Kościół św. Andrzeja Boboli


Kościół św. Andrzeja Boboli

Kościół św. Andrzeja Boboli (parafia nosi wezwanie Matki Bożej Nieustającej Pomocy) został zaprojektowany w okresie międzywojennym (przez rok stała tu sprowadzona z Żoliborza drewniana kaplica). Po II wojnie światowej zmieniono projekt wybudowanej już częściowo świątyni. Aby zdążyć z terminem, w ostatnich dwóch tygodniach na budowie pracowało ok. 2000 parafian i specjalistów. W bryle widać elementy brutalizmu, zwłaszcza poprzez dominację betonu. Wnętrza nawiązują do stylu wschodniego, całe ściany pokrywają malowidła, iluzjonistycznie przypominające mozaikę. Warte uwagi jest też unikalne krzyżowo-żebrowe sklepienie. Po obu stronach wejścia stoją rzeźby, które przez wielu uważane są za niskich lotów.

kościółkościółpomnikpomnikprzedszkoleprzedszkolerejestr zabytkówrejestr zabytkówtablica pamięcitablica pamięci

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Alfreda Nobla, ulica Saska
  • Rok powstania:  1938-1956
  • Obszar MSI:  Saska Kępa
  • Wysokość:   35 m
  • Funkcja:  sakralna
  • Styl:  brutalizm, historyzm (neo)
  • Związane osoby: Bogusławska Anna, Bogusławski Jan, Lubiński Piotr Maria, Molga Jan, Musiałowicz Henryk, Ostrowska Maria, Ostrowski Jerzy, Roguski Władysław, Romaniuk Kazimierz, Twardowski Jan, Wąsowicz Henryk, Łowiński Józef

Opis urbanistyczny:

Kościół pod wezwaniem św. Andrzeja Boboli (ul. Nobla #16) jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy [5], liczącej około 15000 wiernych [2]. Kolejnymi proboszczami byli: ks. Władysław Roguski (1938-1961) [1], ks. Tadeusz Kot (1961-1994) [3], ks. Stanisław Rawski (1994-2015) [3], ks. Zygmunt Wirkowski (2015-2021), ks. Krzysztof Warchałowski (2021-) [6].

Kościół zbudowany został na planie prostokąta z krótkim prezbiterium otoczonym niższą, trójosiową, piętrową przybudówką mieszczącą zakrystię, nakrytą dachem pulpitowym. Po obu stronach korpusu, jako zarys transeptu, znalazły się dwie półkoliste kaplice, oświetlone rzędem górnych okien i nakryte półstożkowym dachem. Dwuspadowy dach nad nawą główną został ozdobiony w połowie długości ażurową, czworoboczną, sygnaturką z ostrosłupowym hełmem. Kaplice i przybudówki zostały przykryte dachami pulpitowymi z blachy ocynkowanej platerowanej [26].

Mury zewnętrzne kościoła w dolnej partii wzniesiono z pełnej czerwonej cegły ceramicznej, na ceglanych ławach fundamentowych, na zaprawie cementowej. Wyżej konstrukcja jest żelazo-betonowa z górnym wieńcem podtrzymującym żelbetową więźbę dachową o pokryciu ceramicznym z dachówki-karpiówki. Ściany zewnętrzne i wnętrze zostały pokryte tynkami wapienno-cementowymi. Ponieważ mury połączono wieńcem żelbetowym, umożliwiło to przeszklenie pozostałej powierzchni ścian zewnętrznych w formie zwielokrotnionych okien-prostokątów. Z filarów wyprowadzono częściowo ażurowe żebra, które w centralnym pasie nawy środkowej podtrzymują kolebkę sklepienia, w pozostałych polach i w nawach bocznych pozostają elementem optycznym dla usytuowanych wyżej łupin sklepiennych [26].

Fasada jest trójczęściowa [26]. Przywołuje swoimi proporcjami kościoły gotyckie w stylu nadwiślańskim [1]. Na dole znajduje się trójosiowy portyk wejściowy w formie otwartej wiaty nakrytej trzema trójkątami dwuspadowych dachów wspartych na czterech parach stylizowanych kolumn osłaniających wejścia. Za dachami widoczny jest fragment elewacji kościoła podzielonej podwójnymi lizenami na osi kolumn. W części środkowej znajduje się rząd dwudziestu jeden blend utworzonych z wysmukłych kolumn [26], zakończonych fryzem z chrystogramami (XP) [14] i ażurową betonową balustradą. W sześciu środkowych osiach znalazły się okna. Nad nimi, jako trzecia część, znajduje się trójkątny szczyt schodkowy z pionowym laskowaniem i ślepymi blendami. Całość wieńczy betonowy krzyż [26].

Elewacje północna i południowa są analogiczne, trójstrefowe. Dolną część stanowi masywny korpus rozdzielony podwójnymi lizenami na osiem pól. Ostatnie pole od wschodu wypełnia półkolista kaplica Strefę środkową, poza narożnikami, wypełniają małe potrójne okna, tworząc siatkę 12 pionów i 4 poziomy. Całość została zamknięta balustradą. Trzeci poziom to połać dwuspadowego dachu [26].

Elewacja wschodnia za prezbiterium poprzedzona została piętrową, wieloosiową przybudówką o płycinowym podziale ścian. W części płycin umieszczono prostokątne okna, a na osi parteru półkoliste wejście poprzedzone schodami. Ponad przybudówką lekko wypukła ściana prezbiterium z gzymsem kordonowym, a nad nią trójkątny, schodkowy szczyt podzielony pionowymi blendami. Ściany prezbiterium i korpusu nawowego ożywione zostały siatką rytych w tynku prostokątów [26], centralnie z symbolem krzyża.

Wnętrza

Trójnawowe, eklektyczne wnętrze halowe łączy nowatorstwo konstrukcji i materiału (beton jako element dekoracyjny) z formą odwołującą się do związku z gotykiem francuskim. Widoczne jest to w sklepieniu, w ołtarzu zamkniętym absydą oraz dwóch bocznych absydach [22].

Innowacją jest sklepienie krzyżowo-żebrowe, które pozbawiono wypełnień żeber i oparto na nim lekkie łupiny żelbetowe [1]. Do jasno oświetlonego wnętrza wprowadzono czternaście smukłych, profilowanych filarów, po siedem po każdej ze stron. Z każdego z filarów wychodzą po cztery żebra, które podtrzymują kolebkę sklepienia [14] sieciowego o częściowo ażurowych, palmowych żebrach [26]. Kolumny mają fakturę surowego betonu [26] i nadają wnętrzu poczucie lekkości [17]. Ażurowa konstrukcja sklepienia pozwala na wpuszczenie światła dziennego do nawy głównej (okna-świetliki powstały powyżej ścian zbudowanych przed II wojną światową). Ponieważ w czasie budowy świątyni obowiązywał kanon trójnawowych bazylik, kolumny wydzielają wąskie nawy boczne, jednak nietypowe podniesienie wysokości naw bocznych do wysokości nawy głównej umożliwiło scalenie wnętrza w jedną przestrzeń [1].

Krótkie prezbiterium, podwyższone w stosunku na naw, nakryte zostało sklepieniem kolebkowym [26]. Ścianę ołtarzową zajmuje malowidło ścienne, które przedstawia patronkę parafii, Matkę Bożą Nieustającej Pomocy [11]. Wokół Maryi gra sześć aniołów, a siódmy nad jej głową trzyma koronę.

Tak jak pozostałe dekoracje ścian w świątyni, malowidło powstało w połączonej technice sgrafitto i a fresco [14] w latach 1958-1963 [26] i jest autorstwa małżonków Marii i Jerzego Ostrowskich oraz Henryka Musiałowicza. Freski pozorują mozaikę. Efekt taki otrzymano dzięki położeniu farby na siatce bruzd wykonanych w tynku [22]. Rysunki cechuje także miękki kontur [14]. Wszystkie boczne ściany również są pokryte mozaikami [4]. Malowidła wykonane w łuku tęczowym przedstawiają postacie 14 polskich świętych i błogosławionych (m.in. Jan z Dukli, Jan Kanty, Jacek Odrowąż, Stanisław Kostka, Bronisława, Stanisław, Jadwiga Śląska), zaś całościenne w nawach bocznych obrazują sceny z życia Maryi [14]. W tej samej stylizacji są motywy w obrazach Drogi Krzyżowej [7].

Projekt wnętrza jest dziełem małżeństwa Anny i Jana Bogusławskich [21]. Na przedłużeniu naw bocznych są przedstawienia Adama, Ewy i węża (prawa strona) oraz Jezusa na krzyżu z Maryją i Janem (lewa strona).

Transept został zarysowany poprzez zaprojektowanie dwóch bocznych kaplic w formie półkolistej [1]. W kaplicach sklepienia są ćwierćkuliste [26]. Ikona Matki Bożej Nieustającej Pomocy znajduje się w prawej bocznej kaplicy [7]. Została ona wypożyczona w latach 50-tych XX wieku przez Zgromadzenie Sióstr Loretanek na Pradze. Ks. Roguski zwrócił się wówczas do sióstr, czy by nie użyczyły obrazu Matki Bożej Nieustającej Pomocy, który miały po ks. Ignacym Kłopotowskim (był czczony przez niego w jego mieszkaniu). Obraz został otoczony wotami i pozostaje do dzisiaj w świątyni [1]. Po obu stronach wiszą obrazy stylizowane na mozaiki siostry Faustyny i Jana Pawła II.

W lewej bocznej kaplicy Najświętszego Serca Pana Jezusa wystawione są relikwie św. Andrzeja Boboli i bł. Jerzego Popiełuszki. Przy nich wiszą obrazy Tadeusza Molgi ukazujące obydwu męczenników. Nawiązują one do malarstwa barokowego, przedstawiając postacie w czerwonych ornatach z palmą męczeństwa oraz twarzami wzniesionymi w kierunku nieba [18]. Jest tu również na stałe wystawiony Najświętszy Sakrament [3].

Po obu stronach znajduje się rząd ław z niskimi oparciami, a nad nimi okrągłe żyrandole. Posadzkę wykonano z dużych, dwubarwnych płyt marmurowych. Od wejścia prowadzą trzy kruchty podtrzymujące na łukach odcinkowych płytę chóru muzycznego [26]. Na obrycie balkonu chóru umieszczono centralne malowidło z symbolem Maryi, z boku którego są aniołowie. Za organami umieszczono 15 świetlików.

Kościół posiada dobrą akustykę. Działa tu schola "Magnificat" [4]. Organy ufundowane zostały w latach 1966-1969 przez parafian z inicjatywy ks. prałata Tadeusza Kota. Wykonała je firma Zygmunt Kamiński i Synowie. Zostały poświęcone 5 marca 1972 roku przez kard. Stefana Wyszyńskiego. Instrument jest pod stałą opieką budowniczych, były remontowane m.in. w 1999 roku. Organy mają 51 głosów, 4 klawiatury + pedał. Skala manuałów to C-c4, a skala pedału: C-g1. Traktury gry oraz rejestrów elektro-pneumatyczne. Dostępne są cztery wolne kombinacje, Crescendo, Automat pedału, Wyłącznik mikstur, Generalny wyłącznik głosów językowych, Wyłączniki indywidualne głosów językowych, Żaluzja manuału III, Tremolo manuału I, Tremolo manuału III, Tremolo manuału IV i Tutti. Manuał I (Flet kryty 8, Kwintaton 8, Pryncypał 4, Róg kozi 2, Oktawa 1, Sesquialtera 1 1/3+4/5, Szarf 4x, Róg krzywy 8, Mixtura 5-6x, Trąbka 8, Obój 8, Kornet 2) Manuał II (Kwintadena 16, Pryncypał 8, Flet otw. 8, Flet szpicz. 8, Oktawa 4, Róg nocny 4, Kwartan 2 2/3+2, Tercsepta 1 3/5+1 1/7, Flet leśny 2, Mixtura 5x, Trąbka 8) Manuał III (Burdon 16, Pryncypał 8, Flet rurk. 8, Salicet 8, Vox coel. 8, Flet harm. 4, Nazard 2 2/3) Manuał IV (Pryncypał flet 8, Flet 8, Flet rurk. 4, Pryncypał 2, Flet tęgi 2, Tercja 1 3/5, Kwinta 1 1/3, Cymbałki 3x 8, Ranket 16, Vox humana 8) Pedał (Pryncypał 16, Subbas 16, Flet kryty 16, Kwinta 10 2/3, Oktawa 8, Flet kryty 8, Oktawa 4, Chorałbas 2+1, Mixtura 5x, Puzon 16) [20].

W świątyni znajdują się też drewniane rzeźby św. Judy Tadeusza i św. Antoniego Padewskiego wykonane przez Tadeusza Świerczka [13].

Na ścianach kościoła umieszczone są tablice pamiątkowe poświęcone: historii świątyni, proboszczom, żołnierzom III rejonu Obwodu VI Warszawa Praga Armii Krajowej, żołnierzom 336 Pułku Piechoty (który bronił Saskiej Kępy we wrześniu 1939 roku [22]), gen. Stanisławowi Burhardt-Bukackiemu (na tablicy błędnie napisany przez ch). generałowi Tadeuszowi Kutrzebie, majorowi Andrzejowi Górnickiemu i porucznikowi Piotrowi Rzepce [13].

Obiekty, pomniki, tablice:

Z boku świątyni północnej stronie znajduje się kamienno-drewniana dzwonnica [22], wolnostojąca, pełniąca również rolę kostnicy. Powstała w latach 1956-1957. Jest parterowa, murowana z ciosów kamiennych o naturalnej fakturze lica, czworoboczna, zwieńczona gzymsem kordonowym podtrzymującym drewniane piętro z ażurowym hełmem i ażurową latarnią [26].

Po obu stronach wejścia do kościoła znajdują się dwa ustawione w 2009 roku pomniki Jana Pawła II oraz Stefana Wyszyńskiego [11]. Są one wątpliwej jakości, o zaburzonych proporcjach, porównywane w literaturze do ogrodowych krasnali. Na cokołach znajdują się napisy „Jan Paweł II Wielki” i „Stefan Kardynał Wyszyński Prymas Tysiąclecia” [15]. Krytykowana jest również wolnostojąca rzeźba przedstawiająca świętą Annę z Marią [11], zwana Neandertalską [19]. Na posesji znajduje się także krzyż misyjny ustawiony przez redemptorystów w 2007 roku oraz rzeźba przedstawiająca Maryję z wizerunkiem orła w koronie i napisem „Opiekuj się nami” [22].

W czerwcu 2015 roku został ustawiony głaz upamiętniający ks. Jana Twardowskiego, który był tu wikariuszem w latach 1957-1958 [13].

Na terenie posesji znajduje się trzykondygnacyjny dom parafialny z plebanią. Budynek jest prosty, pozbawiony zdobień, jedyne urozmaicenie bryły, to skośne umieszczenie garaży. Mieści się w nim dom św. Józefa sióstr Dominikanek Misjonarek (zostały zaproszone do pracy w parafii w 1959 roku, posługują w zakrystii kościoła i bibliotece parafialnej) [25] oraz przedszkole Ecole Française privée Antoine de Saint-Exupéry [23]. Przed przedszkolem zlokalizowano plac zabaw.

Po drugiej stronie świątyni w stosunku do plebanii znajdują się garaże.

XVIII wiek i wcześniej:


XVIII wiek i wcześniej

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XIX wiek:


XIX wiek

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Okres międzywojenny:

We wrześniu 1933 roku dziekan praski ks. Feliks de Ville uzyskał pozwolenie władzy kościelnej, aby na terenie Saskiej Kępy postawić prowizoryczną kaplicę, w której byłaby odprawiana Msza święta. Największą trudnością był brak placu. Ówczesne władze Warszawy proponowały plac na osi ul. Francuskiej, jednak to miejsce z racji dalszej rozbudowy uznano za nieodpowiednie [1].

Ponownie starania podjęto w 1935 roku. Kuria Metropolitalna otrzymała wówczas teren przy ul. Nobla o powierzchni 7000 m2 [1]. Przed budową świątyni w 1935 roku było tu pole uprawne.

W lutym 1938 roku sprowadzono drewnianą kaplicę z parafii św. Stanisława Kostki na Żoliborzu i umieszczono ją na placu. 19 marca 1938 roku o godz. 9:00 po raz pierwszy została odprawiona msza święta na Saskiej Kępie. Poświęcenia placu kościelnego dokonał ks. Feliks de Ville. Mszę celebrował ks. Władysław Roguski, który został pierwszym proboszczem. 17 kwietnia 1938 roku utworzono również parafię. Granice parafii zostały wydzielone z parafii Bożego Ciała na Kamionku [1] i Najczystszego Serca Maryi w Warszawie-Grochowie [2]. Ks. Roguski poprosił, aby powstająca parafia była pod wezwaniem Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Tego dnia w Rzymie odbywała się kanonizacja św. Andrzeja Boboli, stąd decyzją władz kościelnych kościół otrzymał go za patrona [1]. Kościelnym został Józef Rafalik, a organistą Stanisław Balcerzak [1].

Początkowo w niedziele i święta były odprawiane trzy msze święte, szybko zwiększono ich liczbę do pięciu. W czerwcu 1938 roku kościół otrzymał od parafian naczynia liturgiczne i inne przedmioty kościelne [1].

31 marca 1938 roku ks. Roguski zawarł tymczasową umowę z inż. Piotrem Marią Lubińskim, który został projektantem i kierownikiem budowy murowanej świątyni [1]. Współautorem projektu został Henryk Wąsowicz [12]. Miała to być trójnawowa świątynia halowa z węższym, kwadratowym prezbiterium, stanowiąca nawiązanie do wczesnochrześcijańskich kościołów włoskich, z elewacjami zewnętrznymi utrzymanymi w naturalnej fakturze cegły i kamienia w narożnikach, z wolnostojącą, wysoką, czworoboczną campanillą [26]. Kościół miał powstać w stylu modernizmu nawiązującego do włoskiego romanizmu [8].

Ks. Rogulski zwrócił się do Funduszu Pracy o przyznanie kilkunastu robotników do wykopów przy fundamentach. Ponieważ na głębokości 2.5 metra pojawiła się woda, zdecydowano o wykorzystaniu 214 pali w celu umocnienia gruntu. Wbijanie pali rozpoczęto 6 sierpnia i ukończono 15 września. Na początku września przystąpiono do wykopów pod wieżę. Fundamenty zalano w grudniu 1938 roku. 30 kwietnia 1939 roku odbyło się uroczyste poświęcenie kamienia węgielnego przez abpa Stanisława Galla [1] w obecności m.in. prezydenta Stefana Starzyńskiego [2]. Mury miały wówczas cztery metry wysokości. W lipcu 1939 roku mury osiągnęły już dziesięć metrów [1].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Wizualizacje

[1935] Wizualizacje (źródło)

Pola uprawne

[1935] Pola uprawne (źródło)

Drewniana kaplica

[1938] Drewniana kaplica (źródło)

II wojna światowa i Powstanie Warszawskie:

Kościół drewniany Niemcy spalili w 1939 roku [2]. W czasie okupacji msze odbywały się w domach prywatnych. W kwietniu 1940 roku [5] wewnątrz murów kościoła ks. Roguski wybudował ścianę i zorganizował prowizoryczną kaplicę. Prowadzony był chór parafialny, organizowane były I komunie święte [1].

Ponieważ w czasie Powstania Warszawskiego przy ul. Nobla stacjonowała jednostka Wermachtu, prowadzony był ostrzał okolicy. 12 września 1944 roku zaczął się bardzo silny atak, który spowodował pożar świątyni [1].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Ks. Rogulski przed kaplicą

[1939] Ks. Rogulski przed kaplicą (źródło)

Projekt autorstwa Lubińskiego

[1939] Projekt autorstwa Lubińskiego (źródło)

Kamień węgielny

[1939] Kamień węgielny (źródło)

Mury

[1939] Mury (źródło)

Kaplica

[1939] Kaplica (źródło)

Budowa

[1939] Budowa (źródło)

Budowa prowizorycznej kaplicy wewnątrz murów

[1940] Budowa prowizorycznej kaplicy wewnątrz murów (źródło)

Ołtarz boczny

[1940] Ołtarz boczny (źródło)

Ołtarz prowizorycznej kaplicy

[1940] Ołtarz prowizorycznej kaplicy (źródło)

Odbudowa stolicy:

W styczniu 1946 roku ks. Roguski zwrócił się do Ministerstwa Odbudowy z prośbą o pomoc w dalszej budowie kościoła. Odmówiono jednak wsparcia inwestycji. Rozpoczęto jednak prace w systemie gospodarczym. W czerwcu wykonano wykopy pod budowę domu parafialnego. Jesienią przy kościele pojawiła się tablica z informacjami o prowadzonych pracach [1].

W styczniu 1948 roku podczas zebrania Rady Parafialnej podjęta została decyzja o zmianach w projekcie kościoła. Pierwotny projekt został zmodyfikowany przez inż. Józefa Łowińskiego i prof. Jana Bogusławskiego (bez pobrania przez niego wynagrodzenia) [1]. Kościół uzyskał wystrój nawiązujący do francuskiego gotyku z elementami brutalizmu, który przejawiał się użyciem betonu [11]. Zastane mury nadbudowano i połączono je z wieńcem żelbetowym, co pozwoliło na przeszklenie ścian zewnętrznych w szczytowej partii [14]. Fasada kościoła została wzbogacona o podcień oparty na lekkich kolumnach, z rzeźbionym zakończeniem. W projekcie znajdowały się na niej rzeźby przedstawiające symbole czterech ewangelistów, których ostatecznie nie dodano. Całość założenia miała też mieć dominantę w formie campanilli, która również nie powstała [1].

Współfundatorami kościoła była rodzina Łepkowskich, właścicieli firmy Auto-Service [16]. Jesienią 1948 roku rozpoczęto prace budowlane. Ks. Rogulski wnioskował o zmianę wezwania kościoła, jednak otrzymał odpowiedź odmowną. W międzyczasie zmieniono dach, który pochylono pod kątem 45 stopni i przykryty dachówką. Prace zostały wstrzymane ze względu na brak dostępności cementu, wznowiono je w maju 1952 roku, kiedy to planowano zakończenie budowy. Dwa tygodnie przed wyznaczonym terminem zakończenia prac około 2000 osób z różnych branży ofiarowało swą bezinteresowną pomoc. Dzięki temu 3 października 1952 roku mogła odbyć się uroczystość poświęcenia nowego kościoła, którego dokonał abp Stefan Wyszyński [1]. Świątynia nie była jednak w pełni ukończona, budowę zakończono w 1956 roku [8].

Na Saskiej Kępie od 1952 roku wikariuszem był późniejszy bp. Kazimierz Romaniuk. W sali parafialnej były prowadzone katechezy przez panią W. Jagiełłowicz. Gosposią była wówczas Z. Wydryszkowa, kościelnym nadal p. Rafalik, a organistą był p. Balcerzak. Parafia liczyła wówczas 7-8 tysięcy wiernych. Wśród nich była m.in. zubożona rodzina książąt Radziwiłłów. W sierpniu 1955 roku ks. Roguski wprowadził w każdą środę Nowennę do Matki Bożej Nieustającej Pomocy [1].

W latach 1957-1958 wikariuszem w parafii był ks. Jan Twardowski [6]. Od 1959 roku przy kościele działa wspólnota sióstr dominikanek misjonarek [3].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Posesja

[1945] Posesja (źródło)

Pierwotny projekt dzwonnicy

[1948] Pierwotny projekt dzwonnicy (źródło)

Szkic wnętrza

[1948] Szkic wnętrza (źródło)

Modyfikacja

[1948] Modyfikacja (źródło)

Fasada

[1949] Fasada (źródło)

Budowa

[1950] Budowa (źródło)

Budowa wieży

[1950] Budowa wieży (źródło)

Elewacja boczna

[1952] Elewacja boczna (źródło)

Ul. Nobla

[1952] Ul. Nobla (źródło)

Filary

[1953] Filary (źródło)

Budowa

[1955] Budowa (źródło)

Fronton od ul. Nobla

[1955] Fronton od ul. Nobla (źródło)

Budowa dzwonnicy

[1956] Budowa dzwonnicy (źródło)

Ołtarz główny przed wykonaniem fresków

[1957] Ołtarz główny przed wykonaniem fresków (źródło)

Czasy PRL-u:

13 czerwca 1979 roku świątynia została wpisana do rejestru zabytków pod numerem 956 A [11]. Konsekrował ją kard. Stefan Wyszyński w 1980 roku [2].

W II połowie lat 80-tych XX wieku miała miejsce rozbudowa domu parafialnego o zachodnią część.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Wnętrze

[1966] Wnętrze (źródło)

Rozbudowa plebanii

[1970] Rozbudowa plebanii (źródło)

Rozbudowa plebanii

[1970] Rozbudowa plebanii (źródło)

Posesja

[1976] Posesja (źródło)

Konsekracja

[1980] Konsekracja (źródło)

Konsekracja

[1980] Konsekracja (źródło)

Poświęcenie dzwonów

[1988] Poświęcenie dzwonów (źródło)

Przemiany 1989-2000:

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Posesja

[1990] Posesja (źródło)

XXI wiek:

W XXI wieku kościół i plebania zostały gruntownie wyremontowane [21]. Polichromie odnowiono w 2003 roku [3].

W październiku 2020 roku miało miejsce zakłócenie mszy przez kobietę z kartonową tabliczką z napisem „Módlmy się o prawo do aborcji” oraz charakterystycznymi ośmioma gwiazdkami [9].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Fasada

[2006] Fasada (źródło)

Fasada

[2006] Fasada (źródło)

Wnętrze

[2008] Wnętrze (źródło)

Dzwonnica

[2008] Dzwonnica (źródło)

Posesja

[2010] Posesja (źródło)

Wnętrze

[2010] Wnętrze (źródło)

Wnętrze

[2010] Wnętrze (źródło)

Elewacja boczna

[2010] Elewacja boczna (źródło)

Kościół parafialny od ul. Nobla

[2012] Kościół parafialny od ul. Nobla (źródło)

Kościół św. Andrzeja Boboli

[2012] Kościół św. Andrzeja Boboli (źródło)

Tablica

[2012] Tablica (źródło)

Fasada

[2013] Fasada (źródło)

Organy

[2015] Organy (źródło)

Dzwonnica

[2015] Dzwonnica (źródło)

Elewacja

[2015] Elewacja (źródło)

Elewacja

[2015] Elewacja (źródło)

św. Anna

[2015] św. Anna (źródło)

Kaplica boczna

[2015] Kaplica boczna (źródło)

Sklepienie

[2015] Sklepienie (źródło)

Zdobienia ściany

[2015] Zdobienia ściany (źródło)

Nawa

[2015] Nawa (źródło)

Kaplica boczna

[2015] Kaplica boczna (źródło)

Krzyż misyjny

[2015] Krzyż misyjny (źródło)

Rzeźby przy wejściu

[2015] Rzeźby przy wejściu (źródło)

Rzeźby przy wejściu

[2015] Rzeźby przy wejściu (źródło)

Fasada świątyni

[2015] Fasada świątyni (źródło)

Kamień ks. Twardowskiego

[2015] Kamień ks. Twardowskiego (źródło)

Organy

[2015] Organy (źródło)

Pomniki przed kościołem

[2016] Pomniki przed kościołem (źródło)

Kościół św. Andrzeja Boboli

[2016] Kościół św. Andrzeja Boboli (źródło)

Pomniki przed kościołem

[2016] Pomniki przed kościołem (źródło)

Rzeźba św. Anny

[2017] Rzeźba św. Anny (źródło)

Kościół przy ul. Nobla

[2017] Kościół przy ul. Nobla (źródło)

Kaplica boczna

[2017] Kaplica boczna (źródło)

Ikony świętych i błogosławionych

[2017] Ikony świętych i błogosławionych (źródło)

Sklepienie

[2018] Sklepienie (źródło)

Kaplica boczna

[2018] Kaplica boczna (źródło)

Portale wejściowe

[2018] Portale wejściowe (źródło)

Wnętrze

[2018] Wnętrze (źródło)

Wnętrze

[2018] Wnętrze (źródło)

Malowanie ścian

[2018] Malowanie ścian (źródło)

Adam i Ewa w Raju

[2018] Adam i Ewa w Raju (źródło)

Sklepienie

[2018] Sklepienie (źródło)

Chór

[2019] Chór (źródło)

Kaplica

[2020] Kaplica (źródło)

Prezbiterium

[2020] Prezbiterium (źródło)

Kaplica

[2020] Kaplica (źródło)

Malowidła

[2020] Malowidła (źródło)

Wnętrze

[2020] Wnętrze (źródło)

Dom parafialny

[2020] Dom parafialny (źródło)

Maryja

[2020] Maryja (źródło)

Konfesjonał

[2020] Konfesjonał (źródło)

Nawa

[2020] Nawa (źródło)

Nawa boczna

[2020] Nawa boczna (źródło)

Figura Maryi

[2020] Figura Maryi (źródło)

Prezbiterium

[2020] Prezbiterium (źródło)

Aktywistka w kościele

[2020] Aktywistka w kościele (źródło)

Obraz w kaplicy

[2020] Obraz w kaplicy (źródło)

Prezbiterium

[2020] Prezbiterium (źródło)

Malowidła

[2020] Malowidła (źródło)

Malowidła

[2020] Malowidła (źródło)

Malowidła

[2020] Malowidła (źródło)

Malowidła

[2020] Malowidła (źródło)

Malowidła

[2020] Malowidła (źródło)

Malowidła

[2020] Malowidła (źródło)

Malowidła

[2020] Malowidła (źródło)

Malowidła

[2020] Malowidła (źródło)

Droga Krzyżowa

[2020] Droga Krzyżowa (źródło)

Droga Krzyżowa

[2020] Droga Krzyżowa (źródło)

Droga Krzyżowa

[2020] Droga Krzyżowa (źródło)

Ikona Matki Bożej Nieustającej Pomocy

[2021] Ikona Matki Bożej Nieustającej Pomocy (źródło)

Sklepienie

[2021] Sklepienie (źródło)

Głaz

[2021] Głaz (źródło)

Sklepienie

[2021] Sklepienie (źródło)

Ambona

[2021] Ambona (źródło)

Barkon chóru

[2021] Barkon chóru (źródło)

Wnętrze

[2022] Wnętrze (źródło)

Malowidła

[2022] Malowidła (źródło)

Malowidła

[2022] Malowidła (źródło)

Chór

[2022] Chór (źródło)

Prezbiterium

[2022] Prezbiterium (źródło)

Nawa boczna

[2023] Nawa boczna (źródło)

Rzeźba

[2023] Rzeźba (źródło)

Nawa główna

[2023] Nawa główna (źródło)

Nawa prawa

[2023] Nawa prawa (źródło)

Nawa lewa

[2023] Nawa lewa (źródło)

Opis przygotowano: 2023-07