Kamienica Tuszyńskich


Kamienica Tuszyńskich

Mimo, że budowa rozpoczęła się przed II wojną światową, to lokatorzy wprowadzili się dopiero kilka lat później. Gdy w XXI wieku nieruchomość odzyskali spadkobiercy, pojawił się konflikt między osobą ich reprezentującą i mieszkańcami.

aptekaaptekazabudowa śródmiejskazabudowa śródmiejska

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Czerwonego Krzyża, ulica Solec, ulica Stefana Jaracza
  • Rok powstania:  1939-1949
  • Obszar MSI:  Powiśle
  • Wysokość:   16 m
  • Funkcja:  mieszkaniowa
  • Styl:  modernizm
  • Związane osoby:

Opis urbanistyczny:

Kamienica Adama i Ireny Tuszyńskich (ul. Jaracza #10, dawniej Czerwonego Krzyża 12) powstała według projektu Józefa Kobylińskiego. Jest to pięciokondygnacyjny budynek narożny, którego dłuższa część znajduje się od północy, a krótsza od zachodu. Krótsza część ma pięć osi, z czego trzy środkowe tworzą wklęsłe balkony, spiniające triady trójskrzydłowych okien na każdym piętrze. Balustrady balkonów zestawiono z poziomych pasm płaskowników. Parter wokół budynku oblicowany jest płytkami brązowego klinkieru. Okna na poziomie parteru od zachodu zamknięte są półkoliście, jest tu też podjazd do sklepu. Od strony północnej okna na parterze są kontynuacją potrójnych okien na całej elewacji. Wyróżnia się jedynie pion klatki schodowej w narożniku nad wejściem, który tworzą trzy osie wąskich, pojedynczych okien. Samo wejście jest cofnięte, z zaokrąglonymi węgarami i lekko ukośne względem ulicy. Nawis górnych pięter podparto filarem. Niesymetrycznie, na siódmej osi, umieszczono balkony. Od podwórza wschodnia część budynku jest wysunięta (są tu czteroskrzydłowe okna), natomiast część między dwiema klatkami schodowymi (podkreślonymi oknami drabinkowymi) jest cofnięta. Symetrycznie do elewacji północnej umieszczono jeden pion balkonów. Z kolei ściana południowa skrzydła zachodniego ma pośrodku pion okien balkonowych, a długi balkon sięga granicy ściany.. Od strony podwórza klinkier jest jedynie na cokole budynku [1].

Obiekty, pomniki, tablice:


Obiekty, pomniki, tablice

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XVIII wiek i wcześniej:

W połowie XVIII wieku był tu brzeg Wisły.

XIX wiek:


XIX wiek

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Okres międzywojenny:

Wcześniej na posesji znajdowały się składy, a w narożniku ulic stał niewielki budynek.

Kamienica została zniesiona w 1939 roku [1]. Tuszyńskich to Polacy żydowskiego pochodzenia, którym udało się przed wojną wybudować słupy szkieletu konstrukcji [2]. Wojna wstrzymała budowę.

II wojna światowa i Powstanie Warszawskie:


II wojna światowa i Powstanie Warszawskie

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Budowa

[1939] Budowa (źródło)

Jaracza 10

[1939] Jaracza 10 (źródło)

Budowa w prawym górnym rogu

[1943] Budowa w prawym górnym rogu (źródło)

Odbudowa stolicy:

Budynek został dokończony i oddany mieszkańcom w 1949 roku. W kamienicy zamieszkali zasłużeni dla systemu, m. in.: literaci związani z partią, kierowca Gomułki czy prezes PZPN [2].

Czasy PRL-u:


Czasy PRL-u

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Przemiany 1989-2000:

Około 60% mieszkań w kamienicy zostało sprzedanych lokatorom przed 1989 rokiem. Pod koniec lat 90-tych XX wieku zgłosiła się spadkobierczyni państwa Tuszyńskich, Zofia Bratkowska [2]. Część niewykupionych przez lokatorów mieszkań oraz działkę, która przez lata służyła za podwórko, odzyskała w 2001 roku [4]. Zarządcą terenu został wyznaczony Witold Stickel [2].

XXI wiek:

Konflikt pojawił się pod koniec 2012 roku [4], kiedy mieszkańcy odwołali kiedy mieszkańcy odwołali Stickela z zarządu wspólnoty, a ten wygrodził on podwórko, zostawiając lokatorom wąski chodnik. Od tego czasu mieszkańcy z klatki od strony ul. Solec, przechodzą nim do klatki od strony Jaracza, skąd prowadzi jedyne wyjście na ulicę [5]. Po drodze cztery razy trzeba wejść i zejść po schodach [4]. Na podwórko nie było wjazdu, brama została zamknięta na kłódkę, a furtka zaspawana [5].

Niedługo potem tajemnicza grupa Centrum Pomocy Społecznej rozebrała płot. Aktywiści złożyli z niego „klatkę dla kamienicznika”. Pełnomocnik w konsekwencji wybudował porządny płot. Pojawił się też plan zabudowania działki. W 2016 roku mieszkańcy poszli do sądu z wnioskiem o wyznaczenie drogi koniecznej przez wygrodzony teren [5].

W 2017 roku przeprowadzono remont elewacji [3].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Kamienica przy ul. Jaracza 10

[2015] Kamienica przy ul. Jaracza 10 (źródło)

Podwórko

[2017] Podwórko (źródło)

Budynek po remoncie

[2017] Budynek po remoncie (źródło)

Elewacja zachodnia

[2017] Elewacja zachodnia (źródło)

Elewacja północna

[2017] Elewacja północna (źródło)

Opis przygotowano: 2021-03