Kamienica Jana Nieznańskiego


Kamienica Jana Nieznańskiego

Jest to kamienica z początku XX wieku na Pradze, z licznymi warsztatami w oficynie. Od zachodu znajduje się na niej mural, który zagrał w reklamie McDonalds. Są też mniejsze murale: Matka Boska Ostrobramska i Właściciel fabryki oraz zachowane odboje i tabliczki.

muralmuralrejestr zabytkówrejestr zabytkówzabudowa śródmiejskazabudowa śródmiejska

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Równa, ulica Stalowa
  • Rok powstania:  1909-1909
  • Obszar MSI:  Nowa Praga
  • Wysokość:   12 m
  • Funkcja:  mieszkaniowa
  • Styl:  secesja
  • Związane osoby: Nieznański Jan

Opis urbanistyczny:

Przy ul. Stalowej #50 (nr hip. 1272, dawniej ul. Stalowa 30) znajduje się kamienica w stylu secesyjnym zbudowana dla kowala Jana Nieznańskiego. Przyziemie miało charakter usługowy, poddasze mieściło zapewne lokal mieszkalny z balkonem o półeliptycznym kształcie. W zwieńczeniu środkowego ryzalitu (dzielącego kamienicę na dwa symetryczne skrzydła) znajduje się wytłoczona data budowy „1909” [1]. W budynku jest obecnie kilkanaście lokali mieszkalnych [2]. Zachowały się żeliwne wsporniki balkonów (same balkony już nie istnieją), gzymsy oraz skrzydło wrót przejazdu bramnego położonego w drugiej osi po prawej stronie, ozdobione motywami secesyjnymi [1]. Budynek jest wpisany do gminnej ewidencji zabytków [2].

W głębi posesji znajdowała się oficyna, w której działała kuźnia właściciela i warsztaty. Oficyna miała dwie drewniane klatki schodowe, z czego tylko w jednej przewidziano mieszkania z balkonami. Istniejące dawniej żeliwne, konchowe ujęcie wody obecnie nie istnieje. Zarówno kamienica jak i oficyna były czterokondygnacyjne [1].

Podłużna posesja łączy się od południa z kamienicą przy ul. Równej #15 oraz styka się z kamienicą przy ul. Stalowej 52.

Obiekty, pomniki, tablice:

Warto zwrócić uwagę na dwa solidne odboje osłaniające ściany wjazdu do kuźni [1]. Odboje mają żeliwny płaszcz, wewnątrz wypełnione są fragmentami cegieł i kamieni połączonych zaprawą [5].

Na kamienicy znajduje się tabliczka reklamowa z napisem „Spółdzielnia Praca Przemysłu Chemicznego Postęp Wytwórnia Nr. 2” [7].

8 kwietnia 2016 roku na ścianie kamienicy powstał mural Ania [2], jako tło do realizowanej reklamy firmy McDonalds [3]. Padają w niej słowa „Ale ja mam na imię Asia!” [6].

Znajdują się tu jeszcze dwa mniejsze murale: Matka Boska Ostrobramska, której niewielki portret umieszczono we wnęce w bramie pomalowanej na kolor turkusowy, co przypomina ołtarz oraz w głębi podwórka mural zatytułowany Właściciel fabryki, przedstawiający siedzącego wśród beczek Władysława Zglewskiego, właściciela Warszawskiej Fabryki Wyrobów Bednarskich, działającej przed laty w sąsiedztwie [8].

XVIII wiek i wcześniej:


XVIII wiek i wcześniej

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XIX wiek:

Kamienica została ukończona 1909 roku. Parter zajmowały lokale handlowe, m.in. mleczarnia Rutmana działająca w 1916 roku [1]. Mieszkał w niej m.in. Antoni Świdziński oraz Władysław Różycki, aptekarz praski. W oficynie działały liczne warsztaty, rymarza Jana Zliczewskiego, lakiernika Edmunda Simona, stelmacha Feliksa Rybińskiego, kołodzieja Józefa Pieczki [1] czy mydlarnia Pazikowskich [9].

Okres międzywojenny:


Okres międzywojenny

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

II wojna światowa i Powstanie Warszawskie:


II wojna światowa i Powstanie Warszawskie

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Odbudowa stolicy:

W 1945 roku kamienica przeszła na podstawie dekretu Bieruta na własność miasta [4]. Zabudowania gospodarcze, w tym kuźnię, rozebrano w kolejnych latach [1].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Posesja

[1945] Posesja (źródło)

Czasy PRL-u:


Czasy PRL-u

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Zakład Garmażeryjny przy ul. Stalowej 50

[1967] Zakład Garmażeryjny przy ul. Stalowej 50 (źródło)

Zakład Garmażeryjny przy ul. Stalowej 50

[1967] Zakład Garmażeryjny przy ul. Stalowej 50 (źródło)

Zakład Garmażeryjny przy ul. Stalowej 50

[1967] Zakład Garmażeryjny przy ul. Stalowej 50 (źródło)

Przemiany 1989-2000:

W sylwestrową noc 1994 roku na dziedzińcu został zamordowany Artur Korczak, dziennikarz muzyczny warszawskiego Radia BIS. Zwłoki znalazła dozorczyni w niszy pod wizerunkiem Matki Boskiej. Sprawcą byli 14-latek i 17-latek, skazany później na 15 lat pozbawienia wolności [4].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Posesja

[1990] Posesja (źródło)

XXI wiek:

W latach 2016-2018 budynek podłączono pod instalację centralnego ogrzewania i centralnej ciepłej wody, zasilanej z miejskiej sieci ciepłowniczej [10].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Posesja

[2001] Posesja (źródło)

Posesja

[2005] Posesja (źródło)

Studzienka

[2013] Studzienka (źródło)

Brama Stalowa 50

[2013] Brama Stalowa 50 (źródło)

Budynek od ul. Równej

[2014] Budynek od ul. Równej (źródło)

Budynek od ul. Równej

[2014] Budynek od ul. Równej (źródło)

Widok od ul. Równej

[2014] Widok od ul. Równej (źródło)

Widok od ul. Stalowej

[2014] Widok od ul. Stalowej (źródło)

Matka Boska Ostrobramska

[2015] Matka Boska Ostrobramska (źródło)

Tabliczka reklamowa

[2015] Tabliczka reklamowa (źródło)

Brama

[2016] Brama (źródło)

Posesja

[2016] Posesja (źródło)

Klip McDonalds

[2016] Klip McDonalds (źródło)

Klip McDonalds

[2016] Klip McDonalds (źródło)

Mural Ania

[2016] Mural Ania (źródło)

Brama

[2016] Brama (źródło)

Oficyny

[2018] Oficyny (źródło)

Wnętrza

[2018] Wnętrza (źródło)

Wnętrza

[2018] Wnętrza (źródło)

Oficyny

[2018] Oficyny (źródło)

Oficyny

[2018] Oficyny (źródło)

Wnętrza

[2018] Wnętrza (źródło)

Wnętrza

[2018] Wnętrza (źródło)

Mural

[2018] Mural (źródło)

Mural

[2018] Mural (źródło)

Brama

[2018] Brama (źródło)

Brama

[2018] Brama (źródło)

Zwieńczenie

[2018] Zwieńczenie (źródło)

Kamienica

[2018] Kamienica (źródło)

Mural Ania

[2018] Mural Ania (źródło)

Mural Ania

[2018] Mural Ania (źródło)

Kamienica

[2018] Kamienica (źródło)

Stalowa 50

[2019] Stalowa 50 (źródło)

oficyny

[2020] oficyny (źródło)

Opis przygotowano: 2020-06