Kościół pw. Zwiastowania Pańskiego


Kościół pw. Zwiastowania Pańskiego

Świątynia ma dość nietypową bryłę. Ostro spadający dach kończy się na wysokości pierwszej kondygnacji, gdzie wypłaszcza się z tyłu kościoła nad zakrystią, przez co całość przypomina suknię. Wnętrze górnego kościoła jest proste, jednonawowe. Nietypowym w skali Polski jest basen baptysterium w dolnym kościele, otoczony ikonografią wzorowaną na prawosławnej.

kościółkościółpomnikpomnik

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Gorlicka, ulica Mołdawska
  • Rok powstania:  1984-1997
  • Obszar MSI:  Rakowiec
  • Wysokość:   38 m
  • Funkcja:  sakralna
  • Styl:  brutalizm
  • Związane osoby: Jakubowski Nikandr

Opis urbanistyczny:

Na posesji znajduje się kościół pw. Zwiastowania Pańskiego (ul. Gorlicka #5/7), trzykondygnacyjny dom parafialny w którym mieści się plebania i świetlica socjoterapeutyczna Caritas Archidiecezji Warszawskiej oraz garaże.

Świątynia ma nieregularną bryłę z opadającym nisko dwuspadowym dachem i licznymi załomami ścian. W tylnej, jednopiętrowej części mieści się zakrystia, do które prowadzą boczne wejścia z obu stron. Całość nieco przypomina rozfalowaną suknię. Do głównej części bryły świątyni od zachodu przylega dzwonnica, mierząca ok. 38 metrów wysokości, licząc ze zwieńczonym szkieletowym stalowym krzyżem. Wejście prowadzi od północy (we wschodniej części schodów umieszczono czterokrotnie złamany podjazd dla wózków). Nad głównymi drzwiami znajduje się wysunięty balkon. Na jego tylnej ścianie umieszczono w szklanej witrynie figurę Maryi. Wyżej jest okno zajmujące całą szerokość, a całość zwieńcza masywne, betonowe trójkątne sklepienie. Po obu stronach wejścia są nieco cofnięte nisze, w których znalazły się mniejsze wąskie pasy okien.

Wystrój kościoła to w dużej mierze zasługa ks. Piotra Fołtyna [3]. Wnętrze jest nowoczesne, jednonawowe. Na ścianie za ołtarzem głównym namalowana jest panorama, zapewne Jerozolimy. We wnęce, u której podstawy umieszczono na podeście tabernakulum z wizerunkiem baranka, namalowano symbol góry i wpasowano w nią drewniany krzyż z postacią Chrystusa, a u jego podnóża na dwóch deskach umieszczono dwie postacie (zapewne Maryja i św. Jan). Na bocznych ścianach znajdują się obrazy Matki Bożej Częstochowskiej (po lewej) i twarz Jezusa z całunu turyńskiego (po prawej).

W bocznej kaplicy umieszczono nad ołtarzem wizerunek Jana Pawła II oraz jego relikwie w monstrancji oraz w klęczniku. Ustawioną tam chrzcielnicę przykrywa rzeźba Jana Chrzciciela, który polewa wodą Jezusa. Druga kaplica poświęcona jest Miłosierdziu Bożemu. Znajduje się w niej obraz Jezu ufam Tobie oraz na bocznej ścianie wizerunek s. Faustyny Kowalskiej. Pod nim, w złotej szkatułce, umieszczono relikwie s. Faustyny.

Wysokość drogi krzyżowej zaakcentowano ciemnożółtym kolorem farby.

W kościele dolnym ołtarz został umieszczono pośrodku, a przed nim wbudowano w posadzkę baptysterium, używane na Wigilię Paschalną i na Zesłanie Ducha Świętego (prawdopodobnie w Polsce są tylko 2-3 takie baptysteria). Na ścianie za ołtarzem znajduje się kerygmatyczny tryptyk: Zwiastowanie, Chrzest Jezusa w Jordanie i Zmartwychwstanie [3]. Ściany zdobione są licznymi obrazami nawiązującymi do prawosławnych ikon.

Pierwszym proboszczem był ks. Witold Karpowicz (1985–2012), a kolejnymi ks. Piotr Fołtyn (2012-2015) i ks. Roman Borkowski (2015-) [2]. Parafia liczy ok. 11 tys. wiernych [3].

Obiekty, pomniki, tablice:

Od zachodu znajduje się murowana kapliczka z figurą Maryi, przy której umieszczono kilka ławek do wypoczynku i alejki spacerowe. Na posesji stoją też dwa krzyże, jeden za kościołem od strony garaży, drugi przy bramie wjazdowej.

XVIII wiek i wcześniej:


XVIII wiek i wcześniej

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XIX wiek:


XIX wiek

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Okres międzywojenny:


Okres międzywojenny

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

II wojna światowa i Powstanie Warszawskie:


II wojna światowa i Powstanie Warszawskie

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Odbudowa stolicy:

Tuż po II wojnie światowej znajdowały się tu trzy pasy posesji prostopadłe do ul. Mołdawskiej. Były to grunty orne poprzecinane zabudową zarówno jednorodzinną (fragment zachodni) jak i ruinami przedwojennej kamienicy (przy samej ul. Mołdawskiej). Zabudowania te wyburzono i przez wiele lat był tu niezagospodarowany skwer.

Teren wykorzystywano jako plac zabaw, były tu huśtawki dla dzieci, a wcześniej rosły drzewa owocowe. W planach była też budowa pawilonu handlowego [4].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Posesje

[1945] Posesje (źródło)

Czasy PRL-u:

Inicjatorem powstania parafii był ks. prałat Romuald Kołakowski. 18 czerwca 1981 roku na terenie ustawiono krzyż przyniesiony z kościoła Opatrzności Bożej podczas procesji Bożego Ciała. 28 sierpnia 1982 roku bp. Jerzy Modzelewski odprawił tu pierwszą mszę świętą i poświęcił plac pod przyszłą świątynię. Misję utworzenia nowej parafii powierzono ks. Witoldowi Karpowiczowi [2], który został pierwszym proboszczem.

Tymczasową kaplicę i budynki administracyjno-katechetyczne wybudował ks. Karpowicz jesienią 1982 roku [1]. Przy kaplicy utworzono ośrodek duszpasterski pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i 1 stycznia 1983 roku ks. Karpowicz po raz pierwszy udzielił sakramentu chrztu [2].

Budynku domu parafialnego i świątyni powstały według projektu Nikandra Jakubowskiego. Pracami kierował Stanisław Weremczuk [1]. 7 kwietnia 1984 roku rozpoczęto wykop fundamentów świątyni [2]. Msze odbywały się na dworze. Ponieważ budowa była w toku, dookoła leżały materiały budowlane i dzieci podczas nabożeństw bawiły się w tym składzie materiałów [4].

Parafia Zwiastowania Pańskiego w Warszawie na Rakowcu Południowym została erygowana 15 marca 1985 roku przez kard. Józefa Glempa z części parafii Opatrzności Bożej na Rakowcu i św. Franciszka na Okęciu [1]. Dom parafialny powstał w latach 1983-1985 [1].

W latach 80-tych XX wieku przy kościele działał świecki klub turystyki kwalifikowanej dla młodzieży [4]. W grudniu 1987 roku odbyła się pierwsza pasterka w dolnym kościele, którą odprawił bp Kazimierz Romaniuk [2].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Skwer

[1982] Skwer (źródło)

Przemiany 1989-2000:

20 maja 1990 roku nastąpiło wmurowanie kamienia węgielnego przywiezionego z Nazaretu w Ziemi Świętej [2].

22 sierpnia 1993 roku miał miejsce pożar, spowodowany podpaleniem materiałów budowlanych. Celebrujący wówczas mszę w dolnym kościele ks. Andrzej Kwaśnik bezpiecznie wyprowadził uczestników. Pożar ugasiła jednostka Państwowej Straży Pożarnej z ul. Domaniewskiej [2].

11 grudnia 1994 roku kard. Józef Glemp poświęcił kaplicę Miłosierdzia Bożego, a 14 października 1995 roku zakończono budowę dzwonnicy [2]. Kościół został ukończony i poświęcony 7 kwietnia 1997 roku przez kard. Józefa Glempa [1].

25 grudnia 1995 roku odbyła się pierwsza pasterka w górnym kościele [2].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Budowa

[1990] Budowa (źródło)

XXI wiek:

W kaplicy Miłosierdzia Bożego zostały umieszczone w 2004 roku relikwie s. Faustyny Kowalskiej [2].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Front

[2012] Front (źródło)

Relikwie Jana Pawła II

[2014] Relikwie Jana Pawła II (źródło)

Rzeźba

[2014] Rzeźba (źródło)

Obraz boczny

[2014] Obraz boczny (źródło)

Obraz boczny

[2014] Obraz boczny (źródło)

Chrzcielnica

[2014] Chrzcielnica (źródło)

Chór

[2014] Chór (źródło)

Wnętrze kościoła dolnego

[2014] Wnętrze kościoła dolnego (źródło)

Tryptyk

[2014] Tryptyk (źródło)

Ikony

[2014] Ikony (źródło)

Ikony

[2014] Ikony (źródło)

Ewangeliści w baptysterum

[2014] Ewangeliści w baptysterum (źródło)

Ewangeliści w baptysterum

[2014] Ewangeliści w baptysterum (źródło)

Ewangeliści w baptysterum

[2014] Ewangeliści w baptysterum (źródło)

Ewangeliści w baptysterum

[2014] Ewangeliści w baptysterum (źródło)

Kaplica Miłosierdzia Bożego

[2014] Kaplica Miłosierdzia Bożego (źródło)

Kaplica Miłosierdzia Bożego

[2014] Kaplica Miłosierdzia Bożego (źródło)

Kaplica Miłosierdzia Bożego

[2014] Kaplica Miłosierdzia Bożego (źródło)

Kaplica Jana Pawła II

[2014] Kaplica Jana Pawła II (źródło)

Tabernakulum

[2014] Tabernakulum (źródło)

Ołtarz

[2014] Ołtarz (źródło)

Kościół górny

[2014] Kościół górny (źródło)

Relikwie Jana Pawła II

[2014] Relikwie Jana Pawła II (źródło)

Bryła świątyni

[2018] Bryła świątyni (źródło)

Baptysterium

[2019] Baptysterium (źródło)

Charakterystyczny dach

[2020] Charakterystyczny dach (źródło)

Kapliczka maryjna

[2021] Kapliczka maryjna (źródło)

Tablica informacyjna

[2021] Tablica informacyjna (źródło)

Tablica pamięci w przedsionku

[2021] Tablica pamięci w przedsionku (źródło)

Kapliczka nad wejściem

[2021] Kapliczka nad wejściem (źródło)

Figura

[2021] Figura (źródło)

Kamień węgielny

[2021] Kamień węgielny (źródło)

Krzyż misyjny

[2021] Krzyż misyjny (źródło)

Plebania

[2021] Plebania (źródło)

Front

[2021] Front (źródło)

Świątynia

[2021] Świątynia (źródło)

Opis przygotowano: 2022-02