Jest to pierwsza od ponad 100 lat cerkiew w Warszawie (ul. Puławska #568) [1] i pierwsza prawosławna świątynia stworzona w całości przez Polaków [7]. Poprzednią był sobór św. Aleksandra Newskiego na pl. Saskim, który powstał w 1912 roku [1]. Cerkiew jest pod wezwaniem św. Zofii Mądrości Bożej (Hagia Sophia, świątynię pod tym wezwaniem wznosi się wówczas, gdy Kościół prawosławny jest już zakorzeniony w danym kraju [11]) i należy do diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Jest wotum wdzięczności za dar 25-lecia demokratycznych przemian w Polsce i 90-tą rocznicę uzyskania autokefalii przez polski Kościół prawosławny [6]. Wielu mieszkańców Warszawy było oburzonych, gdyż wzięło świątynię za meczet [7].

Głównym wykonawcą jest firma Budrem, a projektantem Andrzej Markowski z pracowni APA Markowski Architekci (współpracowali z nim Michał Bogucki i Marcin Krysiak [9]). Świątynia została zaprojektowana w stylu greckim, wzorem był słynny kościół Hagia Sophia [1]. Decyzja o takim kształcie świątyni została podjęta przy udziale Metropolity Sawy. W cerkwi nie będzie zdobień, złota i efektownych kopuł, zamiast tego zaplanowano dużo bieli i spłaszczone na wzór grecki kopuły [10].

Podstawa świątyni ma wymiary 36.9 na 30 m, a wysokość 21.6 m (limit narzucono ze względu na samoloty) [1]. Zwężającą się ku górze bryłę architekt skomponował z kuli (znak niebiańskiej doskonałości) i sześcianu (odniesienie do ziemi) [1]. Rząd okien pod kopułą wywołuje wrażenie jej unoszenia [2]. Zgodnie z tradycją główne wejście zaplanowano od zachodu, dwa boczne od północy i południa, a ołtarz w apsydzie od wschodu [1]. Świątynia ma dwa ołtarze, w tym boczny pod wezwaniem św. Męczennika Pantelejmona [6]. Wewnętrzne antresole zostały wykorzystane na chór. Całość wnętrza mają pokryć malowidła inspirowanei twórczością Jerzego Nowosielskiego [11]. Wnętrza zaprojektował Andrzej Grabowski [2]. Nisze wokół wejść mają pokryć mozaiki. Na elewacjach znajdzie się wapień lub granit w kolorze zbliżonym do bieli [1], w tańszym wariancie piaskowiec w odcieniu écru lub żółtym [7]. Nad świątynią znajduje się wzmocniona kopuła z żelazobetonu o średnicy 16.2 m, pokryta miedzią [6]. Symbolizuje Chrystusa. W narożnikach są cztery mniejsze, symbolizujące ewangelistów. Kopuły mają wznosić się na ażurowych konstrukcjach [1]. Przy zachodnim wejściu umieszczono dzwonnicę, zakończoną od góry półokrągłymi łukami [8], mającą 16 m wysokości [7]. Ma się w niej znaleźć dziesięć dzwonów. Początkowo planowano ich mniej, ale znany ludwisarz Felczyński stwierdził, że cerkiew musi mieć godne brzmienie. Przeprojektowano konstrukcję dzwonnicy, by uniosła więcej dzwonów [1]. Świątynia ma pomieścić około 200 wiernych [11].

Do 2005 roku były to grunty uprawne. W 2005 roku zasadzono zagajnik, który istniał do momentu rozpoczęcia budowy świątyni.

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny kupił teren od miasta za odszkodowanie [1], przyznane w 2009 roku [3] za odebrany mu po wojnie grunt przy ul. Wolskiej 139 [1]. Działkę wyznaczono w 2011 roku [3], ale kościół poprosił o wstrzymanie procedury. Ostatecznie przekazano ją w 2015 roku [4]. Decyzja prezydenta z 21 kwietnia 2015 roku zatwierdzała projekt budowy [5]. Symboliczne rozpoczęcie budowy miało miejsce 5 grudnia 2015 roku. Wówczas honorowy zwierzchnik światowego prawosławia, arcybiskup Konstantynopola i patriarcha ekumeniczny Bartłomiej I, przewodniczył uroczystości poświęcenia i położenia kamienia węgielnego. W uroczystości wziął udział także metropolita Sawa oraz Prezydent RP Andrzej Duda [12]. W fundamentach umieszczono zroszoną krwią ziemię spod warszawskiej świątyni Św. Trójcy przy ul. Podwale 5. W czasie Powstania Warszawskiego dawała ona schronienie Powstańcom, a następnie została zburzona przez Niemców. Złożono tu również ziemię z ul. Wolskiej 138, gdzie w 1944 roku wojska niemieckie wymordowały dzieci i wychowawców zlokalizowanego tam prawosławnego sierocińca [12].

W 2016 roku zostały wylane fundamenty, a na nich wzniesione zostały ściany żelbetonowe. Powstały małe kopuły i półkopuły oraz część dzwonnicy [12]. Istniały już zwieńczone łukami nisze, w których zaplanowano wejścia [1]. Na początku 2017 roku powstał balkon, boczne chóry oraz klatki schodowe [12]. W październiku 2017 roku budowa była w stanie surowym otwartym [7], w listopadzie osiągnięto stan surowy zamknięty [8]. Położony został miedziany dach na drewnianej więźbie i zamontowane okna [7]. Ukończenie zaplanowano na 2018 roku. Inwestycja została sfinansowana przez darczyńców i wiernych. Do czasu ukończenia budowy nabożeństwa odbywają się w tymczasowej drewnianej kaplicy. W przyszłości w jej miejscu stanie dom parafialny [1].

W pierwszą niedzielę lutego 2020 roku w cerkwi poświęcono dzwony. W dzwonnicy świątyni znajduje się osiem dzwonów, z których najcięższy waży 1200 kg. Dzwony zostały wykonane w odlewni z tradycjami sięgającymi 1808 roku. Na każdym wygrawerowane zostały imiona fundatorów. W dniu poświęcenia dzwonów odsłonięto także polichromię na centralnej kopule [14].