Dwór Stasinek


Dwór Stasinek

Dworem Stasinek (albo Dworem w Buchniku) nazywany jest kompleks dworsko-parkowy z aleją kasztanową i stawem przy samej granicy miasta. Sam dwór powstał w I połowie XIX wieku dla rodzin magnatów: Potockich i Poniatowskich (bywał tu m.in. król Stanisław August). Następnie przechodził z rąk do rąk, połączył się też na początku XXI wieku z gospodarstwem, które było na południu (pod nr 17). Główny budynek jest niewielki, z drewnianym gankiem wejściowym, wspartym na kolumnach. Jest też dawna wozownia i budynek nad stawem, a przed podjazdem stoi zegar słoneczny.

altanaaltanakort tenisowykort tenisowymostmostparkparkpałacpałacpomnik przyrodypomnik przyrodyrejestr zabytkówrejestr zabytkówstawstawzabudowa drewnianazabudowa drewnianazabudowa jednorodzinnazabudowa jednorodzinnazabytkowy budynekzabytkowy budynek

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Stasinek
  • Rok powstania:  1837-1837
  • Obszar MSI:  Nowodwory
  • Wysokość:   6 m
  • Funkcja:  mieszkaniowa
  • Styl:  historyzm (neo)
  • Związane osoby: Poniatowski Stanisław, Poniatowski Stanisław August

Opis urbanistyczny:

Zespół dworsko-parkowy w Buchniku (Dwór w Buchniku, Dwór Stasinek, ul. Stasinek #17/19, często błędnie podaje się adres 9C) tworzą zabudowania w głębi posesji (właściwy dwór oraz dwa budynki użytkowe) [1]. Na teren zespołu wchodzi się przez trójczęściową bramę, dalej droga prowadzi aleją kasztanową zwieńczoną okrągłym klombem [2]. Dawniej z dworu prowadziła także długa aleja dębowa w kierunku pałacu w Jabłonnie, drzewa te jednak wycięto w 1920 roku. Przetrwało sześć trzystupięćdziesięcioletnich dębów, które są dzisiaj pomnikami przyrody. Obok dworu znajduje się dawna wozownia przerobiona na garaż. Na tyłach znajduje się staw, a wokół niego ogród. Nad stawem wybudowano około 1900 roku budynek gospodarczy, zwany kapliczką [2]. Posiadłość znajduje się w rękach prywatnych i nie ma możliwości jej zwiedzania [4].

Od strony dawnej posesji nr 17 znajduje się kort tenisowy oraz budynek bramny.

Na klombie przed podjazdem znajduje się ustawiony w momencie budowy dworu zegar słoneczny [2]. Na płycie z piaskowca są godziny oraz data Anno Domini 1837. Widoczne są też dwa kręgi okalające gnomon [8]. W 2015 roku miała miejsce jego renowacja [7].

Dwór jest neoklasycystyczny [1], częściowo podpiwniczony [2], murowany z pełnej, czerwonej cegły ceramicznej na zaprawie wapiennej i wapienno-cementowej (według innych źródeł drewniany (modrzewiowy) o wysokości półtorej kondygnacji nadziemnej [2]) [9]. Elewacja frontowa z niskim cokołem i sześcioosiowym podziałem okien otoczona została profilowanymi opaskami. Powyżej gzymsu koronującego jest połać dachu z dwiema powiekami [9]. Budynek ma drewniany ganek ozdobiony czterema kolumnami i czterema półkolumnami [2]. Wysunięty portyk zwieńczony został trójkątnym przyczółkiem, podtrzymującym dwuspadowy daszek [9]. W elewacji ogrodowej w miejsce ganku wprowadzono pięcioboczną werandę [6] wspartą na kolumnach i kryjącą wejście do salonu, ujęte dwoma węższymi oknami. W polach bocznych pary okien w profilowanych obramieniach. Elewacja boczna (południowa) z dwoma oknami i przesuniętymi od osi w prawo drzwiami wejściowymi [9].

Drewniane bale wykonano w technice sumikowo-łątkowej, a dach przykryto dachem krokwiowym czterospadowym [2] z powiekami i dwoma kominami na kalenicy [9], pokrytym modrzewiowymi gontami ułożonymi potrójnie [2]. Stropy są drewniane podobnie jak i więźba dachu o konstrukcji kleszczowo-płatwiowej [9]. Kondygnacje w środku połączono drewnianymi schodami jesionowymi podpartymi na kolumnach [2]. Wnętrze jest dwutraktowe o niesymetrycznym podziale z korytarzem komunikacyjnym w osi środkowej, proste bez dekoracji, z płaskimi sufitami pokrytymi gładkimi tynkami. Podłogi z klepki dębowej, w części biała podłoga [9]. Dwór został wpisany do rejestru zabytków pod numerem 887 [2] 28 stycznia 1976 roku [5].

Obiekty, pomniki, tablice:


Obiekty, pomniki, tablice

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XVIII wiek i wcześniej:

Pierwsze zabudowania w tym miejscu powstały już zapewne w XVIII wieku [2].

XIX wiek:

Sam dwór powstał około 1837 roku według projektu Henryka Marconiego dla administratora dóbr rodziny Potockich [2]. Wówczas zapewne powstała też droga, biegnąca od szosy modlińskiej ukosem w kierunku zabudowań i folwarku w Buchniku oraz dalej, przez las, do Jabłonny [3]. Początkowo nazywał się Annów, od Anny Bukowieckiej. Sławę zyskał jako Stasinek, od księcia Stanisława Poniatowskiego [2]. W rezydencji bywał też król Stanisław August Poniatowski [1].

W 1879 roku właścicielem dworu został August Potocki, zwany hrabią Guciem [2].

W 1900 roku dwór przejęła żydowska spółka Wolman i Wilczek, która niemal w pień wycięła wiodącą w kierunku pałacu w Jabłonnie aleję dębową. Dwór zaczął powoli niszczeć [2].

Okres międzywojenny:

W 1929 roku teren zakupiła rodzina Zadworskich i rozpoczął się kapitalny remont, zakończony w 1938 roku. Przebudowano wówczas wnętrza, ułożono nowy dach z gontu oraz dobudowano altanę ogrodową [2].

II wojna światowa i Powstanie Warszawskie:

Podczas II wojny światowej teren był mocno ostrzeliwany, jednak dwór przetrwał w dobrym stanie [2].

Odbudowa stolicy:

Po wojnie dwór nie podlegał przepisom o parcelacji, jednak większość majątku rozsprzedano. Nowi nabywcy, państwo Muszyńscy, zakupili dwór tylko z półtorahektarowym terenem [2].

Czasy PRL-u:

W 1975 roku [9] przeprowadzono remont generalny finansowany przez Skarb Państwa (prace były jednak powierzchowne). W latach 80-tych XX wieku do dworu wprowadził się przedsiębiorca i polityk Jan Zylber z rodziną, a na jego zaproszenie do dworku przybywali znamienici goście [2]. Południową część (posesję nr 17) zajmowało gospodarstwo z zabudowaniami wokół podwórza. W głębi posesji znajdowała się duża szklarnia. W latach 80-tych XX wieku pojawiły się kolejne szklarnie, zniknęła natomiast stodoła (w jej miejscu dzisiaj jest kort). Gospodarstwo zostało połączone z pałacem, a jego zabudowania wyburzone, w pierwszych latach XXI wieku.

31 stycznia 1979 roku ul. Wczasowa otrzymała nazwę ul. Stasinek [1], zapewne w nawiązaniu do dworu [3].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Dwór Stasinek

[1976] Dwór Stasinek (źródło)

Dwór Stasinek

[1987] Dwór Stasinek (źródło)

Przemiany 1989-2000:

W 1997 roku dwór zakupili państwo Nojszewscy, którzy w latach 1997-2001 przeprowadzili prace konserwatorskie, podczas których na posesji znaleziono wiele niewybuchów i niewypałów. Przebudowano wnętrza, ocieplono elewacje oraz oczyszczono staw [2]. Zabezpieczono podwaliny, wykonano wzmocnienie belek stropowych i krokwi. We wnętrzu powstała nowa łazienka i została wyremontowana istniejąca, wykonano demontaż pieców, nowe podłogi i parkiety. W 1999 roku w miejscu ganku od ogrodu wykonano nową, pięcioboczną werandę. Wtedy też budynek na nowo otynkowano [9]. Rewaloryzacja ta została w 2001 roku nagrodzona przez Mazowieckiego Konserwatora Zabytków złotym medalem w kategorii Park krajobrazowy przy obiekcie zabytkowym [2].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Aleja

[1990] Aleja (źródło)

Elewacje

[1999] Elewacje (źródło)

Elewacje

[1999] Elewacje (źródło)

Rzut budynku

[1999] Rzut budynku (źródło)

Plan zagospodarowanai

[1999] Plan zagospodarowanai (źródło)

XXI wiek:

Między 2010 i 2011 rokiem w południowej części działki, przy bramie nr 17 powstał kort tenisowy.

W 2015 roku [7] rozpoczęto kolejną renowację, jednak ukończenie było wydłużane z powodu zmieniających się często właścicieli [8].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Dwór w Buchniku

[2009] Dwór w Buchniku (źródło)

Dwór w Buchniku

[2009] Dwór w Buchniku (źródło)

Dwór w Buchniku

[2009] Dwór w Buchniku (źródło)

Weranda

[2009] Weranda (źródło)

Dwór z podjazdem i zegarem słonecznym

[2012] Dwór z podjazdem i zegarem słonecznym (źródło)

Budynek bramny i kort

[2013] Budynek bramny i kort (źródło)

Dworek

[2014] Dworek (źródło)

Brama wjazdowa

[2014] Brama wjazdowa (źródło)

Remont

[2015] Remont (źródło)

Zabudowania

[2015] Zabudowania (źródło)

Zegar słoneczny

[2015] Zegar słoneczny (źródło)

Zegar słoneczny

[2015] Zegar słoneczny (źródło)

Zegar słoneczny

[2015] Zegar słoneczny (źródło)

Zegar słoneczny

[2015] Zegar słoneczny (źródło)

Budynek bramny i kort

[2015] Budynek bramny i kort (źródło)

Staw

[2020] Staw (źródło)

Dwór Stasinek

[2021] Dwór Stasinek (źródło)

Opis przygotowano: 2022-10