Uroczysko Lasek na Kole zajmuje powierzchnię 43.19 (40.39 [3], 48.33 [5]) ha. Przy ul. Dalibora przechodzi w sąsiedni Park Księcia Janusza. Przez środek przebiega najbardziej malowniczy fragment linii kolejowej nr 509 pomiędzy stacjami Warszawa Główna Towarowa i Warszawa Gdańska [1]. Jest tu również bocznica kolejowa. Ruch na torowisku jest raczej niewielki, dlatego ludzie często nielegalnie przechodzą przez tory [8]. Od północnego zachodu Lasek na Kole graniczy z trasą S8, a od wschodu z al. Prymasa Tysiąclecia.

Na terenie lasku znajdują się ławki i wiaty ze stołami wzdłuż ścieżek spacerowych, a także dwa place zabaw. Przez lasek prowadzi ścieżka biegowa Nike [1] o długości 1.6 km [14] i ścieżka zdrowia [5]. Jest to popularne miejsce do biegania, spacerów oraz wypraw rowerowych [3], uważane jednak za dość niebezpieczne [6].

Na jednym z drzew przy torach kolejowych znajduje się kapliczka. 300 metrów dalej jest polana z betonowymi pozostałościami, metalowym krzyżem i obeliskiem [18].

Drzewostan tworzy głównie sosna (w tym amerykańska sosna Banksa [3]) i robinia akacjowa w II i III klasie wieku z niewielką domieszką brzozy i dębu [1] czerwonego [5]. Teren ten jest szczególnie atrakcyjny na przełomie maja i czerwca w okresie kwitnienia robinii [1]. W niższych warstwach spotyka się czeremchę i bluszcz pospolity [4], objęty ochroną ścisłą [5].

Folwark Piłsudskiego

W murowanym budynku stojącym przy ul Dobrogniewa #2/4 za cara Mikołaja I był czworak folwarku carskiego oficera [20]. Był tu ogród warzywny oraz budynki gospodarskie: stodoła, obora, stajnia i chlewnia. Od strony parku zachowały się stare drzewa i brukowana alejka wjazdowa. Po 1920 roku założono sierociniec dla dziewcząt po żołnierzach wojny 1920 roku, zwany Folwarkiem Piłsudskiego. W sierocińcu przebywało około 30 dziewcząt wraz z opiekunkami. Podopieczne opuściły folwark tuż przed wybuchem Powstania Warszawskiego [20]. Po 15 sierpnia 1944 roku został spalony drugi budynek mieszkalny stojący na folwarku, drewniany [20]. Po wkroczeniu Rosjan do Warszawy założono w folwarku hodowlę krów i koni dla armii. Po odejściu Rosjan do budynku wprowadzili się lokatorzy, zapewne dawni mieszkańcy sąsiedniego Drewnianego Koła. W czasie ich obecności obiekt został zaniedbany i otoczony komórkami, gołębnikami i stosami śmieci [20].

Ruiny w lesie

W południowej części Lasku na Kole znajduje się zespół zrujnowanych obiektów. W najlepszym stanie jest betonowy zbiornik o wymiarach 5 na 12 metrów, o głębokości około 120 centymetrów, z zachowanymi częściowo schodkami do wchodzenia. Widoczne są też ruiny budynku głównego. Istnieją dwa wyjaśnienia pochodzenia: ośrodek kolonijny i obóz koncentracyjny. Chociaż obecnie zakłada się, że obozu w tym miejscu nie było, to obok ruin znajduje się kamień z napisem o treści: "Przechodniu! Odkryj głowę, zachowaj powagę, znalazłeś się w miejscu kaźni, oddaj cześć pomordowanym przez Niemców, Polaku! Zmów "Zdrowaś Maryja" za rodaków, którzy tu zginęli w straszliwych męczarniach. Byli jednymi z nas. Otoczmy ich nieprzemijającą pamięcią. Rodacy". Kamień odsłonięto 9 października 2003 roku [2]. Z uwagi na wprowadzającą w błąd treść, kamień został usunięty 9 grudnia 2020 roku [25].

Ośrodek kolonijny

Według tej wersji zabudowania powstały między 1935 a 1939 rokiem [2]. Obiekt udostępniono w 1938 roku. Obsługiwać miał ponad 1000 dzieci w wieku od 6 do 14 lat. Basen dobudowano w 1939 roku. Betonową nieckę basenową oraz system urządzeń natryskowych zaprojektowało Biuro Instalacyjno-Techniczne, inż. Roman Pujdak. Budowa trwała pół roku, do 20 czerwca 1939 roku, a kwota wyniosła 38 tys. zł (w tym koszt drewnianych natrysków 20 tys. zł). Powstał lekki budynek w kształcie latawca, gdzie jednocześnie mogło kąpać się 150 dzieci. Woda była podgrzewana w miedzianych wężownicach przez dużą kuchnię półkolonijną (dwa kotły warzelne, każdy po 1000 l, kuchnia miała jedną ścianę murowaną, resztę budynku kuchni stanowiło lekkie otwarte zadaszenie) podczas gotowania obiadu. Woda do basenu była pompowana z małej studni głębinowej. Był to budynek półkolonijny nr. 8 Stołecznego Komitetu Pomocy Dzieciom i Młodzieży [25]. Główny budynek miał kształt odwróconej litery T, w którym wszystkie skrzydła były równej długości. Był najpewniej drewniany na betonowej podmurówce, z podpiwniczeniem w części środkowej. Po południowej stronie znalazł się prostokątny basen, a po wschodniej stronie kolejny dom [2], zapewne budynek administracyjny dla dozorcy [24]. Duży drewniany budynek lekkiej konstrukcji, w którym były kuchnia, magazyny i pokoiki administracyjne, miał długą, szeroką, krytą werandę. Była ona jadalnią, a zarazem salą zabaw podczas deszczu. Dzieci przebywały przez cały dzień na ścieżkach lasku i na dużym placu, na którym odbywały się zbiorowe zajęcia (gimnastyka, wspólne gry i zabawy, widowiska). Na terenie lasku wolskiego od dłuższego czasu działał batalion harcerski Baszta. W głębi Lasku były dwa miejsca na ubikacje [25]. Sto metrów na północ oraz na północny-wschód istniały dwa kolejne baseny. Śródleśny ośrodek kolonijny dla dzieci prowadzony był przez siostry zakonne [2]. Organizowano tu półkolonie dla dzieci polskich i żydowskich [21]. Całość spłonęła we wrześniu 1939 roku, a to co zostało rozebrano i złożono w jednym miejscu [25]. W czasie okupacji przekształcono go w ośrodek dla młodzieży niemieckiej [21], chociaż Stefan S. opowiadał, że w czasie okupacji niemieckiej w 1942 lub 1943 roku był tu na półkolonii, którą organizowała jego szkoła [1]. Obiekt funkcjonował do wybuchu Powstania Warszawskiego. Do dzisiaj zachował się basen oraz fundamenty po budynku. Lasek był z rzadka porośnięty karłowatymi sosnami i akacją [25].

KL Warschau

W drugiej wersji zakłada się istnienie obiektów KL Warschau na terenie Lasku na Kole [2], gdy obok lasku, na przełomie lat 1939-1940, zbudowano obóz jeniecki dla żołnierzy i oficerów Wojska Polskiego. Według niektórych obóz w 1942 roku przekształcony został w obóz koncentracyjny, w którym więziono mieszkańców Warszawy. Cały KL Warschau miało tworzyć pięć lagrów w trzech dzielnicach Warszawy, a obóz na Kole miał być pierwszym, który powstał. Zbigniew A. zeznawał, że więźniów wyprowadzano z baraków i wewnętrznymi alejkami Lasku na Kole doprowadzano do obiektu w kształcie litery T w lesie, gdzie ich rozstrzeliwano i palono [13]. Biegły sądowy w 1990 roku określił pozostałość w lesie jako obudowany ścianami cementowymi wykop pod piecowisko [16].

Pierwotny las porastał bagienne brzegi rzeczki Rudawki (Rudawy), która miała tu swoje źródła, a obecnie zanikła lub płynie w postaci wód podskórnych [7]. Większość terenu nie była porośnięta. Na mapach z 1862 i z 1900 roku jest to teren otwarty [22], do dzisiaj widać liczne pagórki, będące pozostałościami po dawnych wydmach piaskowych, które były tu przed posadzeniem lasku (co miało miejsce po 1915 roku) [20].

Kompleks leśny powstał w ramach zalesień gruntów komunalnych w okresie międzywojennym [5]. Wtedy też południowo-zachodnią część lasku zajmował sierociniec imienia Józefa Piłsudskiego, znany także jako "dwór" lub "folwark" [17]. Wewnątrz lasku istniał kompleks budynków [3], z którego pozostały tylko ruiny.

Plan regulacyjny z 1935 roku zakładał parcelację i zabudowanie Lasku na Kole [2]. Główną ulicą miała być ul. Hanny Krzemienieckiej [3].

Żołnierze AK wspominają, że teren lasku wykorzystywany był przez harcerzy i żołnierzy podziemia do ćwiczeń wojskowych. Mirosław Szewczyk wspomina nocne strzelanie na tym terenie, a Henryk Wawrzyniak odbywające się tu zaprzysiężenie w Szarych Szeregach [1].

Barbara Wiktoria Lewandowska wspomina o zbieraniu opału na terenie Lasku na Kole w czasie okupacji [1]. Są jednak sprzeczne zeznania, wskazujące, że był tu jeden z obiektów KL Warschau.

W latach 50-tych XX wieku jako dar Związków Zawodowych został zbudowany Dom Kultury Dzieci i Młodzieży [1] przy ul. Dobrogniewa #1. Był to drewniany pawilon na skraju lasku. Długoletnim dyrektorem był p. Rojkiewicz [21]. Do czasu powstania Pałacu Kultury i Nauki Dom miał status Pałacu Młodzieży. W końcu lat 70-tych XX wieku został przeniesiony na ul. Brożka, a będący w złym stanie budynek wyburzono w latach 90-tych XX wieku [1].

Lasek aż do lat 60-tych XX wieku był z rzadka porośnięty karłowatą sosną, akacją i czarnym bzem. Podłoże stanowił żółty piasek. Widać było bardzo daleko na przestrzał [20].

Po wojnie las przecięto linią kolejową nr 509 [3].

W okresie 1997-2000 powstała al. Prymasa Tysiąclecia, ograniczając Lasek na Kole od wschodu i północy [23]. Wcześniej stykał się od tej strony z cmentarzem wojskowym.

Podobno w 2005 roku na terenie Lasku na Kole (w miejscu obecnej trasy szybkiego ruchu) znajdowały się dwa małe przedwojenne bunkry, część umocnienia pobliskiej jednostki wojskowej [19] oraz przedwojenne wejścia do kanałów [20].

W latach 2008-2011 Lasek na Kole ograniczono od zachodu, budując al. Obrońców Grodna. Jest to część trasy szybkiego ruchu S8, która odcięła parkowe tereny Fortu Bema, połączone dawniej przyrodniczo z Laskiem na Kole [7].

W 2014 roku w ramach akcji „Partnerstwo dla klimatu” dyplomaci posadzili około 1500 drzew i krzewów od strony ul. Dobrogniewa [3]. Dwa lata później wolontariusze z sześciu wolskich szkół wraz z warszawskimi leśnikami posadzili w tym miejscu w dwóch rzędach kolejne 700 drzew w projekcie „Ochotnicy warszawscy” [10].

W ramach budżetu partycypacyjnego w 2014 roku zdecydowano o budowie w lasku tras biegowych. Wykonano też wtedy remont znajdujących się tam urządzeń gimnastycznych ścieżki zdrowia, ustawiono drewnianą siłownię plenerową bez elementów ruchomych, umieszczono tablice z planami ćwiczeń i mapami tras oraz uporządkowano zarośnięte ścieżki [6].