Był to jeden z fortów Twierdzy Warszawa stanowiących zewnętrzny pierścień fortyfikacji, wybudowanych w latach 80-tych XIX wieku przez władze rosyjskie [1]. Położony był w kolanie Wisły, które zazwyczaj określa się mianem Łuku Siekierkowskiego, obecnie w odległości ok. 200 m od wału przeciwpowodziowego [4].

W sąsiedztwie znajduje się starorzecze (Łacha Siekierkowska), układając się wzdłuż sinusoidalnej linii o długości około 1200 m. Szerokość Łachy waha się obecnie od 20 do 50 m, głębokość wynosi 2-4 m. Fragment od strony Fortu X to odcinek określany jako Łacha Zachodnia A. Część autorów uważa, że Łacha Siekierkowska była mniej aktywną odnogą Wisły, inni że końcowym odcinkiem Wilanówki. Na pewno teren stał się wyspą w wyniku prac regulacyjnych po wielkiej powodzi z 1884 roku. Następnie podczas powodzi zimowej 1888 wejście uległo zamuleniu. Właśnie na tej wyspie (Wyspa Wilanowska), pomiędzy Łachą i Wisłą, został zbudowany Fort X. Łacha wykorzystywana jako zbiornik retencyjny. Do niej i do Fosy Augustówka odprowadzane są wody z odwodnienia Trasy Siekierkowskiej [12].

Fort nazywany też Fortem X lub Fortem Siekierki zbudowany był z dwóch ziemistych wałów położonych na bagnistym obszarze zamykającym dolinę Wisły [2]. Trzydziestometrowej szerokości fosa otaczała dzieło tylko z trzech stron, z wyjątkiem strony szyi, gdzie znajdowało się starorzecze [3]. Fort nie posiadał schronów [2], najprawdopodobniej nigdy też nie miał koszar [3]. Przeznaczony był przede wszystkim dla artylerii, ale drugi z wałów sugeruje, że fortu broniła również piechota [4]. Jako jedyny z fortów został sklasyfikowany jako bateria [3]. Fortyfikacja otoczona była mniejszymi stanowiskami obronnymi [1], a droga do fortu wyłożona była brukiem [5]. Do dziś zachował się jej fragment (ul. Wolicka) z elementami oryginalnego bruku [13]. Rzędna najwyższego punktu fortu miała 87.7 m. [4].

Przed wybudowaniem fortu znajdowały się tu rozlewiska rzeki Wilanki położone w najniższym tarasie zalewowym Wisły, przez co obszar był całkowicie niezamieszkały. Nieopodal przechodziła droga łącząca Warszawę z wsią Wilanów i dalej z Czerskiem. Najbliższe wsie to Siekierki (na północy), Augustówka (na południu) i Czerniakowo (na zachodzie, przy trasie Warszawa-Czersk) [6].

Teren dzisiejszego fortu był wykorzystywany przez mieszkańców tych wsi do rybołówstwa i łowiectwa. Do XIII wieku obszar należał do parafii jazdowskiej, a następnie do soleckiej. Na polecenie księcia mazowieckiego Janusza Starszego tereny parafii rozparcelowano w XV wieku. Pierwszym udokumentowanym właścicielem tych ziem był podkomorzy warszawski Hincza Cedlic. Otrzymał on Czerniakowo (późniejszy Czerniaków), a w 1502 roku sprzedał rodzinie Milanowskich. Po przyłączeniu Mazowsza do Polski tereny weszły do skarbu królewskiego, a w 1688 roku otrzymał je marszałek wielki koronny Stanisław Lubomirski [7].

W czasie rozbiorów dobra Lubomirskich zostały skonfiskowane przez rząd pruski [7]. Tereny leżały wówczas w obrębie parafii Wilanów [8]. Po przejęciu Warszawy przez Rosjan władze zdecydowały się utworzyć twierdzę. Budowę fortów rozpoczęto w 1883 roku, lecz w momencie oddania obwarowań w 1890 roku, ich system obronny był już przestarzały. Dodatkowo pierścienie okalające Warszawę zahamowały jej terytorialny i ekonomiczny rozwój [9].

Fort po raz pierwszy występuje na planach z 1886 roku, gdzie opisany jest jako bateria. Jego zadaniem była kontrola Wisły i obrona doliny od strony obecnej ulicy Czerniakowskiej [4]. W styczniu 1909 roku car Mikołaj II wydał nakaz rozbioru Twierdzy Warszawa [9]. Latem 1913 roku rozpoczęła się likwidacja twierdzy „Augustówka”. Część elementów fortu zniszczono [1].

Po zakończeniu I wojny światowej władze polskie zdecydowały się kontynuować rozbiórkę fortu, z krótką przerwą na wojnę polsko-bolszewicką. Podczas Bitwy Warszawskiej przechodziła tędy jedna z linii obronnych [9].

Podczas wojny fort był wykorzystany do obrony Warszawy przez Polaków (1939 rok) i Niemców (1944 rok). Z tego okresu pochodzą okopy na koronie wału. Podczas Kampanii Wrześniowej polska armia stworzyła tu punkt obrony „Augustówka”, stanowiący część odcinka południowego linii obrony Warszawy [4]. Przez cały okres okupacji obiekt był zajęty przez wojska niemieckie, gdzie znajdowała się lodownia i miejsce do ćwiczeń [2]. Po wejściu armii sowieckiej do Polski Naziści wykorzystali wykopane przez Armię Polską okopy do obrony swoich stanowisk [4].

Za czasów socjalistycznych zniszczony teren fortu pozostał bez opieki. Przez pewien czas była tu strzelnica wojskowa [9], lecz władze PRL nie interesowały się tym obiektem z punktu historycznego. Pozostawiony fort pozostawał zapomniany, niszczał i zarastał.

Strzelnica

Strzelnicę wojskową umożliwiającą bezpieczne strzelanie na dystansach do 100 m założono w okresie międzywojennym, a wały stały się kulochwytami. Obiekt był zarządzany przez 1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego. Po wojnie teren znalazł się w zarządzie Nadwiślańskich Jednostek Wojskowych MSW. W latach 80-tych XX wieku stosowano elektroniczne trenażery z celownikami montowanymi na AKM–ach oraz monitorami podglądowymi przy stanowiskach strzeleckich (najprawdopodobniej imitatory ognia MIS–52 z popularnym „popiersiem” vel „chińczykiem). Ostatnie legalne strzały z broni palnej padły najprawdopodobniej tuż przed budową Trasy Siekierkowskiej. Nielegalne, pasjonackie strzelania, spotyka się nadal [14].

Ze względu na budowę sąsiadującej Trasy Siekierkowskiej w latach 2000-2002 [12] obiekt został odrestaurowany z zachowaniem oryginalnego stylu architektonicznego [4]. W trakcie budowy nadano miejscu częściowo charakter parkowy, tworząc alejki wokół fosy i ścieżkę rowerową [13]. Dawna fosa wytyczająca czoło fortu została na nowo pogłębiona i utrwalona [11]. W miejscu pól uprawnych znajduje się teraz Trasa Siekierkowska, przechodząca częściowo nad resztkami fortu. Sam fort opustoszał. Ruiny fortu nie są udostępnione do zwiedzania, jednak całość pozostaje niegrodzona, przez co jest wykorzystywana jako tor z przeszkodami dla cyklistów. Aktualnie są tu też organizowane zawody modelarskie, strzeleckie (z karabinków sportowych), łucznicze [10].