Kościół pw. św. Włodzimierza


Kościół pw. św. Włodzimierza

Kościół św. Włodzimierza został zorientowany dość nietypowo względem siatki ulic, główna oś wejście-prezbiterium prowadzi do środka od pobliskiego skrzyżowania. Jednoczęściowa, obszerna bryła ma kaskadowe załamania ścian, wypełnione witrażami. Kościół ma za patrona wschodniochrześcijańskiego świętego, co wiąże się z wizytą ówczesnego prymasa na wschodzie. Wezwanie to pomogło natomiast w uzyskaniu zgody na budowę świątyni w latach 80-tych XX wieku. Wiele z obrazów wewnątrz nawiązuje do prawosławnych ikon. Podczas budowy metra wstrząsy spowodowały pęknięcia ścian i posadzki, a po podświetleniu ogromnego krzyża na dachu pisano w prasie o protestach okolicznych mieszkańców.

kościółkościół

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Ludwika Kondratowicza, ulica Rembielińska
  • Rok powstania:  1992-2002
  • Obszar MSI:  Bródno
  • Wysokość:   40 m
  • Funkcja:  sakralna
  • Styl:  postmodernizm
  • Związane osoby: Stanisławski Grzegorz, Stanisławski Jerzy

Opis urbanistyczny:

Kościół przy ul. Kondratowicza #2 ma dwóch patronów, św. Włodzimierza oraz bł. Honorata Koźmińskiego [1], natomiast parafia nosi wezwanie św. Włodzimierza. Kolejni proboszczowie to ks. Henryk Zaraś (1990-2011), ks. Zbigniew Wojciechowski (2011-2021), ks. Marek Twarowski (2021-) [3]. Parafia liczy 22.8 tys. wiernych [2]. Przy kościele działają Ruch Światło-Zycie i Wspólnota Neokatechumenalna oraz tradycyjne grupy parafialne: Ruch Rodzin Nazaretańskich, Rycerstwo Niepokalanej, Totus Tuus, Żywy Różaniec [1].

Projekt architektoniczny przygotowali Jerzy Stanisławski i jego syn Grzegorz [2]. Jest to monumentalna świątynia, którą wieńczy okazały, metalowy krzyż misyjny, widoczny ze znacznej odległości [5]. Ma on 12 metrów wysokości [7]. Wejście skierowane zostało ukośne do ulicy, w stronę skrzyżowania. Jest on również podświetlany. Fasada rozszerza się kaskadowo, tworząc trzynaście osi, schodkowo ułożonych po obu stronach wejścia. Front stanowi portal wejściowy, nad którym na ceglanym tle poprowadzone zostały białe, betonowe pionowe ryzality (u szczytu dochodzi piąty). Na kolejnych załamaniach bryły umieszczone zostały okna o pełnej wysokości z witrażem. Z wyjątkiem 1 i 11 osi zawierają one sceny umieszczone w okręgach. Po przekroczeniu najszerszej części załamania bryły zaczynają się ponownie schodzić i po trzech poziomach przechodzą w wysunięte prezbiterium zakończone trzykondygnacyjną ścianą szczytową, również schodzącą kaskadowo (początkowo ma ona wysokość świątyni, następnie dwóch kondygnacji i kończy się jedną kondygnacją).

Plebania ma trzy kondygnacje i rzut litery L o równych ramionach, którego załamanie znajduje się na osi założenia. Elewacja jest prosta, ceglana, z parami okien pod którymi umieszczono białe blendy.

Według założeń architekta wnętrze kościoła miało przywodzić na myśl bezkres stepowych pól, zamieszkanych przez ludy, które dzięki św. Włodzimierzowi poznały Chrystusa [1]. Kościół jest jednonawowy. Ma nieregularne żebrowe sklepienie, zaakceptowane daszkiem nad prezbiterium zbiegającym się w stronę wejścia i kończącym na ścianie wejściowej nad chórem z organami. Między żebrami rozmieszczono punktowe, dość rozproszone oświetlenie. Przy głównym wejściu znajduje się niewielki, zabudowany sklepik.

W ołtarzu głównym znajduje się wizerunek patrona otoczonego postaciami dwóch aniołów. Po prawej stronie ołtarza na ścianie bocznej widoczna jest Matka Boża Włodzimierska, natomiast po lewej stronie Matka Boża Nieustającej Pomocy [1]. Poniżej od obrazem św. Włodzimierza umieszczono tabernakulum w centrum złotego krzyża, a nad obrazem jest ukrzyżowany Chrystus.

Kościół ma dwie kaplice: Matki Bożej Częstochowskiej i Miłosierdzia Bożego [1]. W jednej znajduje się też obraz bł. o. Honorata Koźmińskiego, który otaczany jest szczególnym kultem [6]. Po obu stronach prezbiterium znajdują się przejścia do bocznych kaplic, umieszczonych po jego bokach. Nad przejściami do nich umieszczono postaci świętych. W kaplicy Jezusa Miłosiernego po prawej stronie znajduje się na wysuniętym ołtarzu obraz „Jezu Ufam Tobie”, a po jego obu stronach obrazy św. Faustyny i św. Ojca Pio. Z tyłu prowadzą drzwi do zakrystii, nad którymi unosi się rzeźba archanioła. W kaplicy w 2023 roku zamontowano szklane drzwi z napisem "Kaplica adoracji". Obok kaplicy znajduje się po lewej stronie mozaika z wizerunkiem Jana Pawła II, jego relikwie oraz flaga Watykanu z jego herbem. Lewa kaplica boczna zawiera w centrum obraz Matki Bożej Częstochowskiej, z koroną nad obrazem i różańcami pod nim. Na ołtarzu stoi tabernakulum. Po obu stronach są obrazy bł. Honorata i św. Alberta. Obok kaplicy znajduje się z lewej strony figura Matki Bożej Fatimskiej, ustawiona na postumencie, z niebieską mozaiką gwiazd na ścianie.

W niszy na zakończeniu lewej ściany kościoła znajdują się obrazy św. Hieronima i św. Bazylego, patronów bródnowskich ulic znajdujących się niedaleko świątyni. W niszy po przeciwnej stronie umieszczono obrazy świętych związanych z krzewieniem chrześcijaństwa na polskich ziemiach: św. Wojciecha i św. Stanisława [1]. Malarstwo nawiązuje do sztuki wschodniej.

Organy zostały wkomponowane w niewielki chór nad głównym wejściem. Zaprojektował je i wykonał w 2010 roku Dariusz Zych. Traktura gry jest mechaniczna, natomiast traktura rejestrów elektryczna. Skala manuałów to C-a3, a skala pedału C-f1. Liczą 38 głosów: Manuał I (Bourdon 16, Pryncypał 8, Gemshorn 8, Salicet 8, Rurflet 8, Oktawa 4, Szpicflet 4, Kwinta 2 2/3, Superoktawa 2, Mixtura 5x, Trompet 8), Manuał II (Flet 8, Gedeckt 8, Kwintadena 8, Pryncypał 4, Rurflet 4, Flet 2, Kwinta 1 1/3, Acuta 3x, Krummhorn 8), Manuał III (Bourdon 8, Gamba 8, Vox coelestis 8, Fugara 4, Traversflet 4, Flet 2, Cornet 3x, Mixtura 4x, Fagot 16, Obój 8, Trompet 4), Pedał (Pryncypał 16, Subbas 16, Oktawbas 8, Fletbas, Chorałbas 4, Mixtura 4x, Puzon 16). Dostępne pomoce to Setzer, dwa programy crescenda, Tutti, General Tutti, Wyłącznik głosów językowych, Żaluzja manuału III, Tremolo, Dzwony. Połączenia: I-p, II-p, III-p, III-II, II-I, III-I [12].

Projektantem witraży jest Lech Okołów, a wykonaniem i montażem zajmował się Mirosław Spirowski. Witraże według początkowego założenia miały ilustrować tajemnice różańca [14].

Obiekty, pomniki, tablice:


Obiekty, pomniki, tablice

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XVIII wiek i wcześniej:


XVIII wiek i wcześniej

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XIX wiek:


XIX wiek

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Okres międzywojenny:


Okres międzywojenny

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

II wojna światowa i Powstanie Warszawskie:


II wojna światowa i Powstanie Warszawskie

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Odbudowa stolicy:


Odbudowa stolicy

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Posesja

[1945] Posesja (źródło)

Czasy PRL-u:

Po II wojnie światowej okolicę zajmowały pola uprawne.

W latach 60-tych XX wieku w czasie budowy osiedli mieszkaniowych na Bródnie w miejscu kościoła planowano duże centrum handlowo-kulturalne [11]. Plany nie doszły jednak do realizacji, a przez długi czas były tu nieużytki.

Na początku lat 80-tych XX wieku postawiono w południowej części barak.

W 1982 roku, rozpoczęto starania o powstanie trzeciej świątyni katolickiej na Bródnie. Przez osiem lat piętrzyły się trudności, głównie ze strony komunistycznych władz lokalnych. Możliwość pozyskania placu pod kościół pojawiła się podczas rozmów z naczelnym architektem osiedli, Jerzym Stanisławskim [1]. Utworzenie ośrodka duszpasterskiego, budowę kaplicy i następnie kościoła, zlecono ks. Henrykowi Zarasiowi [1]. Został on oddelegowany w czerwcu 1988 roku [6].

7 października 1988 roku został poświęcony przez kardynała Józefa Glempa Krzyż Nadziei. Początkowo umieszczono go w pozycji półleżącej przed kościołem Matki Bożej Różańcowej, a docelowo miał być postawiony na miejscu budowy. 9 maja 1989 roku (8 maja 1989 roku [6]) krzyż stanął na dzikim placu o godz. 12:00, a pod nim ks. Henryk Zaraś z grupą mężczyzn odmówił modlitwę Anioł Pański. Poświęcenia placu kościelnego dokonał bp Marian Duś 14 maja 1989 roku (lub 16 maja 1989 roku [6]) [1].

W kwietniu 1989 roku zaakceptowano miejsce pod budowę kościoła [1]. 16 maja 1989 roku erygowano ośrodek duszpasterski [2]. Od tego dnia rozpoczęło się odprawianie mszy świętej przy ołtarzu polowym [2]. Patronem został św. Włodzimierz, którego wskazał kard Józef Glemp po powrocie z wizyty w ZSRR z uroczystości tysiąclecia chrztu Rusi [1]. Kard. Glemp podjął zobowiązanie, że będzie on patronował pierwszej parafii, którą będzie erygował w Warszawie po powrocie do kraju [6]. Ponieważ rada dzielnicowa dawała odpowiedź negatywną w sprawie budowy świątyni, zwrócono się do Urzędu ds. Wyznań, jako argument podając "wschodniego" patrona [6].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Projekt centrum handlowego

[1965] Projekt centrum handlowego (źródło)

Projekt centrum handlowego

[1965] Projekt centrum handlowego (źródło)

Posesja

[1982] Posesja (źródło)

Przemiany 1989-2000:

4 czerwca 1989 roku (miejsce Kongresu Eucharystycznego dla Pragi Południe oraz jednocześnie dzień pierwszych wolnych wyborów), na placu przeznaczonym pod budowę kościoła zebrały się dziesiątki tysięcy wiernych. Kard. Józef Glemp poświęcił wówczas ikonę Matki Bożej Włodzimierskiej [1].

Tymczasową kaplicę wzniesiono szybko i 12 listopada 1989 roku odprawiono w mniej pierwszą mszę świętą [1]. Obecnie mieszczą się w niej garaże [8].

Parafię erygował kard. Józef Glemp 15 czerwca 1990 roku (1 lipca 1990 roku [1]) z części parafii MB Różańcowej w Warszawie-Bródnie i Św. Marii Magdaleny w Warszawie-Ugorach [2], a na proboszcza powołano ks. Henryka Zarasia [1].

3 września 1992 roku [2] proboszcz otrzymał pozwolenie na budowę kościoła i niezwłocznie rozpoczęto prace. 19 września 1999 roku wmurowano kamień węgielny, pochodzący z Ławry Peczerskiej w Kijowie [1]. Wmurował go bp Stanisław Kędziora [2].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Posesja

[1990] Posesja (źródło)

XXI wiek:

Na zakończenie misji świętych w maju-czerwcu 2000 roku bp Kazimierz Romaniuk poświęcił dwunastometrowy krzyż misyjny, który został umieszczony na wieży kościoła. 5 maja 2002 roku, bp. Kazimierz Romaniuk dokonał poświęcenia świątyni i odprawił w niej pierwszą mszę świętą [1].

30 maja 2010 roku abp Henryk Hoser dokonał konsekracji kościoła oraz poświęcenia organów i dzwonów na wieży kościoła. Dzwony po raz pierwszy zabrzmiały 24 kwietnia 2011 roku [2].

W 2012 roku została wyburzona północna część tymczasowej kaplicy.

Podczas budowy obok metra w lipcu 2020 roku pojawiły się pęknięcia w posadzce kościoła. Wykonawca [4], firma Gülermak [9], początkowo wykluczał, że ma to związek z budową. Uszkodzeń zaczęło jednak przybywać [4]. Pojawiły się na ścianach, a pęknięcia posadzki ciągnęły się przez kilka metrów na posadzce, którą tworzą płytki ułożone w abstrakcyjną mozaikę [9]. Wykonawca zamówił ekspertyzę, która wykazała, że kościół przesunął się o 22 mm i prawdopodobnie konieczna będzie wymiana całej posadzki. Zdecydował się wypłacić 187 tys. zł. Jednocześnie poprosił o mszę świętą w intencji inwestycji [9]. Jednak kwota ta przekracza koszty ułożenia ok. 1000 m2 marmurowej posadzki [7].

Na przełomie 2020 i 2021 roku uporządkowano teren na zewnątrz kościoła. Wymieniono oświetlenie, zastępując stare lampy światłami ledowymi. Zamontowano nowe, cyfrowe nagłośnienie. Powstała również poradnia rodzinna, prowadzona przez psycholog Katarzynę Burchardt-Straburzyńską [7]

W 2020 roku zawieszono dzwony. Wejście główne odnowiono w 2022 roku, wtedy też w kwietniu 2022 roku oświetlono krzyż [13], co spotkało się ze skargami okolicznych mieszkańców.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Fasada

[2011] Fasada (źródło)

Organy

[2012] Organy (źródło)

Organy

[2012] Organy (źródło)

Posesja

[2012] Posesja (źródło)

Kościół i plebania

[2013] Kościół i plebania (źródło)

Bryła świątyni

[2015] Bryła świątyni (źródło)

Projekty witraży

[2015] Projekty witraży (źródło)

Front

[2015] Front (źródło)

Bryła świątyni

[2015] Bryła świątyni (źródło)

Bryła świątyni

[2015] Bryła świątyni (źródło)

Wnętrze

[2016] Wnętrze (źródło)

Krucyfiks

[2016] Krucyfiks (źródło)

Ikony w świątyni

[2016] Ikony w świątyni (źródło)

Umieszczenie relikwii Jana Pawła II

[2017] Umieszczenie relikwii Jana Pawła II (źródło)

Wnętrze

[2017] Wnętrze (źródło)

Konserwacja organów

[2017] Konserwacja organów (źródło)

Konserwacja organów

[2017] Konserwacja organów (źródło)

Witraże fatimskie

[2017] Witraże fatimskie (źródło)

Chór

[2017] Chór (źródło)

Montaż witraża

[2017] Montaż witraża (źródło)

Nowe witraże

[2018] Nowe witraże (źródło)

Nowe witraże

[2018] Nowe witraże (źródło)

Nowe witraże

[2018] Nowe witraże (źródło)

Kaskadowy układ świątyni

[2018] Kaskadowy układ świątyni (źródło)

Kaskadowy układ świątyni

[2018] Kaskadowy układ świątyni (źródło)

Tabernakulum

[2019] Tabernakulum (źródło)

Wnętrze

[2020] Wnętrze (źródło)

Dzwony

[2020] Dzwony (źródło)

Dzwony

[2020] Dzwony (źródło)

Dzwony

[2020] Dzwony (źródło)

Dzwony

[2020] Dzwony (źródło)

Dzwony

[2020] Dzwony (źródło)

Wnętrze

[2020] Wnętrze (źródło)

Wnętrze

[2020] Wnętrze (źródło)

Wnętrze

[2020] Wnętrze (źródło)

Wnętrze

[2020] Wnętrze (źródło)

Wnętrze

[2020] Wnętrze (źródło)

Wnętrze

[2020] Wnętrze (źródło)

Dzwony

[2020] Dzwony (źródło)

Tron biskupi

[2021] Tron biskupi (źródło)

Pęknięcia

[2021] Pęknięcia (źródło)

Kanały wentylacyjne

[2021] Kanały wentylacyjne (źródło)

Świątynia podczas budowy metra

[2021] Świątynia podczas budowy metra (źródło)

Pęknięcia

[2021] Pęknięcia (źródło)

Sklepienie

[2021] Sklepienie (źródło)

Zakrystia

[2022] Zakrystia (źródło)

Główne wejście

[2022] Główne wejście (źródło)

Witraże

[2022] Witraże (źródło)

Wnętrze

[2023] Wnętrze (źródło)

Wnętrze

[2023] Wnętrze (źródło)

Kamień węgielny świątyni

[2023] Kamień węgielny świątyni (źródło)

Wnętrze

[2023] Wnętrze (źródło)

Wnętrze

[2023] Wnętrze (źródło)

Wnętrze

[2023] Wnętrze (źródło)

Monstrancja do kaplicy całodziennej adoracji

[2023] Monstrancja do kaplicy całodziennej adoracji (źródło)

Iluminacja krzyża

[2023] Iluminacja krzyża (źródło)

Kaplica adoracji

[2023] Kaplica adoracji (źródło)

Ołtarz

[2023] Ołtarz (źródło)

Opis przygotowano: 2023-06