 1968 roku szkoła otrzymała od miasta odrestaurowany budynek przy ul. Bednarskiej 11 [10].

Obiekty, pomniki, tablice:

Na bocznej elewacji budynku znajduje się sgraffito. Tworzą je dwie panoramy XVII wiecznej Warszawy, utrzymane w historycznej konwencji. Kompozycja ma charakter monochromatyczny [2]. Widać scenę z życia dawnej Warszawy z żaglowcami na Wiśle oraz scenę z nowej Warszawy, gdzie we wspólnym trudzie murarze i murarki odbudowują swoje miasto [3]. Postaci ubrane w stroje z epoki utrzymane są w konwencji realizmu socjalistycznego [2]. Za projekt odpowiada Jan Seweryn Sokołowski i Zofia Czarnocka-Kowalska. Sgraffito po upublicznieniu zostało dobrze odebrane przez ówczesnych krytyków i dziennikarzy [3].

XVIII wiek i wcześniej:

Ul. Bednarska powstała w wąwozie dawnego strumienia zwanego Jordanem. W XV wieku i w XVI wieku znana była pod nazwami Do Wisły, Od Wisły bądź Poprzeczna do Wisły. Była to główna droga wywozu nieczystości. Wzdłuż ulicy znajdowały się drewniane dworki i domki, otoczone przez liczne stajnie i wozownie. W 1770 roku zatwierdzono oficjalną nazwę ul. Bednarska, która była wówczas używana przynajmniej od kilkudziesięciu lat. Dolny odcinek ulicy był często zalewany przez Wisłę [1].

XIX wiek:


XIX wiek

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Okres międzywojenny:

W okresie międzywojennym znajdowały się w tym miejscu posesje przy ul. Furmańskiej 16 i ul. Furmańskiej 18.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Ul. Furmańska w miejscu obecnej szkoły

[1930] Ul. Furmańska w miejscu obecnej szkoły (źródło)

Posesja

[1934] Posesja (źródło)

Posesja

[1935] Posesja (źródło)

II wojna światowa i Powstanie Warszawskie:

Podczas Powstania Warszawskiego zabudowa nie uległa dużym zniszczeniom. Pierwsze powojenne plany zakładały pełną odbudowę, jednak po 1949 roku rozebrano wypalone kamienice [1].

Odbudowa stolicy:

Budynek powstał w 1952 roku [8]. Został zaplanowany jako Powszechny Dom Towarowy (PDT) [2], jednak od początku swego istnienia miał problem z adaptacją wnętrz. MHD (Miejski Handel Detaliczny), nie mógł długo się zdecydować jakiego rodzaju ma być nowo utworzona placówka [3]. Początkowo pełnił funkcję komisariatu Urzędu Bezpieczeństwa [7]. Wprowadzono biura na drugim piętrze, twierdząc, że w takim miejscu dom towarowy nie ma perspektyw. Prowadzono sprzedaż artykułów spożywczych i sklep meblowy na parterze i piętrze pierwszym. Dom Towarowy swojej docelowej postaci, mimo całkowitego wykończenia i wyposażenia w urządzenia sklepowe, nie został uruchomiony [3].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Plan osiedla Mariensztat

[1949] Plan osiedla Mariensztat (źródło)

Projekt Mariensztatu

[1949] Projekt Mariensztatu (źródło)

Budynek w głębi

[1950] Budynek w głębi (źródło)

Planowany Dom Towarowy

[1950] Planowany Dom Towarowy (źródło)

Czasy PRL-u:

1 września 1968 roku w tym budynku rozpoczęła zajęcia Średnia Szkoła Muzyczna im. Fryderyka Chopina. Szkoła liczyła wówczas ponad 150 uczniów. Pozbawiony sali koncertowej obiekt był niewystarczający [4]. Wyłożona drewnem, kameralna sala była jedynie salonem muzycznym [5]. W latach 1968-1975 część zajęć odbywała się przy ul. Wiktorskiej 99, a wszystkie duże koncerty szkolne odbywała się w wynajmowanych salach [4].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Szkoła Muzyczna

[1966] Szkoła Muzyczna (źródło)

Przemiany 1989-2000:

W 1992 roku uruchomiono Wydział Jazzu, pierwszy w Polsce w szkolnictwie średnim. W grudniu 2005 roku Policealne Studium Jazzu otrzymało imię Henryka Majewskiego [10].

XXI wiek:

Od listopada 2014 roku w budynku funkcjonują trzy wydziały: Instrumentalny, Wokalno-Aktorski i Rytmiki oraz mieści się administracja, natomiast część zajęć dydaktycznych i sala koncertowa została przeniesiona na ul. Połczyńską 56 do dwóch nowoczesnych i doskonale wyposażonych budynków [4].

W 2017 roku odnowiono elewację budynku z wyjątkiem dekoracji na elewacji północnej. Wykonawcą prac była firma HAMILTON Joanna Śpiewakowska [6].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Fasada wschodnia

[2010] Fasada wschodnia (źródło)

Fasada zachodnia

[2011] Fasada zachodnia (źródło)

Budynek od ul Furmańskiej

[2012] Budynek od ul Furmańskiej (źródło)

Budynek od ul Furmańskiej

[2012] Budynek od ul Furmańskiej (źródło)

Sgraffito

[2012] Sgraffito (źródło)

Sgraffito

[2012] Sgraffito (źródło)

Elewacja północna

[2013] Elewacja północna (źródło)

Sgraffito

[2013] Sgraffito (źródło)

Fasada północna

[2013] Fasada północna (źródło)

Fasada południowa

[2013] Fasada południowa (źródło)

Posesja

[2015] Posesja (źródło)

Opis przygotowano: 2019-05