Osiedle Radna zajmuje kwartał ograniczony ulicami Leszczyńską, Browarną, Lipową i Dobrą. Budynki osiedla wzniesiono w latach 60-tych XX wieku w miejscu zniszczonej w 1944 roku zabudowy. Część budynków na tym obszarze przetrwała II wojnę światową i w momencie rozpoczęcia budowy osiedla Radna była zamieszkiwana. Ponieważ brakowało wtedy mieszkań zastępczych, zastosowano metodę plombową, przeplatając kamienice przedwojenne (położone głównie przy ulicy Radnej, przebiegającej przez środek osiedla) z nowymi blokami. Projektantami osiedla byli architekci Grzegorz Chruścielewski i Zygmunt Stępiński [14].

Nazwy ulic zostały nadane urzędowo w 1770 roku. Ulica Leszczyńska pochodzi od nazwiska właścicieli gruntów, rodziny Leszczyńskich [1]. Pochodzenie nazwy Lipowej jest tłumaczone zapisem w aktach miejskich, że jest to „ulica lipiną wysadzana” [13]. Ulica Radna pochodzi od znajdujących się wzdłuż niej mieszkań radnych [12]. Równolegle obok Radnej funkcjonowała nazwa Ruda, odnosząca się do pierwotnej nazwy terenu, na którym powstała ulica.

Radna 17

Czteropiętrowy blok powstał w 1986 roku. Ściany zewnętrzne wykonane są z cegły kratówki i ocieplone. Znajduje się na osiedlu grodzonym. Nie posiada windy [18].

W połowie XVIII wieku ulica Leszczyńska dochodziła do Wisły, gdyż brzeg zaczynał się już przy ul. Dobrej [10]. W 1768 roku stała się południową granicą jurydyki Stanisławów (założonej przez Stanisława Augusta), oddzielając ją od jurydyki Aleksandria. Północną granicą jurydyki Stanisławów była ul. Lipowa. W końcu XVIII wieku pomiędzy ulicą Leszczyńską i Lipową znajdowało się 10 drewnianych domów oraz skład towarów wydzierżawiony kupcom żydowskim [11]. Były to jednak tereny regularnie zalewane i niszczone podczas powodzi, zarówno w XVIII jak i XIX wieku, dlatego liczba domów stale się zmieniała.

Około 1792 roku na ul. Lipowej znajdował się dworek Berensa, a w 1815 roku pod nr 16 powstał murowany dworek Saternika. Jednak po kolejnych powodziach w latach 1931-1837, 1838, 1839 i 1844 trzeba było czekać ponad 50 lat na ponowne zasiedlenie tych terenów. Około 1900 roku ulice zabudowano 3-4 piętrowymi kamienicami [10]. Mieszkała w nich biedna ludność, w tym żydowska, a w głębi podwórek znajdowały się zakłady fabryczne [11]. Pomiędzy budynkami murowanymi stały parterowe budy otoczone drewnianymi płotami [14]. Na terenie obecnego osiedla znajdowały się nieparzyste numery ul. Lipowej (3, 5, 7, 7A, 9, 11, 13), ul Radnej (4, 6, 8, 8A, 10, 12 oraz 5, 7, 9, 11, 13, 15, 17, 19) parzyste ul.Leszczyńskiej (6, 6A, 8, 10, 12, 14, 16, 18), a także 2,4 i 6 przy ul. Browarnej i 47,49,51 i 53 przy ul. Dobrej.

Zabudowa ulic przedstawia się następująco. Leszczyńska #8: trzy oficyny otaczające podwórze „studnię”. Leszczyńska #10: kamienica Józefa Holewińskiego, zaprojektowana przez właściciela, wybudowana w 1913 roku. Działała tu restauracja Franciszki Chahn [10]. Leszczyńska #14: kamieniczka Szymona Glucksohna z 1844 roku, na początku XX wieku trzy oficyny otaczające podwórze „studnię”. Lipowa #3: kamienica Firmy Budopol, powstała w latach 1935-1937 według projektu Adama Henrycha. Lipowa #5: kamienica Szellerów, powstała w 1897 roku. Lipowa #7: kamienica z 1900 roku. Lipowa #7A: kamienica z 1906 roku, w której mieścił się zakład cukierniczy Bracia Iłowieccy (przetrwała II wojnę światową). Lipowa #9: część kamienicy z 1900 roku i oficyna fabryczna, gdzie działał warsztat Zygmunta Lewandowskiego, który produkował części do syfonów. Lewandowski miał też tu drugą wytwórnię produkującą wody mineralne i napoje gazowane. W 1909 uruchomił również produkcję musztardy. Lipowa #11: kamienica Żychlinskich z 1897 roku (powstała w miejscu domu z 1852 roku) [11]. Radna #10: budynek sprzed I wojny światowej, obecnie pozbawiony jest wystroju, zachował jedynie wysokie sutereny, mieszczące dawniej sklepiki. Radna #11: powstała w 1906 roku dla Jana Śliwińskiego. Fasada została wykonana w secesyjnym stylu. Wokół okien znajdują się pasma liści, linii i tarcz [15]. Radna #12: współczesny dom wpisuje się w nurt postmodernistyczny. Po wojnie znajdowała się w tym miejscu przepołowiona kamienica pozbawiona frontu, zwrócona do ulicy ślepa ścianą z zamurowanym wejściem. Radna #13: budynek z lat 30-tych XX wieku, wpasowany stylem do okolicznej zabudowy.

Atelier Falanga

Przy ul. Leszczyńskiej #6, na roku ulicy Dobrej, na początku XX wieku znajdował się dom mieszkalny z parą oficyn. Funkcjonowała tu fabryczka wyrobów miedzianych i metalowych Karola Mullera, zatrudniająca 40 robotników [10]. Od 1933 roku powstawały wokół zabudowania Laboratorium Kopii Dźwiękowej, należącej do wytwórni filmowej Falanga [15]. Zrealizowano w niej większość filmów fabularnych z lat międzywojennych. Gmach Laboratorium przetrwał do 1960 roku, kiedy to został zburzony.

Fabryka Wyrobów Złotych i Srebrnych KiM

Przy ul. Leszczyńskiej #12 w kamienicy Żenczykowskiego [10] mieściła się założona w 1909 roku Fabryka Wyrobów Złotych i Srebrnych Władysława Krupskiego i Jana Matulewicza. Firma jako jedna z nielicznych w Warszawie przetrwała załamanie gospodarki wywołane wybuchem pierwszej wojny światowej i utratą rynku rosyjskiego. Zatrudniała wtedy aż 70 pracowników, a w hali fabrycznej stały maszyny o sile "43 koni elektrycznych". W końcu lat 30. pracowało tu już 100 osób. Dom frontowy z mieszkaniami właścicieli i kantorem fabrycznym był jednopiętrowy z poddaszem. Według wspomnień córki Państwa Krupskich, elewacja był szara, ożywiona dwoma balkonami i trójdzielnym weneckimi oknami. Na podwórko wiodła brama tak wielka, że wjeżdżały przez nią ciężarówki. W głębi posesji po prawej stronie wznosiła się hala fabryczna, pośrodku piec do wytopu metalu, z lewej zaś magazyn. Do kantoru wchodziło się po marmurowych schodach. W środku mieściły się wielkie mahoniowe gabloty, na których poustawiano wyroby fabryki. Halina Januszewicz wspomina: „W bramie stał samochód fabrykanta. - To był polski fiat 508. W niedziele wybieraliśmy się nim na podmiejskie przejażdżki. Ojciec najbardziej lubił pędzić Wałem Miedzeszyńskim. Tam leżał bowiem asfalt. Kiedyś rozpędził się do 100 km/godz. i mama z przerażenia omal nie straciła przytomności”. Dom spłonął 4 września 1944 r. podpalony przez niemieckie miotacze ognia. Po wojnie z budynku zostały ruiny, a firma już się nie odrodziła [5].

Dom Misyjny

Położony przy ul. Radnej #14 pięciopiętrowy dom z ornamentyką w stylu art deco, charakteryzującą się m.in. zaostrzonymi baniami oraz wielostopniowymi uskokami ościeży portalu, powstał w 1926 roku w miejscu starego budynku. W 1927 roku nad wejściem umieszczono w niszy figurę Niepokalanej, wykonaną w kamieniu szydłowieckim z napisem “O Maryjo bez grzechu poczęta, módl się za nami, którzy się do Ciebie uciekamy”. W fasadzie umieszczono krzyż i literę S - godło Stowarzyszenia Dzieci Maryi, a w jej zwieńczeniu podana jest data budowy [15]. Na parterze domu znajduje się kaplica pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Niepokalanej Cudownego Medalika. Kaplica może pomieścić ponad 300 osób. Obecnie w domu na Radnej istnieje Hospicjum Długoterminowej Opieki Domowej oraz Centralny Ośrodek Stowarzyszenia Cudownego Medalika – Apostolatu Maryjnego [6]. Również w bramie sąsiadującej kamienicy nr 11 znajduje się kapliczka [12]

Jak opowiada Teresa Lisiecka, która mieszkała na rogu Browarnej i Leszczyńskiej: „to była budowa stanisławowska, a na podwórku były stajnie i to była drewniana zabudowa po bokach. Były świetne na składowanie paszy dla koni, więc właśnie w 1939 roku na tym podwórku […] zakwaterował się oddział wojska z końmi. Mieli co jeść, wozy i tabor. Okna oczywiście były zaklejane takimi paskami. Dostaliśmy maski gazowe, więc nam to imponowało. Przez to, że był to stary dom, to jak były naloty, to przechodziliśmy na ukos, […], oczywiście wykopami, które były zrobione” [19].

W trakcie Powstania Warszawskiego ulice obecnego osiedla były pod silnym ostrzałem snajperskim z Uniwersytetu Warszawskiego, będącego pod kontrolą Niemców. W budynku Atelier Falanga dokonywano obróbki filmowych kronik powstańczych, wyświetlanych następnie w kinie Palladium. Archiwalne filmy, które przeszły przez to laboratorium zostały wykorzystane w filmie Powstanie Warszawskie z 2014 roku[16].

Po II wojnie światowej na ulicy Radnej pozostała część mocno uszkodzonych domów, na Leszczyńskiej nie pozostał ani jeden, na Lipowej jeden przy zbiegu z ul. Dobrą [14].

Skansen Powstania Warszawskiego

Bezpośrednio po II wojnie światowej planowano pozostawić fragment zniszczonej zabudowy na terenie obecnego osiedla Radna w formie miejsca pamięci - skansenu. Gazeta „Życie Warszawy” w czerwcu 1945 roku podała, iż “dla upamiętnienia bohaterskiej walki w okresie powstania 1944 roku, kiedy Warszawa z barbarzyńską premedytacją była niszczona, postanowiono zachować fragment miasta w takim stanie, jaki dziś widzimy. Na ten cel przeznaczono wycinek miejskiego terenu o powierzchni 100x125 m na Powiślu u podnóża Uniwersytetu Warszawskiego. Na terenie tym poza wypalonymi, zniszczonymi i zburzonymi domami znajduje się cały szereg umocnień powstańczych (...) Zebrane tam będą wszystkie trofea tej walki w postaci zdobytych czołgów, samochodów pancernych, broni, itp.” [9]. Z sąsiednich ulic zwieziono wraki czołgów hitlerowskich, jednak gruzowiska zaczęły obrastać zielenią, a pozostawione bez opieki pustostany stały się miejscem libacji i wybryków chuligańskich. Po kilku latach czołgi pocięto na złom, barykady rozebrano, rowy strzeleckie zasypano, a domy uległy rozbiórce [14].

Pomysł stworzenia skansenu powstańczego odżył jeszcze po 1956 roku, jednak pomysł nie doczekał się urzeczywistnienia [7].

Decyzją spółdzielni Oświata zdecydowano o budowie w tym miejscu osiedla ZOR Radna. W 1959 roku, rok po wydaniu pozwolenia, rozpoczęto budowę. Pierwsze domy powstawały od strony ulicy Browarnej. Budynki miały zróżnicowaną wysokość, od trzech do dziewięciu kondygnacji. Budowa zakończyła się w 1966 roku. Łącznie powstały 374 mieszkania [14]. Ciekawostką jest, że w czasie budowy osiedla Radna znaleziono kamienny toporek liczący ok. 12.000 lat [10].

W pierwszej dekadzie XXI wieku fragmenty strychów istniejących budynków dostosowano do potrzeb mieszkalnych.

Urodziłam się w Warszawie

W 2010 roku na budynku Biblioteki Publicznej przy ul. Lipowej 3 odsłonięto mural Marii Skłodowskiej-Curie. Jest to mural 3D pt. Urodziłam się w Warszawie. Mural powstawał przy trzaskającym mrozie (-20 °C), co wymagało dogrzewania ściany podczas prac. Noblistka ukazana została przez twórców z Good Looking Studio jako superbohaterka [4] z wytatuowanymi na rękach słowami „polon” i „rad” [2], trzymająca laboratoryjne naczynia w dłoniach. W jednym z nich znajduje się krajobraz Warszawy z sylwetką wieżowców i Pałacem Kultury i Nauki [3]. W mural została wkomponowana rynna biegnąca po ścianie budynku [13].

Na terenie osiedla Radna znajduje się kilka z modnych księgarnio-kawiarni, będących symbolem gentryfikującego się od 2010 roku Powiśla, takich jak Grawitacja, Tarabuk (Browarna 6), SAM (Lipowa 7a) czy Dziurka Od Klucza (Radna 13). W lokalach użytkowych swoje miejsce znalazły sklepy z designerskimi artykułami [17].