Osiedle Marokańska


Osiedle Marokańska

Jest to osiedle domków jednorodzinnych, najczęściej szeregowców, powstałe w latach 80-tych XX wieku w miejscu ogródków działkowych i terenów uprawnych. Na osiedlu znajduje się kilka typów budynków o dość ciekawej formie architektonicznej. Między ul. Algierską i ul. Wał Miedzeszyński znajduje się pas zieleni z m.in. siłownią plenerową oraz z pomnikiem upamiętniającym bitwę ze Szwedami.

boiskoboiskodostępne całodobowodostępne całodobowopomnikpomnikprzedszkoleprzedszkolesiłownia plenerowasiłownia plenerowazabudowa wielorodzinnazabudowa wielorodzinna

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Afrykańska, ulica Algierska, ulica Libijska, ulica Marokańska, ulica Wał Miedzeszyński
  • Rok powstania:  1985-2001
  • Obszar MSI:  Saska Kępa
  • Wysokość:   6 m
  • Funkcja:  mieszkaniowa
  • Styl:  postmodernizm
  • Związane osoby:

Opis urbanistyczny:

Jest to teren osiedla domków jednorodzinnych Spółdzielni Mieszkaniowej Marokańska [1]. Na osiedlu występuje kilka typów domów:

W centralnej części, między ul. Marokańską i ul. Algierską (12 budynków) oraz na północ od ul. Libijskiej (6 budynków) znajdują się trzykondygnacyjne czworaki (X, XA-XC) o charakterystycznym rzucie litery H (typ 1). Część centralna jest obniżona względem zewnętrznych skrzydeł. Wokół jest stosunkowo dużo drzew i terenów zielonych, niektóre budynki są również porośnięte pnączami. Są to budynki o numerach (X) ul. Algierska 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20, 22,24, ul. Marokańska 3, 5, 7, 9, 11, 13 oraz ul. Libijska 2, 4, 6, 8, 10, 12. Fasada w tych domach zbudowana jest z cegły. Budynki mają ogrzewanie gazowe, domofon, pięć miejsc parkingowych (w tym jedno w garażu), nie są podpiwniczone. Do dyspozycji mieszkańców jest duży ogród [14].

Między ul. Afrykańską i ul. Algierską znajduje się zabudowa szeregowa o dachach spadających naprzemiennie na dwie strony (typ 2). Każda posesja ma dwukondygnacyjną część mieszkalną i jednokondygnacyjną część z garażem. Jest to 8 odrębnych szeregowców, cztery złożone z sześciu segmentów: ul. Marokańska 21, 21A-21E, ul. Marokańska 19, 19A-19E, ul. Algierska 25, 25A-25E, ul. Afrykańska 6, 6A-6E oraz cztery złożone z trzech segmentów: ul. Algierska 21, 21A-21B, ul. Algierska 23, 23A-23B, ul. Afrykańska 2, 2A-2B, ul. Afrykańska 4, 4A-4B.

Podobne do tego typu są również typy 3 i 4. Typ 3 to domy na północ ul. Marokańskiej w których dachy są niesymetryczne. Większa część dachu opada ku wewnętrznemu ogródkowi, a niewielki fragment ku ulicy. Kolejne budynki w pierzei są naprzemiennie wysunięte lub wcięte względem ulicy. Jest tu sześć ciągów szeregowców o adresach: ul. Marokańska X, XA, XB, XC, XD, a następnie ul. Libijska YC, YB, YA, Y, gdzie kolejno są to numery: ul. Marokańska 14 i ul. Libijska 11, ul. Marokańska 12 i ul. Libijska 9, ul. Marokańska 10 i ul. Libijska 7, ul. Marokańska 8 i ul. Libijska 5, , ul. Marokańska 6 i ul. Libijska 6, ul. Marokańska 4 i ul. Libijska 1.

Typ 4 znajduje się na wschód od typu 3 i tworzą go również dwukondygnacyjne budynki o dwuspadowym, niesymetrycznym dachu, z tym że opadająca większa część dachu ułożona jest naprzemiennie raz do ulicy, raz do wewnętrznego ogródka, a kolejne lokale zazębiają się o siebie. Jest to łącznie osiem szeregowców, cztery krótsze i cztery dłuższe. Znajdują się pod adresami: ul. Marokańska 2, 2A-2R oraz ul. Marokańska 4E-4Z.

Dwukondygnacyjne o niebieskich dachach kolebkowych budynki typu 5 znajdują się w południowo-wschodniej części osiedla i są dużo bardziej surowe. Charakterystyczne są skrajne budynki od ul. Marokańskiej, w których fasada od ulicy jest zaokrąglona. Jest to łącznie pięć szeregowców o adresach: ul. Algierska 19, 19A-19W, ul. Algierska 1-17, ul. Marokańska 1-1H i ul. Algierska 17A, ul. Marokańska 1L-1W i ul. Algierska 17B, ul. Algierska 17C-17L. Ostatni budynek (17L), z racji położenia na trójkątnej działce, odbiega architektonicznie od pozostałych.

W północno-wschodniej części osiedla znajdują się dwukondygnacyjne domy (druga kondygnacja jest użytkowym poddaszem) na planie dwóch połączonych ze sobą krzyży greckich (typ 6). Jest to siedem budynków o adresach: ul. Libijska 2D-2E, ul. Libijska 2F-2G, ul. Libijska 2H-2J ul. Libijska, 2K-2L, ul. Libijska 2M-2N, ul. Libijska 2P-2R, ul. Libijska 2S-2T.

Dwukondygnacyjne budynki (typ 7), położone w północnej części, powstały najpóźniej. Połączone są w grupy do 6 segmentów (nie mają jednak charakteru pierzejowego). Mają płaskie dachy, betonowe ściany pozbawione od ulicy okien (okna wychodzą na patio w wewnętrznych częściach). Punktem centralnym urbanistyki założenia jest kwadrat parku ze wspaniałym istniejącymi drzewami. Domy zaprojektowane zostały jako atrialne, w których wszystkie funkcje otwarte zlokalizowane są wokół wewnętrznych, prywatnych ogrodów. Skromna, surowa architektura tworzy oprawę dla istniejącej zieleni [5]. Ich adresy to: ul. Libijska 14, 14A-14E, ul. Libijska 10E-G, ul. Libijska 4D, ul. Libijska 4F, ul. Libijska 4G-J. Wspólnie z tymi budynkami powstał budynek jednorodzinny przy ul. Libijskiej 16.

Część domów jest nieco zmodyfikowana, ma między innymi dodatkowe okna, przybudówki czy zamontowane panele słoneczne.

Na terenie osiedla znajduje się m.in. przedszkole Czerwony Balonik (ul. Algierska 4, funkcjonuje w tym miejscu od 2013 roku [20]) i żłobek Jak u Mamy (ul. Libijska 2).

Między ul. Algierska i ul. Wał Miedzeszyński znajduje się pas zieleni i siłownia plenerowa, powstała jako jedna ze stu w ramach budżetu partycypacyjnego ok. 2016 roku w ramach projektu „Warszawa w dobrej kondycji”. W siłowni znajduje się sześć urządzeń: wyciskacz, wahadło, biegacz, twister, orbitrek, wioślarz [19]. Na terenie osiedla jest też niewielkie ogrodzone boisko.

Obiekty, pomniki, tablice:

Libijska 16

Przy ul. Libijskiej 16 znajduje się siedmiokondygnacyjny budynek wielorodzinny w kształcie okrętu. Znajduje się w nim 60 mieszkań. Budynek powstał w 2000 roku [12]. Inwestorem była Spółdzielnia Mieszkaniowa Osiedle Młodych, a projekt wykonała pracownia MWH-Architekci A.Wyszynski Polring-Glas. Inna nazwa powstałego zespołu mieszkaniowego szesnastu domków (blok przy ul. Libijskiej 16 oraz budynki typu 7) to Lasek [13].

Marokańska 25

Budynek przy ul. Marokańskiej 25 jest wielorodzinny. Ma nieregularną fasadę, z balkonami ukośnymi względem elewacji, z wielokolorowymi płytami, zaokrąglonymi narożnikami i zróżnicowaną wysokością (4-5 kondygnacji). Budynek powstał w 1999 roku. Inwestorem była Spółdzielnia 'Osiedle Młodych'. Ma on 3000 m2 powierzchni mieszkaniowej [6]. W 2018 roku w budynku oddano do użytku kwatery pracownicze, zamieszane przez ponad 40 mężczyzn Ukrainy, Litwy, Białorusi. Spowodowało to protesty okolicznych mieszkańców [17].

Pomnik Poległych w Bitwie ze Szwedami

Wolnostojący dwumetrowy pomnik między ul. Algierską i ul. Wał Miedzeszyński upamiętnia żołnierzy poległych w bitwie z wojskami szwedzkimi stoczonej na Pradze w dniach 28-30 lipca 1656 roku. Znajduje się na nim żeliwna tablica o treści: „Poległym w obronie Ojczyzny w bitwie ze Szwedami 28, 29 i 30 lipca 1656 roku”. Tablica znajduje się na kamiennej podstawie, która wieńczy krzyż (pierwotnie znacznie wyższy). Dlatego też pomnik nazywano Krzyżem Szwedzkim [11]. Pomnik ma formę murowanej, przydrożnej kapliczki o formie ściętego ostrosłupa [9].

Tu zaczynał się wał obronny, którego fragment zachował się jeszcze kilkaset metrów dalej na północny-wschód [15]. Pomnik wzniesiono prawdopodobnie w miejscu, w którym przy budowie Wału Gocławskiego odkryto szczątki pochowanych tam żołnierzy polskich i szwedzkich, którzy polegli w bitwie. Według innego źródła, w czasie budowy w tym miejscu wałów w latach 1905-1909 odnaleziono kości niemal 80 szlachciców z bełskiego pospolitego ruszenia, którzy wycofując się przed atakiem szwedzkim utonęli w bagnach [11].

Według niektórych źródeł pomnik został ufundowany przez przedwojenny Zarząd Spółki Wodnej w 1916 roku [9]. Według innych mogiłę odkryto dopiero w 1928 roku podczas prac melioracyjnych prowadzonych przez Wawerską Spółkę Wodną. Jako data powstania pomnika pojawia się też 1906 rok [11].

Pomnik jest miejscem corocznej modlitwy Praskiej Pielgrzymki Pieszej Pomocników Matki Kościoła, która wyrusza z Kamionka 16 sierpnia [9].

XVIII wiek i wcześniej:

Tereny Gocławia były w 1155 roku własnością biskupa płockiego, które następnie weszły w skład majątku Kamion. W 1656 roku odbyła się od Żerania po Gocław bitwa ze Szwedami. W 1780 roku grunty zostały kupione przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego [7].

XIX wiek:

Po abdykacji Stanisława Augusta dobra przeszły na rzecz skarbu państwa [7].

Do Warszawy Gocław przyłączono w 1916 roku wraz z Grochowem, Gocławkiem i Saską Kępą, tworząc komisariat XVII – Grochów [7].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Pomnik

[1910] Pomnik (źródło)

Okres międzywojenny:

W 1936 roku były to niezagospodarowane grunty orne. Od dzisiejszej ul. Wał Miedzeszyński w miejscu dzisiejszego pomnika odchodziły na północny wschód dwie drogi. Były to grunty wsi Kępa Gocławska oraz kolonii Peltówka. Wschodnią część dzisiejszego osiedla przecinał kanał wpadający do Wisły.

II wojna światowa i Powstanie Warszawskie:


II wojna światowa i Powstanie Warszawskie

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Okopy niemieckie i pomnik

[1939] Okopy niemieckie i pomnik (źródło)

Odbudowa stolicy:

W 1945 roku teren nadal nie był zagospodarowany, charakterystyczne są widoczne na zdjęciu lotniczym dwa magazyny otoczone dookoła drogą.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Pomnik

[1950] Pomnik (źródło)

Pomnik

[1950] Pomnik (źródło)

Czasy PRL-u:

W latach 80-tych XX wieku teren był już rozparcelowany najprawdopodobniej na ogródki działkowe [18]. Między nimi prowadziły liczne drogi wewnętrzne. W II połowie lat 80-tych XX wieku rozpoczęła się budowa osiedla. Ulice Marokańska, Algierska i Libijska powstały 31 grudnia 1984 roku [2][3][4]. W 1987 roku istniały już szeregowce na zachód (i kilka na wschód) od ul. Algierskiej.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Pomnik

[1985] Pomnik (źródło)

Budowa osiedla

[1987] Budowa osiedla (źródło)

Przemiany 1989-2000:

W latach 90-tych XX wieku istniała zabudowa części centralnej i trwała budowa na wschód od ul. Libijskiej.

W latach 1999-2000 dobudowano budynki typu 7, w tym budynek przy ul. Libijskiej 16.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Budowa osiedla

[1990] Budowa osiedla (źródło)

Ul. Marokańska 25

[1999] Ul. Marokańska 25 (źródło)

Ul. Marokańska 25

[1999] Ul. Marokańska 25 (źródło)

Ul. Marokańska 25

[1999] Ul. Marokańska 25 (źródło)

Ul. Marokańska 25

[1999] Ul. Marokańska 25 (źródło)

Ul. Marokańska 25

[1999] Ul. Marokańska 25 (źródło)

XXI wiek:

6 września 2017 roku nastąpiło uroczyste otwarcie boiska sportowego przy stacji trafo (ul. Marokańska 5-7) [16].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Zespół budynków mieszkalnych LASEK

[2000] Zespół budynków mieszkalnych LASEK (źródło)

Zespół budynków mieszkalnych LASEK

[2000] Zespół budynków mieszkalnych LASEK (źródło)

Libijska 16

[2005] Libijska 16 (źródło)

Libijska 16

[2005] Libijska 16 (źródło)

Tablica na pomniku

[2005] Tablica na pomniku (źródło)

Pomnik Poległych w Bitwie ze Szwedami

[2014] Pomnik Poległych w Bitwie ze Szwedami (źródło)

Przedszkole i żłobek Czerwony Balonik

[2015] Przedszkole i żłobek Czerwony Balonik (źródło)

Żłobek ul. ul. Libijska 2S - plac zabaw

[2016] Żłobek ul. ul. Libijska 2S - plac zabaw (źródło)

Żłobek ul. ul. Libijska 2S - plac zabaw

[2016] Żłobek ul. ul. Libijska 2S - plac zabaw (źródło)

Żłobek ul. ul. Libijska 2S - sypialnia

[2016] Żłobek ul. ul. Libijska 2S - sypialnia (źródło)

Żłobek ul. ul. Libijska 2S

[2016] Żłobek ul. ul. Libijska 2S (źródło)

Żłobek ul. ul. Libijska 2S - jadalnia

[2016] Żłobek ul. ul. Libijska 2S - jadalnia (źródło)

Żłobek ul. ul. Libijska 2S

[2016] Żłobek ul. ul. Libijska 2S (źródło)

Pomnik Poległych w Walce ze Szwedami

[2016] Pomnik Poległych w Walce ze Szwedami (źródło)

SM Marokańska

[2017] SM Marokańska (źródło)

Miniboisko

[2018] Miniboisko (źródło)

Pas zieleni na południe od osiedla

[2018] Pas zieleni na południe od osiedla (źródło)

Zróżnicowanie zabudowy

[2018] Zróżnicowanie zabudowy (źródło)

Typ 7 budynków

[2018] Typ 7 budynków (źródło)

Ul. Libijska 16

[2018] Ul. Libijska 16 (źródło)

Ul. Marokańska 25

[2018] Ul. Marokańska 25 (źródło)

Typ 6 budynków

[2018] Typ 6 budynków (źródło)

Typ 5 budynków

[2018] Typ 5 budynków (źródło)

Typ 5 budynków

[2018] Typ 5 budynków (źródło)

Typ 4 budynków

[2018] Typ 4 budynków (źródło)

Typ 3 budynków

[2018] Typ 3 budynków (źródło)

Typ 3 budynków

[2018] Typ 3 budynków (źródło)

Typ 2 budynków

[2018] Typ 2 budynków (źródło)

Typ 1 budynków

[2018] Typ 1 budynków (źródło)

Budynek typu 1 - parter

[2018] Budynek typu 1 - parter (źródło)

Budynek typu 1 - I piętro

[2018] Budynek typu 1 - I piętro (źródło)

Budynek typu 1 - II piętro

[2018] Budynek typu 1 - II piętro (źródło)

Adresy budynków

[2019] Adresy budynków (źródło)

Pomnik

[2023] Pomnik (źródło)

Opis przygotowano: 2019-09