Park nad Balatonem


Park nad Balatonem

Jest to jeden z ładniejszych i większych parków na Pradze Południe, centrum którego stanowi zbiornik wodny o potocznej nazwie Balaton. Teren został zagospodarowany XXI wieku. Modernizację poprzedziły konsultacje społeczne, w których zapisano, że na pewno zostaną zrealizowane działania, które poprze 30% odpowiadających. W efekcie powstała kawiarnia, w której można wypożyczać rowery wodne, ogromny plac zabaw, ścieżka zdrowia, boiska, fontanny i kaskady wodne. Nieco później pojawił się Pomnik Niezależnego Kota Cyryla (warto pomyśleć życzenie i potrzeć jego nos). Sam zbiornik jest sztuczny - powstał w okresie międzywojennym.

altanaaltanaboiskoboiskodostępne całodobowodostępne całodobowofontannafontannakawiarniakawiarniamostmostparkparkplac zabawplac zabawrzeźbarzeźbasiłownia plenerowasiłownia plenerowastawstawtoaletytoaletywędkarstwowędkarstwołąkałąkaścieżka rowerowaścieżka rowerowa

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Jana Nowaka-Jeziorańskiego, ulica Kapelanów Armii Krajowej, ulica Nasypowa, ulica gen. Bronisława Bohaterewicza, ulica gen. Romana Abrahama
  • Rok powstania:  2010-2010
  • Obszar MSI:  Gocław
  • Wysokość:   0 m
  • Funkcja:  rekreacyjna
  • Styl:  angielski (krajobrazowy)
  • Związane osoby: Hardecki Piotr

Opis urbanistyczny:

Park Nad Balatonem zajmuje 7.17 ha, z czego 3.2 ha to teren rekreacyjny. Za projekt architektoniczny odpowiadają: Piotr Hardecki (główny projektant), Krzysztof Łaniewski-Wołłk, Łukasz Stępniak i Kinga Zinowiec-Cieplik [1]. Park miał być pierwszym elementem parku linearnego, łączącego Park Skaryszewski z lasami Mazowieckiego Parku Krajobrazowego. Sieć kanałów miała umożliwić pływanie kajakami od Balatonu do Jeziorka Kamionkowskiego. W koncepcji planistycznej wydzielono pięć stref: wodną, sportową, pieszą, dziecięcą i eventową [2].

W części północnej jest wiele ławek do odpoczynku, a wzdłuż północnej granicy parku przebiega linia wysokiego napięcia. W czasie upałów można schronić się przed żarem pod drewnianymi pergolami, które porastają pnącza [14]. Utrzymano naturalny charakter parku, mniej uczęszczane ścieżki zachowując jako żwirowe [8]. Przygotowano ścieżkę zdrowia [23], którą tworzy sześć przyrządów oddalonych od siebie (oraz dodane później siódme urządzenie do street workoutu, z drążkiem kulturystycznym, drabinką pionową, krótkimi równoległymi poręczami i ławeczką do brzuszków [15]). Wzdłuż północnej i południowej granicy parki poprowadzono ścieżki rowerowe. Przy ul. Bohaterewicza znajduje się budka ochrony.

We wschodniej części, między blokami, znajduje się betonowe boisko do koszykówki i trawiaste umożliwiające grę w piłkę nożną. Jeszcze dalej na wschód umieszczono sześciokątny zbiornik przeciwpowodziowy.

U podnóża skarpy znajduje się boisko do piłki plażowej, którego właścicielem jest Klub Sportowy Gocław Warszawa [17]. Jest też metalowa tuba do zjeżdżania oraz wodna interaktywna kaskada z wodospadem [23], która łączy dwie fontanny, na górze i na dole skarpy, a strumień jej wody można regulować pokrętłami [14]. Pod nim jest miejsce, gdzie dzieci mogą pochodzić w wodzie [9].

Przy północnej stronie zbiornika wodnego został zaprojektowany przeszklony pawilon kawiarni parkowej Balaton Cafe (ul. Jana Nowaka-Jeziorańskiego). Budynek jest ogrzewany elektrycznie podłogowymi grzejnikami konwektorowymi, a dach porośnięty jest roślinnością łąkową [2]. Elewacje obłożono listwami z modrzewia syberyjskiego. Powierzchnia użytkowa wynosi 120 m2. W budynku są ogólnodostępne toalety parkowe [8]. Częścią obiektu są umieszczone na jednej osi: pływający podest, do którego prowadzi kładka, taras z widokiem na wodę oraz po drugiej stronie ścieżki ogromna szachownica. Miejsce na imprezy okolicznościowe zaplanowano na łące obok.

Plac zabaw powstał w południowo-wschodniej części, na płaskim cyplu obok alei pieszo-rowerowej. Został podzielony na strefy dla dzieci małych, średnich i dużych [2]. Jest to jeden ze stylizowanych placów zabaw w Warszawie. Jego motywem przewodnim są statki oraz stworzenia wodne. Plac zabaw jest ogrodzony, ale furtki często są otwarte [19]. Największą budowlą jest wrak zatopionego statku, po którym można się wspinać, wchodzić do kajut i odgrywać pirackie scenki [12]. Statek wyposażony jest w zjeżdżalnie, lunetę, ster, liny do wspinaczki [19] i obrotowe platformy [12]. Bujaki są w kształcie stworzeń morskich. Drugi co do wielkości obiekt, niebieska zjeżdżalnia, jest jedną z największych i najszybszych w Warszawie. Jest też ciuchcia-tunel, samochód terenowy i duża trampolina. Dla maluchów została wydzielona przestrzeń do zabawy z piaskiem z przymocowanymi akcesoriami. Podłoże przy huśtawkach wyłożone jest tartanem, a pozostały teren piaskiem/szutrem/małymi kamieniami. Nie ma tu toalety, teren nie jest też zadrzewiony [19].

Jezioro Balaton

Formalnie nie jest to jezioro, gdyż Balaton to sztuczny zbiornik wodny [6] o powierzchni 2.64 ha, który posiada połączenie poprzez kanał Gocławski, jezioro Gocławskie i kanał Wystawowy ze stawami Parku Skaryszewskiego [7]. Znajduje się na niewielkiej odnodze środkowej kanału [3], tuż pod skarpą zalewowego tarasu praskiego [13].

Jest dostępny dla mieszkańców. Można w nim wędkować, a w kawiarni Balaton Cafe można wypożyczyć w okresie letnim dwu- i czteroosobowe rowery wodne [18]. Jest automat ze specjalną karmą dla ptactwa, z napisem “Nie samym chlebem kaczka żyje” [19]. Wokół zbiornika wytyczono promenadę spacerową połączoną dwoma drewnianymi mostkami przerzuconymi nad kanałami zasilającymi zbiornik [2] we wschodniej i w zachodniej części. Ścieżka prowadzi poprzez kwietne kompozycje, wzdłuż pergoli z pnączami, strumienia, kaskady interaktywnej i estrady. Na zbiorniku w części południowej jest miniaturowa, sztuczna wyspa o trójkątnym kształcie.

Nazwa jest ironiczna i nawiązuje do największego jeziora Węgier [7].

Roślinność

Szata roślinna w północnej części parku bazuje na zastanym drzewostanie (grupy robinii akacjowej, drzewach owocowych dawnych ogródków działkowych) z kolorowymi, wesołymi grupami roślin kwitnących, natomiast część południowo-wschodnia wraz z roślinnością szuwarową tworzy zaciszne miejsce dla wędkarzy. W parku znajduje się aleja robiniowa (wzdłuż dawnej ul. Nasypowej), aleja lipowa (na grobli wzdłuż kanału) i szpaler brzozowy od północy. Brzegi zbiornika obsadzono pojedynczymi klonami [2]. Wszystkie gatunki są odporne na trudne warunki miejskie [8]. Po modernizacji parku pojawiło się 160 nowych drzew i 4 tys. krzewów [23].

Obiekty, pomniki, tablice:

Pomnik Niezależnego Kota Cyryla

Na terenie parku znajduje się wykonany z brązu [5] Pomnik Niezależnego Kota Cyryla [1]. ]. Kształt rzeźby i imię kota zostały wyłonione na drodze konkursu [4]. Pomysłodawcą była Dorota Szulc-Wojtasik z magazynu Cztery Łapy. Rzeźbę wykonała Bogna Czechowska [1]. Pomnik symbolizuje bezdomne koty, jest symbolem miłości człowieka do zwierząt [5]. Pół kota leży, a pół kota szykuje się do skoku, mimo że faktycznie koty nie przyjmują takiej pozycji. Całość znajduje się na dużym głazie na wysokości dostępnej dla kilkuletniego dziecka [11]. Sponsorem była firma Certech [10], a patronat objęły: Polskie Stowarzyszenie Lekarzy Weterynarii Małych Zwierząt, Polska Federacja Felinologiczna Felis Polonia oraz Fundacja VIVA! Akcja dla Zwierząt [5].

Rzeźba została odsłonięta 29 maja 2011 roku [3]. Odsłonięcia dokonała jego matka chrzestna Olga Bończyk (ojcem chrzestnym jest Robert Janowski [5]) [1]. Podczas odsłonięcia rzeźbiarka opowiadała, że kiedy głaszcze się kota po nosku i wypowie życzenie, spełnia się ono [3]. W rocznicę odsłonięcia pomnika są przyznawane „Cyryle” (miniatury pomnika), którymi miesięcznik „Cztery Łapy” nagradza osoby działające na rzecz wolno żyjących kotów [5].

XVIII wiek i wcześniej:


XVIII wiek i wcześniej

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XIX wiek:


XIX wiek

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Okres międzywojenny:

Od okresu międzywojennego, kiedy tereny te zaczęły być zagospodarowywane, główną granicę stanowiła ul. Nasypowa, będąca dzisiaj alejką parkową. Na południe od niej znajdowały się łąki i mokradła, natomiast na północ trzy posesje przy ul. Mimośrodowej (Parczewskiej), przypisane administracyjnie do wsi Gocław.

Pierwszy sztuczny akwen o nieco innych rozmiarach i kształcie niż obecnie powstał w południowej części około 1925 roku w wyniku spiętrzenia wód Kanału Goławskiego [16]. W latach 30-tych XX wieku koryto kanału było już uregulowane i otoczone z obu stron wałami.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Teren

[1935] Teren (źródło)

II wojna światowa i Powstanie Warszawskie:


II wojna światowa i Powstanie Warszawskie

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Odbudowa stolicy:


Odbudowa stolicy

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Teren

[1945] Teren (źródło)

Czasy PRL-u:

Z czasem zbiornik został zaniedbany, odrodził się około 1975 roku podczas wykopów. Miały tu powstać trzy budynki budowanego osiedla, jednak przesączająca się z kanału do zagłębienia woda to uniemożliwiła [7]. Na otaczającym terenie, będącym pozostałością po zapleczu budowy, znajdowały się nieliczne wydeptane ścieżki, zarośla i hałdy śmieci [8]. W latach 80-tych XX wieku [24] mieszkańcy przychodząc tu na spacery żartobliwie nazywali w rozmowach zbiornik Balatonem [20], gdyż wówczas wielu Polaków jeździło nad Balaton do Węgier na wczasy [24]. W 1984 roku zbiornik powiększono do obecnych rozmiarów [16].

W latach 80-tych i 90-tych na północ od ul. Nasypowej znajdowały się ogródki działkowe. W 1990 roku przy zbiorniku, w miejscu dzisiejszej kawiarni, ulokowano bazę budowlaną powstających bloków przy ul. Bukowskiego.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Teren

[1976] Teren (źródło)

Teren

[1982] Teren (źródło)

Okolice osiedla Orlik

[1985] Okolice osiedla Orlik (źródło)

Okolice osiedla Orlik

[1985] Okolice osiedla Orlik (źródło)

Okolice osiedla Orlik

[1985] Okolice osiedla Orlik (źródło)

Okolice osiedla Orlik

[1985] Okolice osiedla Orlik (źródło)

Okolice osiedla Orlik

[1985] Okolice osiedla Orlik (źródło)

Okolice osiedla Orlik

[1985] Okolice osiedla Orlik (źródło)

Jezioro

[1987] Jezioro (źródło)

Przemiany 1989-2000:


Przemiany 1989-2000

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Teren

[1990] Teren (źródło)

XXI wiek:

Między 2001 i 2005 rokiem na wzdłuż południowej linii brzegowej powstała ścieżka rowerowa.

W 2007 roku władze Pragi-Południe postanowiły wykorzystać zaniedbany teren i stworzyć tam park. Był to wówczas 7-hektarowy, trawiasty, miejscami zabagniony obszar, jedna ścieżka z kilkoma ławkami oraz zbiornik wodny [6]. Przeprowadzono konsultacje społeczne na temat planowanego parku [1]. Urzędnicy zagwarantowali, że każda propozycja, która otrzyma powyżej 30% głosów, zostanie zrealizowana. W efekcie o infrastrukturze parku w 80% zadecydowali mieszkańcy [6]. Projekt parku wyłoniono w 2008 roku w ogólnopolskim konkursie [1], w którym zwyciężyła pracownia Piotr Hardecki Architekt [8].

W pierwszej połowie 2008 roku nad Balatonem kręcono sceny do filmu Wojna polsko-ruska, rozgrywające się w trakcie miejskiego festynu [1].

Od czerwca 2009 roku do listopada 2010 roku trwała budowa parku [6]. Generalnym wykonawcą był AG Complex, a inwestorem Dzielnica Praga Południe [8]. Budowa została sfinansowana z Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska oraz środków dzielnicy, a kwota wyniosła ok. 10 mln zł. Uroczyste otwarcie nastąpiło 7 listopada 2010 roku [1]. We wrześniu 2010 roku teren zielony otrzymał nazwę Park Nad Balatonem [7].

Park był nominowany do nagrody European Prize for Urban Public Space 2012 [8].

W Parku nad Balatonem w 2015 roku miał powstać plenerowy plac do ćwiczeń w ramach budżetu partycypacyjnego, jednak autor projektu przebudowy nie wyraził zgody na dokonanie zmian. Zamiast systemu drążków, drabinek i ławek, w północno-zachodniej części pojawiło się jedno stanowisko do ćwiczenia mięśni brzucha i nóg [21].

10 września 2020 roku z wody wyłowiono zwłoki 64-letniej kobiety [22].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Teren

[2005] Teren (źródło)

Wizualizacja

[2008] Wizualizacja (źródło)

Wizualizacja

[2008] Wizualizacja (źródło)

Wizualizacja

[2008] Wizualizacja (źródło)

Wizualizacja

[2008] Wizualizacja (źródło)

Prace ogrodowe

[2010] Prace ogrodowe (źródło)

Prace ogrodowe

[2010] Prace ogrodowe (źródło)

Prace ogrodowe

[2010] Prace ogrodowe (źródło)

Prace ogrodowe

[2010] Prace ogrodowe (źródło)

Fontanna dolna

[2010] Fontanna dolna (źródło)

Nasadzenia

[2010] Nasadzenia (źródło)

Podjazd

[2010] Podjazd (źródło)

Park nad Balatonem

[2011] Park nad Balatonem (źródło)

Projekr rzeźby kota

[2011] Projekr rzeźby kota (źródło)

Odsłonięcie

[2011] Odsłonięcie (źródło)

Pomost

[2012] Pomost (źródło)

Tablica informacyjna

[2012] Tablica informacyjna (źródło)

Nabrzeże

[2012] Nabrzeże (źródło)

Wyspa

[2012] Wyspa (źródło)

Tablica informacyjna

[2012] Tablica informacyjna (źródło)

Rzeźba Kota Niezależnego Cyryla

[2012] Rzeźba Kota Niezależnego Cyryla (źródło)

Zarośla

[2012] Zarośla (źródło)

Zarośla

[2012] Zarośla (źródło)

Altana

[2012] Altana (źródło)

Kaskada

[2012] Kaskada (źródło)

Pawilon

[2013] Pawilon (źródło)

Kamień pamiątkowy

[2013] Kamień pamiątkowy (źródło)

Jezioro

[2013] Jezioro (źródło)

Mostek

[2013] Mostek (źródło)

Altana

[2013] Altana (źródło)

Alejka

[2013] Alejka (źródło)

Tablica informacyjna

[2013] Tablica informacyjna (źródło)

Boisko

[2015] Boisko (źródło)

Fontanna dolna

[2015] Fontanna dolna (źródło)

Urządzenie do workoutu

[2015] Urządzenie do workoutu (źródło)

Kaskada

[2015] Kaskada (źródło)

Rowery wodne

[2015] Rowery wodne (źródło)

Kładka

[2016] Kładka (źródło)

Jezioro

[2016] Jezioro (źródło)

Plac zabaw

[2016] Plac zabaw (źródło)

Rzeźba Kota Niezależnego Cyryla

[2016] Rzeźba Kota Niezależnego Cyryla (źródło)

Rzeźba Kota Niezależnego Cyryla

[2016] Rzeźba Kota Niezależnego Cyryla (źródło)

Kawiarnia

[2017] Kawiarnia (źródło)

Rura do zjeżdzania

[2017] Rura do zjeżdzania (źródło)

Kaskada

[2017] Kaskada (źródło)

Kanał

[2017] Kanał (źródło)

Plac zabaw

[2017] Plac zabaw (źródło)

Alejki

[2017] Alejki (źródło)

Siłownia między blokami

[2017] Siłownia między blokami (źródło)

Widok od południa

[2017] Widok od południa (źródło)

Boisko

[2017] Boisko (źródło)

Rura do zjeżdzania

[2017] Rura do zjeżdzania (źródło)

Linia wysokiego napięcia

[2017] Linia wysokiego napięcia (źródło)

Szuwary

[2017] Szuwary (źródło)

Budka ochrony

[2018] Budka ochrony (źródło)

Fontanna górna

[2018] Fontanna górna (źródło)

Plac zabaw

[2018] Plac zabaw (źródło)

Zjeżdzalnia

[2018] Zjeżdzalnia (źródło)

Ścieżka zdrowia

[2018] Ścieżka zdrowia (źródło)

Plac zabaw

[2018] Plac zabaw (źródło)

Pomost

[2018] Pomost (źródło)

Kaskada

[2018] Kaskada (źródło)

Jezioro

[2020] Jezioro (źródło)

Opis przygotowano: 2020-11