Kościół murowany przy ul. św. Wincentego #81 nosi wezwanie Matki Bożej Częstochowskiej. Często jego nazwa określana jest mylnie jako kościół św. Wincentego. Jednak św. Wincenty a Paulo jest patronem parafii oraz wezwaniem dla kościoła drewnianego, który znajduje się obok na cmentarzu [4]. W Warszawie jest również kościół i parafia Matki Bożej Częstochowskiej przy ul. Zagórnej (co ciekawe, tę świątynię również zaprojektował Stanisław Marzyński) [11].
Kolejni proboszczowie to ks. Zdzisław Waś (1952-1953), ks. Tadeusz Majchrzak (1953-1962), ks. Franciszek Włodarczyk (1962-1971), ks. Wiesław Osmólski (1971-1972), ks. Stanisław Hermanowicz (1972-1994), ks. Stanisław Markowski (1994-2006), ks. Jerzy Gołębiewski (2006-) [2]. Parafia liczy ok. 6000 wiernych [8]. Pracują tu siostry zakonne ze Zgromadzenia Sióstr Eucharystek, posługując w zakrystii i kancelarii Cmentarza Bródnowskiego oraz jako katechetki w szkole. Od 2000 roku funkcjonuje chór parafialny, którego dyrygentem jest organista, Tomasz Graś [4]. Przy parafii działają liczne wspólnoty [1]. Odbywają się spotkania neokatechumenatu czy rodzin z kręgów szensztackich. Działa parafialny oddział Caritas, Żywy Różaniec i Legion Maryi. Przez kilka lat spotykało się tu środowisko młodych Zawiszaków [7].
Bryła świątyni
Część główna świątyni to prosta, wysoka na 28 metrów, dwuspadowa bryła. Po jej obu stronach dobudowano niskie na 8 metrów nawy boczne, które wraz z zakrystią otaczają świątynie z trzech stron. Elewacje boczne podzielone zostały na cztery osie białymi pilastrami na wysokości nawy głównej, kontynuowane na poziomie naw bocznych. Zamknięcie prezbiterium jest trójspadowe, a zakrystia ma w miejscach załamań przerwy. Elewacja całej świątyni, z wyjątkiem białych podziałów, ma kremowy kolor.
Fasada jest symetryczna i odpowiada trójpodziałowi całej świątyni. Pośrodku do wnętrza prowadzi oryginalny neogotycki portal wejściowy pochodzący z kaplicy Przeździeckich [6]. Widoczne są na nim ślady zniszczeń wojennych. Portal po obu stronach flankują trzy schodzące się kaskadowo kolumny. Wieńczy go trójkątny szczyt z krzyżem. W osi nad wejściem znajduje się okrągłe okno z witrażem, również z kaplicy Przeździeckich, a nad nim wąskie okno nawiązujące do otworów strzelniczych. Szczyt wieńczy niewielka dzwonnica zakończona krzyżem. Dwie pozostałe osie wyższej części flankowane są przez pilastry. Po obu stronach znajdują się proste wejścia do naw bocznych. Z prawej strony poprowadzono wjazd dla wózków.
Wnętrze
Wnętrze kościoła, z kaplicą Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny, zakrystią i chórem zaprojektował Kazimierz Zieliński [5]. Świątynia jest trzynawowa, z ostrołukowo sklepionymi przejściami między nawami (nawy boczne zostały zbudowane później niż nawa główna). Analogiczne wejścia do nawy głównej prowadzą również spod chóru (dwa boczne i szersze centralne). Architektura wnętrza nawiązuje do gotyku, żebrowe sklepienie jest jednak mniej strzeliste, a łuki łagodniejsze [1].
Wnętrze zostało wykończone w drewnie. Drewniane są ołtarze, rzeźby, konfesjonały, ławki, balustrady czy boazeria na ścianach i wokół filarów. Nie jest ono malowane, widoczna jest naturalna kolorystyka różnych gatunków [7]. Wykonawcami byli stolarze i rzeźbiarze z Mazowsza i Podhala: Przemysław, Szczepan, Władysław, Andrzej i Aleksander [5].
Prezbiterium jest wyraźnie wydzielone. Na ścianach po obu stronach umieszczono boazerię z medalionami dwunastu apostołów. Na osi wejścia znajduje się wysunięty stół ołtarzowy, ambona i pastorał. Praktycznie całą ścianę wieńczącą zajmuje ołtarz główny, nad którym znajduje się witraż. Ołtarz ten jest trzyczęściowy, wykonany w całości w drewnie. W centrum umieszczono obraz Matki Bożej Częstochowskiej [5] ze srebrną sukienką, podtrzymywany przez dwa anioły. Na mensie ustawiono kwadratowy podest, na którym stoi gęś karmiąca pisklęta (a w okresie Bożego Narodzenia figurka Dzieciątka Praskiego). W dwóch częściach po prawej i po lewej stronie znajdują się łącznie na sześciu blendach sceny z życia Jezusa. Każda oś zwieńczona jest spiczastym szczytem, pośrodku którego znalazła się sterczyna, rozpoczynająca gloriettą z postacią siedzącą na tronie. Po obu stronach osi są dwie wąskie sterczyny z figurami aniołów.
Nad przejściem do prezbiterium umieszczono przy sklepieniu drewniany krzyż, a po obu jego stronach postaci świętych, najpewniej Maryję i Jana. Na ścianach po bokach prezbiterium znajdują się również dwa ołtarze boczne. Są one wzorowane na gotyckich. Poświęcone zostały przez bpa Kazimierza Romaniuka w 2001 roku. W prawym ołtarzu św. Jana Chrzciciela umieszczono tabernakulum, natomiast w lewym ołtarzu patrona parafii św. Wincentego a Paulo znajdują się jego relikwie [1]. Oba ołtarze są trójdzielne, zwieńczone sterczynami i ostrosłupami. W centralnej części stoją drewniane figury świętych, natomiast po obu stronach rozwieszono dary wotywne. Na podstawie znajduje się mniejszy ołtarz (zawierający odpowiednio tabernakulum lub relikwie), a w dolnej części (antepedium) są sceny chrztu Jezusa w Jordanie oraz Ostatnia Wieczerza. Dodatkowo przy tabernakulum czerwone światło podtrzymują aniołowie.
Na filarach w nawie głównej umieszczono figury czterech Ewangelistów oraz świętych Piotra i Pawła [5]. Pod oknami umieszczono sześć obrazów olejnych przedstawiających sceny z Ewangelii, które namalowała Joanna Polaska w latach 1998-2001 [6]. Są tu też tablice poświęcone Helenie Marii Paprockiej, zmarłej w 1993 roku, Anny Malec Wilkowej, zmarłej w 1959 roku, Marii Mazur Wilkowej, zmarłej w 1963 roku.
W lewej nawie bocznej znajduje się wzdłuż ściany ołtarz Miłosierdzia Bożego z obrazem autorstwa Joanny Polaskiej i z relikwiami s. Faustyny, ołtarz Św. Michała Archanioła przy wejściu do zakrystii oraz umieszczone na filarach obrazy Matki Bożej Nieustającej Pomocy i Ojca Świętego Jana Pawła II [1]. W prawej nawie znajduje się wzdłuż ściany bogato rzeźbiona chrzcielnica oraz przy wejściu do kaplicy Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny ołtarz Św. Antoniego. Znajdujące się w kaplicy na ścianach bocznych cztery polichromie ze scenami z życia Maryi zaprojektowała i wykonała Joanna Polaska [5]. W centralnej części kaplicy jest ołtarz ze sceną zaśnięcia, którą zaczerpnięto z ikony z klasztoru św. Katarzyny na Synaju. Obok od 2024 roku przechowywane są relikwie kard. Stefana Wyszyńskiego, rodziny Ulmów, ks. Jerzego Popiełuszki i bpa Zygmunta Szczęsnego Felińskiego.
Na ścianach bocznych umieszczono rzeźbione w drewnie stacje drogi krzyżowej, które zostały zaprojektowane i wykonane przez rzeźbiarza Jana Funka z Krakowa w latach 1988-1989. Również wtedy ustawiono pięć neogotyckich konfesjonałów z płaskorzeźbą Chrystusa Dobrego Pasterza [1], w tym charakterystyczny, w pełni zabudowany konfesjonał przy bocznym wejściu do prawej nawy.
Witraże nawy głównej zostały zaprojektowane i wykonane zostały w pracowni Andrzeja Skalskiego [1]. Łącznie jest 11 grup po trzy witraże. W górnej części na okrągłej rozecie znajduje się jeden ze znanych wizerunków Maryi, w dolnej są dwie pionowe sceny z Ewangelii, od narodzin Jezusa po Zmartwychwstanie. Odmienny jest witraż w prezbiterium, na którym w rozecie znalazł się wizerunek gołębicy jako Ducha Świętego, a pod nim postacie Jana Pawła II oraz kard. Stefana Wyszyńskiego. Został wykonany w 1993 roku w pracowni witraży Mirosława Spirowskiego z Otwocka według projektu malarza Lecha Okołowa [5]. Witraż nad chórem, przedstawiający głowę Chrystusa, pochodzi z kaplicy-mauzoleum Przeździeckich. Z kolei okrągłe witraże w nawach bocznych przedstawiają różne gatunki ptaków, które w chrześcijaństwie mają swoje symboliczne znaczenie (bociany, jaskółki, czaple, kogut, szczygły, łabędzie, pawie i orły). Zaprojektowano i wykonano je w pracowni Władysława Czyża z Lublina [1]. Nad wejściem w kruchcie jest też witraż z Dzieciątkiem leżącym w żłóbku.
W kruchcie kościoła znajduje się kaplica Bożego Grobu. Jest ona umieszczona za szybą i podświetlona. W centralnej części na kamiennym stole leży pełnowymiarowa figura Chrystusa. Grota jest sklepiona ostrołukowo, z bogatym zdobieniem. W kolejnych polach sklepienia umieszczono twarze putt. Poniżej znajdują się rzeźby ptaków, a na najniższym poziomie ułożone w różnej postaci owce, symbolizujące lud boży. Naprzeciwko kaplicy znajduje się krzyż z kamieniem węgielnym, a po obu jego stronach kropielnice z wodą święconą.
Na chórze, który znajduje się nad wejściem (na chór prowadzi klatka schodowa po prawej stronie), umieszczono w latach 1996-2000 organy [1]. Organy zmodernizowano w 2016 roku w pracowni Dariusza Zycha. Umieszczono je w szafie po poprzednim 16-głosowym instrumencie Wiesława Kamińskiego z 2000 roku. Stół gry wbudowany jest w prawą część szafy organowej. Skala manuałów to C-g3, a skala pedału C-f1. Liczba głosów wynosi 20: Manuał I (Pryncypał 8, Gamba 8, Hohlflet 8, Bourdon 8, Oktawa 4, Szpicflet 4, Superoktawa 2, Trompet 8), Manuał II (Salicet 8, Rurflet 8, Flet kryty 4, Fugara 4, Sesquialtera 2x, Picolo 2, Obój 8), Pedał (Subbas 16, Oktawbas 8, Fletbas 8, Fagot 16). Traktura gry i rejestrów jest mechaniczna. Połączenia to II-I, II-P, I-P, a pomoce to Tremolo manuału II i Żaluzja manuału II [9]. Organy są dwudzielne, połączone drewnianą obudową z wycięciem na okno nad chórem. Każda z części jest trójdzielna, pomiędzy nimi umieszczono figury aniołów grających na instrumentach. Balustrada nad chórem również jest rzeźbiona w drewnie: z barankiem eucharystycznym pośrodku oraz herbami Jana Pawła II i kard. Wyszyńskiego na odcinkach bocznych.
