Fort Bema (ul. Waldorfa #34) to budowla ziemno-ceglana z dodatkowym terenem w części szyjnej. Czoło fortu (o zarysie pięciobocznym) posiada dwa wały: niższy (zewnętrzny) ze stanowiskami piechoty oraz wyższy (wewnętrzny) ze stanowiskami artylerii. Najwyższy punkt w forcie był na wysokości 113.1 m n.p.m [15]. Na wyższym z wałów, w osi oraz u styku czół i barków, znajdowały się schrony pogotowia. Pod czołowymi wałami artylerii znajdowały się dwuskrzydłowe koszary z pięcioma podziemnymi przejściami do drogi międzywałowej. W tylnej części fortu (o zarysie odwróconego trapezu, osłoniętego wałem ze stanowiskami piechoty) znajdowały się trzy magazyny: prochownia, skład pocisków oraz laboratorium. W skład fortu wchodziły również dwie drewniane stodoły. Fort jest otoczony fosą o nazwie "Czarny Dwór". Wjazd do fortu był możliwy przez most w szyi fortu [5].

Most

Most forteczny posiada trzy przęsła swobodnie podparte na dwóch rzędach słupów. Dzięki połączeniom śrubowym była możliwość składania i rozkładania mostu. Most został wyprodukowany w fabryce Lilpopa w Warszawie. Pierwotnie most posiadał pomost betonowy, który w trakcie renowacji został zamieniony na pomost drewniany. Łączna długość mostu wynosi 26 metrów, a szerokość 5,8 metra [11]

Budowa Fortu Bema rozpoczęła się w 1886 roku na życzenie cara Aleksandra III jako część drugiego wewnętrznego pierścienia Twierdzy Warszawa. Powstało tylko pięć fortów tego pierścienia, oddalonych 2-3 km od pierścienia zewnętrznego [2]. Początkowo nosił on nazwę Fortu-P – od wsi Parysów (obecnie ulica Generała Maczka) [1]. Podstawową funkcją fortu była składnica dla zewnętrznego pierścienia fortów [12]. Ponieważ Rosjanie obawiali się wybuchu nowego powstania, dlatego w forcie znajdowały się rosyjskie „siły szybkiego reagowania”, w celu tłumienia zamieszek w Warszawie.

Po klęsce w wojnie z Japonią Rosji nie było już stać na utrzymywanie licznych fortec. 16 sierpnia 1911 roku car Mikołaj II zatwierdził rozporządzenie Suchomlinowa o likwidacji Twierdzy Warszawa. Do II połowy 1913 roku (kiedy rozkaz o likwidacji został anulowany), w forcie Bema wysadzono jedynie dwa budynki i zasypano przejście podziemne. Dzięki temu większa część fortu zachowała się do dziś [3].

W 1921 roku podczas "polonizacji" obiektów rosyjskich zmieniono nazwę na fort „Bema” (stąd nazwa późniejszej dzielnicy Bemowo) [12]. Gen. Józef Bem był artylerzystą i dowódcą artylerii Wojska Polskiego w czasie Powstania Listopadowego. Zasłynął również jako naczelny wódz Powstania Węgierskiego 1848-1849, oraz jako zastępca wodza Drugiej Rewolucji Wiedeńskiej. W okresie przez Powstaniem Listopadowym, w 1822 roku, został wydalony na pewien czas z wojska za przynależność do Wolnomularstwa Narodowego. Kierował wtedy pracami budowlanymi we Lwowie i przygotowywał podręcznik obsługi silników parowych dla mechaników [10].

W 1924 roku w forcie utworzono siedzibę największych polskich fabryk zbrojeniowych, Warsztatów Amunicyjnych Nr 1 w Warszawie. Ich miesięczna produkcja wynosiła przeciętnie 2,3 miliona sztuk pocisków [12]. Fort uległ wtedy zmianom – usypane zostały trzy groble przez fosę, rozebrano część wałów, a w sercu fortu wybudowano dodatkowe magazyny i baraki. Do fortu od ul. Powązkowskiej doprowadzono linię kolejową wąskotorową. Wybudowano również ceglany mur z drutem kolczastym, sięgający aż do cmentarza Powązkowskiego [4].

W 1939 r. zabudowań bronił II batalion 144 pp mjra Bronisława Wadasa, wspierany przez 5 baterię 10 pułku artylerii lekkiej. Fort Bema i Fort Babice jako jedyne z Twierdzy Warszawa posiadały artylerię. 27 września Wehrmacht rozpoczął ostrzał artyleryjski fortu, lecz go nigdy nie zdobył, gdyż wcześniej Warszawa skapitulowała. Podczas okupacji Niemcy urządzili w nim fabrykę amunicji, zakłady naprawcze, a od 1942 r. magazyn broni dla Garnizonu Warszawskiego i jednostek z frontu wschodniego [4]. W tym czasie zbudowano wokół kilka murowanych schronów wartowniczych [5]. Od 1941 roku Fort Bema był celem wywiadowczym Podziemia, rozpoznawał go również wywiad wojskowy AK i GL WRN.

W przeddzień wybuchu Powstania Warszawskiego niemiecka załoga fortu liczyła 850 żołnierzy uzbrojonych w 3 działa 88 mm, 16 ckm, 40 lkm, broń długą i granaty. 1 sierpnia po 17.00 siły powstańcze zaatakowały fort Bema jako kluczowy punkt oporu na Żoliborzu. Plan zakładał zdobycie fortu koncentrycznym natarciem z trzech kierunków, a zrealizować miał je 4 Rejon dowodzony przez kpt. Kazimierza Nowackiego „Szkodnika” [4]. Powstańcy kilkakrotnie próbowali zdobyć zabudowania forteczne, lecz bez większych rezultatów [12].

W 1945 roku po wyzwoleniu Warszawy w fortach Bema i Blizne stworzono obóz jeniecki Boernerowo, do którego trafiali sprowadzani do Warszawy Niemcy skierowani do budowy lotniska wojskowego na Boernerowie. W 1950 roku obóz zamknięto, a dotychczasowi jeńcy wyjechali do NRD [4].

Aż do 1978 roku fort stanowił zaplecze lotniska wojskowego na Bemowie z magazynami i bazą transportową. Usunięto wtedy wschodnią część wału szyi [10]. Wpisy żołnierzy odbywających tu służbę można odnaleźć na ceglanej elewacji. Znajdują się w pobliżu przedwojenne wille administracji Wytwórni Amunicji wykorzystywane były jako obiekty mieszkalne przez generałów WP [4][12]. Po wybudowaniu Trasy Toruńskiej (1981-1983) fort został w większości opuszczony przez wojsko, a jego miejsce zajął Wojskowy Klub Sportowy „Legia” [4].

Od 1999 roku terenem administrowała gmina, a później dzielnica Bemowo [1].

W latach 2006-2007, w celu realizacji zapisów "Stadium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy z 2006 r." powstała koncepcja "Parku kulturowego zespołu fortyfikacji XIX-wiecznej Twierdzy Warszawa", autorstwa Katarzyny Pałubskiej i Przemysława Boguszewskiego. Celem projektu jest kompleksowa ochrona rozproszonych obiektów Twierdzy Warszawa [6]. W forcie Bema przeprowadzono wzorcową renowację: usunięto 750 ton gruzu i śmieci, oczyszczono 1260 m fosy (długiej na 1320 m), która została wypełniona wodą, odsłonięto sklepienia i zbocza pięciu fortyfikacji, obłożono włókniną i użyźniono. Wycięto drzewa, których korzenie uszkadzały fortyfikację. Dokonano renowacji oryginalnego mostu stalowego, zamontowano latarnie stylizowane na XIX wiek [4], a na wałach ustawiono dwie repliki XIX-wiecznych armat [9]. Od strony pobliskiego osiedla powstała drewniana kładka, a nad wodą 20 stanowisk dla wędkarzy [4]. Fort otaczają też dwie ścieżki żwirowe usypane i dobrze przygotowane wzdłuż fortowej fosy, o długości 1350 metrów (wewnętrzna) i 1500 metrów (zewnętrzna) [7]. W 2008 roku Wojewódzki Konserwator Zabytków decyzją nr 574/2008 wpisał Fort Bema do rejestru zabytków [14]. W 2011 roku Fundacja Sztuki Zewnętrznej przekonała lokalnych polityków, by urządzić tu galerię street artu [13], a w 2012 roku od strony północnej otwarto park linowy [8]. W latach 2012 i 2013 modernizowana była fosa i przepompownia, która kontroluje poziom wody [16].