Cmentarz Wawrzyszewski jest cmentarzem katolickim [1]. Mimo nazwy od początku istnienia znajduje się na Chomiczówce [3]. Adres cmentarza przypisany jest do kościoła św. Marii Magdaleny naprzeciwko (ul. Wólczyńska #64), jest to też kaplica cmentarna. Powierzchnia wynosi ok. 8 ha i ma kształt zbliżony do trapezu [1]. Teren jest dość zróżnicowany i pofałdowany [3], jednak jedynie pojedyncze drzewa sprawiają, że w słoneczne dni nekropolia przypomina patelnię [2]. Cmentarz jest zapełniony i nie odbywają się nowe pochówki [1].

Cmentarz posiada dwie główne aleje krzyżujące się mniej więcej w centrum, a oprócz tego cztery większe aleje równoległe do alei biegnącej od bramy wejściowej przy ul. Wólczyńskiej. Są też dwie poprzeczne aleje oraz aleja biegnąca wzdłuż ogrodzenia [3]. W południowo-wschodniej części mieści się kwatera wojskowa, a w południowo-zachodniej kwatera dziecięca. Większą kwaterą jest również kwatera braci Marianów w głównej alei niedaleko bramy głównej. Przy bramie znajduje się kancelaria cmentarza i zakład pogrzebowy Styks.

Najstarszy jest grób sztabskapitana Konstantego Brzozowskiego z 2 batalionu saperów, zmarłego 8 sierpnia 1830 roku. Na cmentarzu jest też grób Barbary z Chomiczów Jahołkowskiej (zmarłej w 1874 roku), od której rodu pochodzi nazwa Chomiczówki. Jednak nagrobki przedwojenne są nieliczne, dominują groby wykonane z lastrico [1].

Spoczywają tu m.in. artyści: rzeźbiarz Józef Below, dyrygent Ryszard Dudek, rzeźbiarz Władysław Jania, piosenkarka Anna Jantar z mężem Jarosławem Kukulskim, tłumaczka Zofia Kierszys, aktor Leon Łochowski, aktorka Barbara Modelska, aktorka Jadwiga Polanowska-Misiorny, tłumacz Andrzej Polkowski, aktor Jerzy Prażmowski czy pisarka Ludwika Woźnicka; sportowcy: taternik Janusz Koziejewski, lekkoatleta Wiesław Maniak, lekkoatleta Kazimierz Kucharski (grób symboliczny); naukowcy: Jerzy Chachuła, Jerzy Jakubowski, Aleksander Kozera, Jerzy Lileyko, Edmund Wnuk-Lipiński, Jerzy Maryniak, Henryk Matyja, Maciej Nowicki, Michał Oczapowski, Elżbieta Pietruska-Madej, Tadeusz Skaliński; oraz wojskowi: Bronisław Żurakowski, kawaler Orderu Virtuti Militari Jan Perenc, pilot RAF Stanisław Piątkowski, wyróżniony tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata płk Ignacy Witomski [1].

Kwatera Strzelców Kaniowskich

Między 19-21 września 1939 roku trwały na terenie Chomiczówki walki 30 pułku Strzelców Kaniowskich. Gdy Niemcy zdobyli Chomiczówkę, miejscową ludność razem z wojskiem trzymali w Laskach za drutami jako zakładników i jeńców do momentu poddania się Warszawy. Następnie w miejscowej piekarni Szewczyka został zorganizowany punkt sanitarny. Hitlerowcy podpalili piekarnię i nie pozwolili nikomu wyjść z płomieni. Miejscowa ludność razem z ówczesnym proboszczem zorganizowała pochówek poległym oraz zebranym z ulic i pól całej okolicy na wydzielonym miejscu przy cmentarzu parafialnym [4].

Żołnierze byli chowani w półtrumienkach lub bezpośrednio do ziemi [4]. Powstała kwatera wojenna [1]. Polegli żołnierze złożeni w 110 zbiorowych jednakowych grobach [3]. 9 czerwca 1963 roku odbyła się uroczystość odsłonięcia pomnika ku czci poległych [4]. Monumentalny obelisk znajduje się w centralnej części, zwieńczony jest sylwetką orła i opatrzony napisem: "500 żołnierzy 30 pułku Strzelców Kaniowskich tu spoczęło po ofiarnej walce z Niemcami hitlerowskimi w obronie swojej stolicy we wrześniu 1939 roku. Dowodził nimi, walczył i poległ z nimi major Bolesław Kamiński odznaczony pośmiertnie orderem Virtuti Militari." [3].

Podczas renowacji grobów na początku XXI wieku nie została zweryfikowana poprawność pisowni nazwisk na tablicach, zachowano błędną numerację mogił (numerem 64 oznaczone są dwie kwatery), dodano słowo "strz." (strzelec) przed wszystkimi nazwiskami z pominięciem właściwego stopnia wojskowego oraz na wszystkich grobach umieszczono krzyż, mimo że wśród poległych byli także Żydzi (Sija Zylberg, Dymel Franz, Hyryś Gradland, Dolek Izraelowicz, Symfler Józef, Helegat Abram) i Tatarzy (Madr Szek Władysław) [4].

Kwatera Powstańców Warszawskich

Za kwaterą Strzelców Kaniowskich znajdują się dwa rzędy mogił warszawskich Powstańców (tych co Powstanie przeżyli) oraz po lewej stronie kwatery dwa zbiorowe groby 53 (63 [6]) żołnierzy zamordowanych w czasie Powstania Warszawskiego. Znajduje się w tej części pamiątkowa tablica o treści: "Żołnierzom Powstania Warszawskiego poległym w walce z najeźdźcą hitlerowskim 1 VIII - 30 IX 1944. Cześć ich pamięci." [3]. Mogiły żołnierzy batalionu "Żubr" Zgrupowania AK "Żywiciel" mają na płycie treść: "Żołnierze Armii Krajowej ze Zgrupowania "Żywiciel" polegli i pomordowani 2 VIII 1944 pod Boernerowem” [7].

Groby Powstańców były w obrębie cmentarza przenoszone. 17 listopada 1945 szczątki 61 ekshumowanych spod Boernerowa przeniesiono na cmentarz. 12 rodzin zabrało zwłoki bliskich. Pozostałych pochowano w centralnej części „na górce” w trzech rzędach, w indywidualnych grobach. Nieliczne groby opatrzono nazwiskami [6].

Na przełomie lat 50-tych i 60-tych XX wieku (pojawia się data 6-14 grudnia 1960 roku) ubecy nakazali przenieść szczątki Powstańców do kwater zbiorowych, pod ówczesny płot, a indywidualne groby zniknęły. Zbiorową kwaterę Powstańców wytyczono jako przedłużenie cmentarza Żołnierzy Września 1939 roku. Dwa po prawej (długości 21.5 metra) i dwa krótsze po lewej stronie. Naprzeciwko wejścia ustawiono mały pomnik. W czterech grobach zbiorowych złożono 59 trumien ze szczątkami 63 osób. Korzystając z okazji dołączono pięciu Powstańców, którzy zginęli w innym czasie niż 2 sierpnia pod Boernerowem, trumnę rozstrzelanego 28/29 lipca 1944 roku przy szosie Boernerowo-Wawrzyszew cywila Freund-Krasickiego oraz sześć trumien ze szczątkami cywilów, dzieci i kobiet, które zginęły w 1939 roku [6].

Zapewne w 1963 roku pojawiły się cztery tablice z 28 nazwiskami po prawej stronie schodów [6].

W 2009 roku proboszcz parafii św. M. Magdaleny postanowił powiększyć cywilny cmentarz. Dwie kwatery wojskowe, oznaczone formalnie jako nieużywane, przekazano parafii. Rozpoczęło się murowanie w ich miejscu pustych grobów. Chociaż w styczniu 2010 roku rodziny poległych zaalarmowały władze o profanacji grobów wojennych, to ostatecznie dwa zbiorowe groby powstańcze najpierw stały się kwietnikami, a dziś już nie istnieją [6].

W 2010 roku postanowiono odnowić to co pozostało z Kwatery Powstańców. W miejsce czterech pionowych płyt z piaskowca ułożono dwie ze strzeleckiego granitu, o wymiarach 210 x 110 cm i grubości 10 cm oraz 6 krzyży. Na obu płytach umieszczono 60 nazwisk i 9 pseudonimów, które udało się ustalić. Koszt wyniósł 41.6 tys. zł [6].

Pierwsze wzmianki o wsi Wawrzyszew pochodzą już z XIV wieku. Z fundacji Baltazara Smosarskiego, nadwornego lekarza i maga króla Zygmunta Starego, w 1542 roku we wsi erygowano parafię Marii Magdaleny [5].

Gdy w 1830 roku postanowiono założyć cmentarz parafialny, zlokalizowano go poza wsią Wawrzyszew, na terenie obecnej Chomiczówki. Otoczono go płotem z chrustu o obwodzie 547 łokci, z bramką i furtką drewnianą od frontu [3].

Gdy zapełnił się cmentarz Powązkowski, odbywały się tu pochówki mieszkańców z innych części miasta [1].

W 1943 roku krzyże i grobowce wznosiły się tuż przy drodze, ponieważ żelazne ogrodzenie cmentarza zabrali w czasie wojny Niemcy. Wysoko ponad nim wznosił się samotny drewniany krzyż ze zbiorowej mogiła żołnierzy poległych w obronie Warszawy w 1939 roku. Wszystkie drzewa w czasie ciężkich wojennych zim powycinała miejscowa ludność [6].

Drewniany płot wokół cmentarza zastąpiono początkowo murem, który posiadał liczne elementy ozdobne. Ogrodzenie zaprojektowali słynni architekci Maciej Nowicki i Stefan Putowski w latach 1942-1943 [3]. Wraz z rozwojem miasta cmentarz zmienił swój charakter [2]. Był dwukrotnie powiększany [1].

Zdobione ogrodzenie istniało do lat 80-tych XX wieku, kiedy zostało w całości zburzone. Obecnie cmentarz jest otoczony zwyczajnym murem z białej cegły [3].