Teatr Powszechny im. Zygmunta Hübnera (ul. Zamoyskiego #20) to największy i najbardziej znany teatr po praskiej stronie stolicy [8]. Posiada trzy sceny: Scena 300, Scena 200 i Scena 100 [2]. Budynek znajduje się na liście Stowarzyszenia Architektów Polskich jako dziedzictwo Kultury Współczesnej [13].

Głównym akcentem i wizytówką odnowionego w 1970 roku gmachu stał się usytuowany od strony Al. Zielenieckiej niewielki przedsionek z oszklonymi drzwiami, nakryty lekko nachylonym ku ścianie budynku jednospadowym dachem. Nad gzymsem umieszczono duży neon: Teatr Powszechny, stanowiący informacyjny i dekoracyjny akcent fasady głównej, nad którą góruje sześcian nadscenia. Od strony jeziora Kamionkowskiego widoczne są długie i wąskie okna foyer. Pozostałe elewacje są znacznie skromniejsze. Wewnątrz założonego na planie czworoboku budynku znalazło się podwórze. Duża scena, o wymiarach: 12 m szerokości, 8,6 m głębokości i 14 m wysokości z jedną, lewą kieszenią, wyposażona została w scenę obrotową. Nieużywany kanał orkiestry został przysłonięty [10]. Na pierwszym piętrze otwarto nową, Małą Scenę teatru [10]. Usytuowana została nad szatniami dużej Sali. Prowadzi tu dwoje drzwi z przestronnego foyer. Widz mógł wtedy zająć jedno ze 150 miejsc na dwuosobowych siedziskach, ułożonych w sześciu rzędach na kształt podkowy. Także scena o wymiarach 14x5x3m jest półkolista [12] z wyraźnie wysuniętym w kierunku widzów proscenium [10]. Fotele zostały wykonane w kolorze jasnego złota, ściany wyłożone boazerią w tonacji jasnego drzewa jesionowego, a na podłodze znalazła się ciemnozielona wykładzina. Imponująca było także wyposażenie wykonane w Zakładach Urządzeń Teatralnych [12].

Po przebudowie w 2010 roku Mała Scena mieści około 200 widzów, stąd jej nowa nazwa Scena 200. Duża Scena zmieniła nazwę na Scena 300, choć mieści ponad 300 osób, a Scena 45 (najmniejsza), wygospodarowana z dawnej pracowni krawieckiej, niska, katakumbowa, ciasna i czarna, mieści po remoncie prawie 100 osób, więc nazwa Scena 100 [9]. Scena 200 to nowoczesne, wszechstronne pomieszczenie, dające wiele możliwości. Można w niej m.in. dowolnie ustawiać widownię. Scena jest świetnie wyposażona akustycznie i oświetleniowo [10].

W 1862 roku był tu pusty plac przy ulicy. W 1900 roku wzdłuż dzisiejszej ul. Zamoyskiego położono tory kolejki wąskotorowej Jabłonna-Karczew, zamkniętej w 1963 roku. Teren działki, gdzie dzisiaj jest teatr, zajmowały wtedy trzy posesje. W 1910 roku przebito na południe al. Zieleniecką [14].

U początku teatralnej tradycji działki leży własność inż. Józefa Bekty, który wzniósł (w 1920 roku [7]) przy skrzyżowaniu ul. Zamoyskiego i ul. Zielenieckiej kilkupiętrową kamienicę, a obok niej budynek z salą iluzjonu (tak nazywano wtedy kina). Nosiło najpierw nazwę kino Bomba [5]. W sporym kinie seanse filmowe mogło oglądać do pięciuset osób [1]. Przed kinem stała bomba reklamowa z napisem „kupuj pożyczkę LOP” [3].

Od 1922 roku kino nosiło nazwę Hel. W 1926 roku posesję nabył Piotr Berent i zmienił nazwę na kino Popularne [5] w związku z coraz większym zainteresowaniem kinematografią [1]. W okresie międzywojennym powstawały w Warszawie obiekty o charakterze tzw. kino-teatru (pół programu film, drugie pół rewia). W 1932 roku taką rolę pełnił Kino-Teatr Popularny. Rewiowy teatrzyk nosił nazwę Miki i był prowadzony przez Stefana Krzywickiego. Orkiestrą dyrygował prof. Zygmunt Wiehler. Sala była duża, schludna, z dobrą akustyką. Bilety tanie, a szatnia gratis. Pierwsze przedstawienie miało tytuł: Noc w hotelu [5].

W okresie okupacji Niemcy wykorzystywali salę dla siebie. Po zajęciu Pragi przez wojska radzieckie (w 1944 roku) udało się aktorowi Janowi Mrozińskiemu zebrać dawny zespół teatralny, z którym rozpoczął przedstawienia w kinie Syrena przy ul. Inżynierskiej [5].

W styczniu 1945 roku Mroziński otrzymał od ówczesnego prezydenta miasta notatkę na skrawku pakowego papieru: „Dyr. Mroziński; Zająć natychmiast teatr Popularny. Można przewieźć sprzęty” [5]. Teatr, zaprojektowany przez Andrzeja Stypińskiego z Pracowni Sztuk Plastycznych, stał się pierwszym teatrem, który rozpoczął działalność w powojennej Warszawie [10]. 10 lutego 1945 roku odbył się pierwszy spektakl „Moralność pani Dulskiej”, a kino stało się formalnie Teatrem Popularnym. Pod tą nazwą działał do września 1945 roku [1], kiedy dyrektorem Miejskich Teatrów Dramatycznych został Eugeniusz Poreda, a teatr przemianowano na Teatr Powszechny [5]. Do końca lat czterdziestych był główną siedzibą warszawskich Miejskich Teatrów Dramatycznych. Kolejnymi dyrektorami byli Józef Maśliński, Czesław Szpakowicz i Andrzej Krasicki [1]. Brak krzeseł, światła, urządzeń technicznych nie studził zapału [5]. Sale kinowe w latach 1946-1947 stopniowo były adaptowane dla potrzeb teatralnych. Dość szybko okazało się jednak, że istniejący gmach nie zapewnia teatrowi dostatecznych warunków [10].

W latach 1949-1950 [10] przeprowadzono przebudowę, by w lipcu 1950 roku ruszyć ponownie, tym razem pod kierownictwem Karola Borowskiego [1]. Projektantami rozbudowy byli inż. Jan Ryk, następnie Wiktor Espenham [5]. Powiększono istniejącą pięciokondygnacyjną kamienicę o czterech osiach okiennych, o sięgający trzeciego piętra budynek od strony Al. Zielenieckiej. Dzięki temu możliwe stało się powiększenie zaplecza. Zmodernizowano urządzenie sceny i odnowiono widownię. Główna sala zyskała zachowane do dziś usytuowanie sceny i widowni, składającej się z parteru i jednego balkonu [10]. Po usunięciu krzykliwej restauracji uzyskano miejsce na szatnię. Planowano połączenie gmachu od południa z taflą Jeziora Kamionkowskiego i zielenią parku Skaryszewskiego [5]. W połowie lat 50-tych XX wieku na krótko dyrekcję objął Henryk Szletyński, a po nim Tadeusz Kaźmierski. Od tego też czasu ranga teatru znacznie wzrosła [1]. Przełomowa okazała się premiera spektaklu Wojna i pokój [2]. W 1957 roku dokonano retuszy we wnętrzu, wprowadzając dekoracje projektu Mieczysława Mussila, Kazimierza Manna i Ireny Janczewskiej [5]. Grali tu Zofia Kucówna, Wiesława Mazurkiewicz, Zofia Rysiówna, Ryszard Barycz, Tadeusz Janczar [7].

Adam Hanuszkiewicz został dyrektorem Teatru w 1963 roku. Hanuszkiewicz, który był jednocześnie aktorem i reżyserem zgodził się na propozycję objęcia Teatru Narodowego, jednocześnie nie rezygnując z kierowania Powszechnym, przez co oba teatry zostały na czternaście miesięcy połączone. 1 marca 1970 roku teatr Powszechny został zamknięty i poddany ponownie gruntownemu remontowi, a aktorzy przenieśli się tymczasowo do Teatru Narodowego [1]. Gmach ponownie trzykrotnie powiększono, nadając mu kształt czterokondygnacyjnego budynku o kubaturze 27 tys. m2, podczas gdy stary miał 10 tys. m2. Autorem projektu przebudowy był Jerzy Gajewski [10].

Wznowienie działalności zupełnie nowego teatru następuje 25 stycznia 1975 roku premierą Sprawy Dantona w reżyserii Andrzeja Wajdy. Za sukcesem stoi nowy dyrektor teatru, Zygmunt Hübner. Pracowali z nim Ewa Dałkowska, Mirosława Dubrawska, Jan Englert, Edmund Fetting, Janusz Gajos, Leszek Herdegen, Krystyna Janda, Jadwiga Jankowska-Cieślak, Kazimierz Kaczor, Elżbieta Kępińska, Władysław Kowalski, Gustaw Lutkiewicz, Andrzej Łapicki, Tadeusz Łomnicki, Olgierd Łukaszewicz, Piotr Machalica, Bronisław Pawlik, Franciszek Pieczka, Wojciech Pszoniak, Anna Seniuk, Andrzej Szalawski, Joanna Szczepkowska, Stanisław Zaczyk, Zbigniew Zapasiewicz, Jerzy Zelnik, Joanna Żółkowska, [1], Mariusz Benoit [2], Marek Walczewski, Krzysztof Stroiński czy Piotr Machalica. Do Teatru Powszechnego ustawiały się kolejki widzów z całej Polski [7].

Gdy w 1989 roku zmarł Zygmunt Hübner, dyrektorem artystycznym Teatru Powszechnego został Andrzej Wajda, a od 1991 roku dyrektorem naczelnym i artystycznym teatru był Krzysztof Rudziński [7]. Teatr Powszechny staje się Teatrem Powszechnym imienia Zygmunta Hübnera [1]. Rudziński zastosował formułę teatru gwiazdorskiego (jednego aktora) [2] z udziałem Krystyny Jandy, Doroty Landowskiej, Joanny Szczepkowskiej, Piotra Machalicy, a także Zbigniewa Zapasiewicza i Stanisława Tyma [1]. Wyprodukował ponad 200 premier [7]. Przez kilka pierwszych sezonów był miejscem występowania Teatru Montownia [1].

W listopadzie 2003 roku teatr otworzył trzecią scenę, z założenia dla ludzi młodych pod nazwą Garaż Poffszechny. Scenę zainaugurował wyrapowany manifest młodego pokolenia: „Tlen” Iwana Wyrypajewa w reżyserii Małgorzaty Bogajewskiej [1]. Scena Garażu mieści ok. 50 widzów [10]. W 2007 roku dyrektorem naczelnym i artystycznym został Jan Buchwald [1].

Nieremontowany od ponad 30 lat gmach teatru znalazł się w opłakanym stanie. Hałas przejeżdżających samochodów i tramwajów przeszkadzał w odbiorze spektakli. Nie działał też neon z logo placówki, a szara i zaniedbana elewacja pozostawia wiele do życzenia [11]. W sezonie 2009/2010 budynek Teatru Powszechnego został poddany gruntownej modernizacji i rozbudowie [1]. Łączny koszt inwestycji zamknął się w kwocie 28.3 mln złotych [8]. Wymieniona została kurtyna szklana, stolarka okienna i ślusarka drzwiowa [13]. Udało się wyciszyć wszystkie trzy sceny. Od strony al. Zielenieckiej powstała dobudówka z klatką schodową i windą oraz ażurowa elewacja, mająca na celu wyciszenie teatru. W przyszłości zostaną na niej zainstalowane trzy duże, ciekłokrystaliczne ekrany, na których będą wyświetlane multimedialne afisze. Zachodnia elewacja została też wyposażona w nowy, diodowy neon z nazwą placówki. Mała Scena i tzw. Sala Garaż powiększyły się dwukrotnie i mieszczą po modernizacji odpowiednio 220 i 100 widzów [11]. W budynku odświeżono też recepcję, toalety, wymieniono wszystkie instalacje elektryczne, klimatyzację oraz odświeżono elewację [6]. Projekt przebudowy wykonał ARHEAD Sp. z o. o. w składzie Tomasz Grabowski, Anna Maląg, Marta Maląg, Krystyna Sztafrowska, Marek Sztafrowski [10].

Po przebudowie na największej scenie jako pierwszą wystawiono adaptację powieści Zły Leopolda Tyrmanda w reżyserii Jana Buchwalda. Druga scena, o studyjnym charakterze, nowoczesnym wyposażeniu technicznym i dowolnie konfigurowanej przestrzeni, jako pierwszą pokazała premierę Kamienia i popiołów autorstwa Daniela Danisa w reżyserii Artura Urbańskiego. Najmniejsza ze scen została przeznaczona dla spektakli kameralnych i laboratoryjnych w reżyserii młodych twórców. Pierwszym spektaklem, jaki się tam odbył, była prapremiera światowa Salamandry Niklasa Rådströma, w reżyserii Adama Guzińskiego [1].

Od 2011 roku dyrektorem był Robert Gliński, od 2014 roku Paweł Łysak [7]. Ważnym elementem stają się działania edukacyjne, m.in. projekt Teatr w klasie [1], warsztaty i działania Fundacji Strefa WolnoSłowa, cykle czytań, wykładów, seminariów. Widzowie po i przed spektaklami zapraszani są do klubu teatralnego Mózg. Powstała scena muzyczna, teatralna, performerska, wystawiennicza, kino studyjne, miejsce spotkań środowisk twórczych i wymiany myśli oraz dobry bar. Ważnym działaniem była organizacja Otwartej Ząbkowskiej i festiwal Miasto Szczęśliwe, nazywany Festiwalem Sztuki i Społeczności [7].