Stadion Polonii im. gen. Kazimierza Sosnkowskiego (ul. Konwiktorska #6) to nazwa stadionu piłkarskiego użytkowanego przez klub sportowy Polonia Warszawa. Właścicielem jest miasto Warszawa, a zarządcą Stołeczne Centrum Sportu Aktywna Warszawa [1].

Główne wejście na stadion znajduje się od zachodu, od ul. Bonifraterskiej. Przed bramą wjazdową jest parking, a dalej plac z fontanną. Parkingi znajdują się również na północ i na południe od placu. Dalej na wschód umieszczono budynek główny wraz z Trybuną Główną, właściwy stadion oraz Trybunę Kamienną. Od północny na łuku znajduje się trybuna dla gości. Za ogrodzeniem stadionu, na terenie Parku Traugutta znajduje się stadion treningowy klubu z budynkami zaplecza technicznego.

Stadion i trybuny

Stadion może pomieścić 7150 widzów [26]. Zadaszona i wysoka Trybuna Główna (zachodnia) jest wybierana przez rodziny z dziećmi oraz osoby starsze. Widać stąd choreografie przygotowane przez kibiców zasiadających na przeciwległej Trybunie Kamiennej (wschodniej) [1]. Na trybunie znajduje się 4889 miejsc siedzących [3]. Specjalnie oznaczone jest miejsce, na którym zasiadał niegdyś Kazimierz Górski [26]. Trybuna została oddana do użytku pod koniec 1954 roku [23]. Dach nad nią jest zawieszony na dwóch pylonach o wysokości 30 metrów [15].

Nazwa Trybuny Kamiennej wzięła się od pierwotnej konstrukcji ziemno-betonowej bez krzesełek czy ławek, skąd mecze oglądali najbardziej zagorzali fani. W 2004 roku nastąpiła modernizacja, dzięki czemu Trybuna Kamienna została zadaszona i wyposażona w symboliczną, nawiązującą do daty powstania klubu, liczbę 1911 miejsc siedzących [1] oraz 300 miejsc stojących [15].

W części północnego łuku znajduje się sektor dla gości [26]. Wcześniej mieścił około 500 osób, w sierpniu 2009 roku zainstalowano tu 352 krzesełka [1].

Boisko otoczone jest bieżnią oraz posiada system podgrzewający murawę. Oświetlenie, zamontowane na czterech masztach, świeci z mocą 1600 luksów [26].

Budynek

Pałacowa forma budynku miała służyć idei monumentalnego wypoczynku, tzw. idei „małego pałacu sportu” [23]. Fasada budynku głównego od ul. Bonifraterskiej ozdobiona jest czterema płaskorzeźbami o tematyce sportowej. Wśród obłożonych kamieniem klasycystycznych kolumn jońskich (o wysokości 7.5 metra [23]) i otoczonych ornamentami ośmiu okien, umieszczono drzwi wykonane z czarnego drewna i metalu [1]. Na placu przed wejściem znajduje się fontanna ze sportowcem [21]. Rzeźba sportowca zawiera sygnaturkę J. Kornis (Kormis) [30].

Obiekt powstał zgodnie z projektem Brzuchowskich. Trybuna Główna została zbudowana na nasypie ziemnym. W górnej partii przechodzi w żelbetowy budynek, w którym ulokowano halę sportową wymiarach 29 m x 18 m x 10 m i basen pływacki o wymiarach 25 m x 12 m. Wewnątrz znalazł się też szereg pomieszczeń dla sekcji sportowych, pomieszczenia na sprzęt, kotłownia i lokale gospodarcze. Zarówno sala sportowa, jak i pomieszczenie basenu posiadały, od momentu powstania, urządzenia klimatyzacyjne oraz szatnie, natryski, toalety, a nawet suszarnie włosów. Hala sportowa otrzymała niewielką trzystuosobową trybunę, ozdobne sztukaterie na łukowym stropie, pomysłowo wykonane lampy oświetleniowe (zabezpieczające przed uderzeniem piłki metalowe kabłąki spełniały zarazem rolę dekoracyjną). Pięć dużych, otwartych okien wpuszcza do sali światło i powietrze. Jasną, dębową klepką lśni boisko do koszykówki. Siatkarze dysponują dwoma boiskami treningowymi o wymiarach 9 x 17 metrów lub jednym meczowym 9 x 18 m. Jedyna ściana, przy której nie ma drabinek, do wysokości 2,30 m wyłożona jest ciemną boazerią dębową [30].

KS Polonia

KS Polonia to drugi klub piłkarski, który powstał w Warszawie (po Koronie Warszawa powstałej w 1909 roku). Pozostaje obecnie najstarszym klubem w Warszawie, pierwszym wicemistrzem w dziejach polskiego futbolu i pierwszym mistrzem Polski po II wojnie światowej [15].

Polonia powstała w 1911 roku przy Warszawskim Kole Sportowym. Założycielem i nieformalnym prezesem był Wacław Denhoff-Czarnocki [29], on też wymyślił nazwę Polonia. Dwie drużyny gimnazjalne: Stella (Szkoła Konopczyńskiego) i Merkury (Szkoła Zgromadzenia Kupców) postanowiły połączyć siły w jednym klubie. Pierwszy mecz Polonia na Agrykoli 19 listopada 1911 roku [15]. Do 1915 roku klub działał bez zgody władz. Posiadał wtedy trzy drużyny piłkarskie i sekcję lekkoatletyczną [29]. Na początku zawodnicy grali w strojach w biało-czarne pasy i dopiero wiosną 1913 roku założyli czarne koszulki. Prawdopodobnie odpowiedzialny za zdobycie koszulek Mück zdołał tylko takie kupić [15].

Po wkroczeniu Niemców do Warszawy [29] 15 października 1915 roku w mieszkaniu rodziny Gebethner przy ul. Zgoda 12 odbyło się zebranie założycielskie klubu [15]. Prezesem został Tadeusz Gebethner [29], potem kolejno Piotr Blitek (1918-1921 oraz 1925), August Loth (1921-1924), Leon Pratkowski (1926-1928) [29] oraz gen. Kazimierz Sosnkowski (1928-1939), obecny patron stadionu. W 1917 roku klub posiadał sekcje: piłki nożnej, lekkoatletyczną, hokejową, łyżwiarską i pływacką [13]. W 1938 roku klub zrzeszał 1500 członków w sekcjach: piłki nożnej, lekkoatletycznej, pływackiej, szermierczej, gier sportowych, bokserskiej, kolarskiej, tenisowej, hokejowej, łyżwiarskiej, narciarskiej i tenisa stołowego [29].

W 1928 roku powstał stadion przy ul. Konwiktorskiej 6, gdzie mieściło się boisko piłkarskie, bieżnia, plac do koszykówki (zimą zamieniany na lodowisko) oraz trybuny. W latach 1932-1936, gdy klub przeżywał kryzys finansowy, brano pod uwagę sprzedaż obiektów [29]. W sierpniu 1938 roku po meczu Polonii z Cracovią, piłkarze, trenerzy i działacze Cracovii musieli iść pod osłoną policji do taksówek. Gdy te odjechały, posypały się w ich stronę kamienie. Po tym wydarzeniu stadion Polonii zamknięto aż do poprawienia bezpieczeństwa sędziów i rywali [14].

Po II wojnie światowej gracz klubu, Zenon „Odrowąż” Pieniążek, oficer milicji, zainicjował w lutym 1945 roku Milicyjny Klub Sportowy Polonia oraz namówił pułkownika Konarzewskiego do objęcia patronatu. Klubowi przyznano zrujnowane boisko AZS w Parku Skaryszewskim [14]. Sytuacja polityczna kraju zaostrzała się i Poloniści wymówili patronat milicji. Stadion Polonii przekazano w ręce komunistycznego klubu Zryw [31]. Mimo spadku z ekstraklasy stołeczni kibice jeszcze przez wiele lat stali murem przy Polonii [32]. W grudniu 1946 roku Polonia zdobyła pierwsze powojenne Mistrzostwo Polski w piłce nożnej [29] pokonując 3:2 AKS Chorzów [15].

W 1949 roku Polonia została przemianowana przez władze komunistyczne na Kolejarz Warszawa (patronat nad klubem objęły niezamożne Polskie Koleje Państwowe). Sportowcy grali w bordowych koszulkach, niebieskich spodenkach oraz z kolejarskim znakiem na koszulkach. W 1952 roku zespół zdobył Puchar Polski, pokonując Legię Warszawa 1:0. W 1957 roku powrócono do nazwy Polonia Warszawa. W międzyczasie klub spadł do III ligi (w 1954 roku) [15]. Jeszcze w latach 60-tych XX wieku na meczach Polonii pojawiały się dwudziestotysięczne tłumy, ubrane odświętnie w garnitury i krawaty. Popularność klubu spadła w latach 80-tych XX wieku [30]. W 1984 roku klub skupiał 12 sekcji (boks, brydż, koszykówka kobiet, koszykówka mężczyzn, kolarstwo, kręgle, lekka atletyka, motorowodna, piłka nożna, pływanie, szachy i tenis) [15].

Po upadku PRL-u patronat nad klubem przejmowali warszawscy przedsiębiorcy Michał Domański, Marek Wielgus, Janusz Romanowski i Jan Raniecki, a następnie Janusz Wojciechowski (J.W. Construction) [29]. Koszykarzy wspiera firma ciepłownicza SPEC, zaś drużynę I-ligową Mostostal Warszawa [29]. W 1991 roku klub uzyskał awans do II ligi, a w sezonie 1992-1993 do ekstraklasy, w której był do 2006 roku. W roku 2000 klub zdobył Mistrzostwo Polski, Superpuchar Polski oraz Puchar Ligi, a rok później drugi Puchar Polski [15]. W 2012 roku Wojciechowski za 5 milionów złotych sprzedał 100% udziałów Ireneuszowi Królowi, który chciał zmienić nazwę klubu na KP Katowice. W sezonie 2014-2015 powstała spółka Polonia Warszawa, której prezesem został Jerzy Engel [15].

Najpopularniejszą i najliczniejszą sekcję stanowili piłkarze (działał w niej m.in. Jerzy Bułanow, Władysław Szczepaniak, Jan Loth, czy późniejszy król kibiców Jerzy Kawka). Działały również sekcje: lekkoatletyczna od 1912 roku (m.in. Stanisław Sośnicki. Irena Szewińska, Władysław Komar), koszykarska (m.in. Jerzy Gregołajtis), siatkarska i hazena (tzw. czeska piłka ręczna), bokserska od 1925 roku (m.in. Henryk Jańczak), kolarska od 1936 roku (m.in. Mieczysław Moczulski, Henryk Brożyna), łyżwiarstwa szybkiego od 1915 roku (m.in. Zofia Nehringowa), hokeja na lodzie od 1917 roku (mecz był pierwszym na ziemiach polskich), pływacka od 1916 roku (m.in. Apolonia Trat, Aleksandra Mróz-Jaśkiewicz, Dorota Chylak, Bartosz Kizierowski), szermierska od 1929 roku, tenisa ziemnego do 1979 roku (w kompleksie przy ul. Konwiktorskiej znajdowało się kilka kortów w narożniku ul. Bonifraterskiej i ul. Międzyparkowej, od lat 90-tych XX wieku znajduje się w tym miejscu parking), narciarska (działała w latach 1949-1958), gimnastyczna (działała w latach 1950-1956), brydża (działała w latach 1979-1985), piłki ręcznej kobiet (działała w latach 1947-1951) czy motocyklowa (wyścigi odbywały się w latach 1956-1958). Część dyscyplin było nastawionych na rekreację pracowników PKP, jak np. sekcja turystyczno-krajoznawcza (działała w latach 1954-1956) czy kręglowa (działała w latach 1982-1984). Obecnie funkcjonują sekcje: piłki nożnej (ekstraklasa), koszykówki mężczyzn (ekstraklasa, koszykówka kobiet istniała do 2000 roku), pływacka, szachowa (lata 1949-1964 i od 1972 roku), lekkoatletyczna i motorowodna (od 1951 roku, legendarna postać Waldemara Marszałka) [29].

Kibice warszawskiej Polonii przyjaźnią się z kibicami klubów: Cracovia, Sandecja Nowy Sącz oraz z Ligallo Fondo Norte. Przyjaźń pomiędzy Polonią a Cracovią jest określana najstarszą przyjaźnią kibicowską w Polsce. Symbolem klubu jest zaadaptowana w 2004 roku w warszawskim ZOO czarna jaguarzyca Beata. Polonia pojawia się w powieści dla młodzieży „Do przerwy 0:1”. Z okazji 100-lecia klubu Teatr Kamienica wystawił w 2011 roku spektakl Czarne Serca [15].

Emblemat

Pierwszy emblemat klubu stanowiła biało-czerwona tarcza o ukośnej linii podziału pomiędzy kolorami. Była przypinana do strojów agrafką, co umożliwiało szybkie usunięcie w razie kontroli Rosjan. W 1933 roku do tarczy dodano czarne okrągłe tło, na którym pojawiły się litery KSP. Z lewej strony tarczy była litera K, u góry litera S, a z prawej strony litera P. W czasach stalinizmu władze nakazały zarówno zmianę nazwy, jak i herbu klubowego. Klub nazwano Kolejarz Warszawa, a jego nowy herb stanowiło czerwono-niebieskie kółko z literą P w środku i z odchodzącymi od niego kolejarskimi skrzydełkami. Gdy w 1956 roku powrócono do starej nazwy, pojawiły się litery KKS (Kolejowy Klub Sportowy). Litery zostały otoczone białymi okręgami umieszczonymi na czarnym tle. W latach 90-tych XX wieku logiem był herb otoczony wieńcem laurowym. W 2013 roku klub wrócił do najprostszej wersji herbu, biało czerwonej tarczy otoczonej czarnym kołem z literami KSP [15].

W 1999 roku na Trybunie Głównej stadionu odsłonięta została tablica upamiętniająca tragiczne walki z sierpnia 1944 roku. Co roku, 22 sierpnia w południe, pod tablicą odbywa się uroczystość z udziałem przedstawicieli batalionu Zośka [29].

Murale powstańcze

31 lipca 2009 roku na południowym murze stadionu odsłonięto murale nawiązujące do Powstania Warszawskiego. Zajmujące ok. 250 m2 dwa dzieła wykonali Rafał Roskowiński i Adam Walas. Pierwszy przedstawiał żołnierzy AK, za którymi z flagami narodowymi podąża współczesna młodzież, dla której pamięć o Powstaniu Warszawskim jest ważna. Drugi w ponury sposób i z użyciem zaledwie kilku kolorów pokazywał wojenną zawieruchę [9]. Był również cytat z piosenki „Warszawskie dzieci”. Murale miały długość około 30 metrów i powstały z okazji 65. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego z inicjatywy Fundacji Polonia 2011 i Muzeum Powstania Warszawskiego. Wykonanie sfinansowały Warszawski Ośrodek Sportu i Rekreacji oraz Klub Sportowy Piłkarski Polonia Warszawa [35]. Murale zostały wybrane w konkursie Graffiti 1944. Po jakimś czasie zostały zasłonięte przez billboardy reklamowe [36]. Z biegiem czasu malunki zaczęły się łuszczyć i w 2016 roku zostały usunięte z nakazu miasta [9].

W ramach projektu społecznego Kibice Razem w 2017 roku podjęto się przygotowania nowych grafik o tej samej tematyce [9]. Nowy mural przedstawia żołnierzy z bronią w ręku, na barykadach oraz sceny związane z Powstaniem Warszawskim. Jest prosty, biało-czarno-szary [33]. Autorem nowego obrazu jest Adam Walas. Wszystkie koszty pokryła dzielnica Śródmieście [34].

Początkowo północna strona ul. Konwiktorskiej miała wiejski, ogrodowy charakter [40]. Ulica ta powstała na terenach należących w XVIII wieku do konwiktu jezuitów. W miejscu Stadionu Polonii wznosiły się zabudowania gospodarcze konwiktu. Konwikt został rozwiązany przez Komisję Edukacji Narodowej w 1777 roku. Grunty należące do konwiktu rozparcelowano i w 1780 roku wytyczono ul. Konwiktorską, wybrukowaną nieco później. Zabudowa parzystej, północnej strony ulicy składała się z kilku kamienic, domków i zabudowań gospodarczych [41].

Ul. Bonifraterska to dawna droga prowadząca do Szosy Marymonckiej, zwana Paryszewszczyzną lub ul. Paryszewską od nazwiska Parysów, właścicieli włók leżących tu w XVI-XVIII wieku. W końcu XVIII wieku znajdowały się przy ul. Bonifraterskiej dwie cegielnie, pałac Szymanowskich i około dwudziestu domów, przeważnie drewnianych [43].

W połowie XIX wieku znajdowały się tu w luźnej zabudowie tylko trzy kamienice [40]. Wszystkie obiekty na północ od ul. Konwiktorskiej zostały zburzone w latach 1854-1856 (1851 [39]) w związku z poszerzeniem esplanady Cytadeli Warszawskiej i aż do odzyskania niepodległości nie wznoszono tu nowych obiektów [41].

5 sierpnia 1864 roku na stokach Cytadeli stracono Romualda Traugutta razem z czterema członkami powstańczego Rządu Narodowego: Janem Jeziorańskim, Rafałem Krajewskim, Józefem Toczyskim i Romanem Żulińskim [37]. Mimo, że miejsce stracenia jest upamiętnione w Parku Traugutta, uważa się że egzekucja mogła mieć miejsce na wylocie ul. Muranowskiej, na terenie obecnego Stadionu Polonia [38]. Był to duży plac z szubienicą, wedle różnych wspomnień otoczony przez kilkanaście tysięcy żołnierzy. Traugutta powieszono w tym samym miejscu, gdzie wcześniej Jaroszyńskiego z Ryllem i Rzońcą, a w 1846 roku Żdżarskiego i Kociszewskiego [37].

W 1918 roku tereny dawnej esplanady przeszły pod zarząd Ministerstwa Spraw Wojskowych i zwrócone miastu. Poszerzono wtedy ul. Konwiktorską po jej północnej stronie [41]. W latach 30-tych XX wieku ulice wybrukowano i obstawiono 9-płomiennymi latarniami gazowymi [39]. Od ul. Bonifraterskiej znajdował się Plac Broni.

W 1916 roku Tadeusz Tołwiński zaprojektował stadion Klubu Polonia na dawnej esplanadzie Cytadeli i być może ten pomysł stał się podstawą zrealizowanego wiele lat później obiektu [1].

Pierwsze doniesienia o placu pod budowę stadionu pochodzą z 1923 roku i dotyczą dwóch hektarów na wschód od Placu Broni. Ostatecznie klub otrzymał prawie pięciohektarową działkę kilkaset metrów dalej, od ul. Konwiktorskiej. Planowano zbudować tu duży stadion na 20 tys. miejsc według projektu architekta Juliusza Nagórskiego. Koszty prac oceniono na ok. 1.4 mln zł, co okazało się zbyt kosztowne. Dlatego zmieniono plany i rozpoczęto budowę prowizorycznego obiektu do którego przeniesiono drewniane trybuny z parku Sobieskiego [1].

Stadion

Klub dysponował sumą 60-80 tys. zł. W 1926 roku na stadionie pracowało 50 robotników niwelujących ziemię i ustawiających ogrodzenie. Roboty ziemne wykonano sposobem gospodarskim. Sportowcy społecznie pomagali w budowie, np. przy sadzeniu kilkuset topoli i kilkudziesięciu krzewów otaczających obiekt. 15 sierpnia 1928 roku stadion był gotowy. Rozegrano wtedy pierwszy mecz piłkarski (Polonia-Hasmonea Lwów 5:0). Oficjalne otwarcie nastąpiło 30 września. W przemówieniu płk Juliusz Ulrych powiedział, że „Klub nie może być odgrodzony chińskim murem od świata. Musi być jak czytelnia ludowa, otwarty i dostępny dla szerokiego ogółu”. Rozegrano mecz koszykówki, był pokaz lotniczy (nad stadionem przeleciał samolot, który zrzucił na płytę boiska kwiaty i piłkę). Uroczystość zakończył mecz piłkarski Polonia-Wisła Kraków 2:7 [1]. Stadion poświęcił ksiądz Mauersberger [28].

Płyta stadionu na rzucie owalu składała się z wewnętrznego boiska i otaczającej go lekkoatletycznej bieżni. Po stronie zachodniej, od ul. Bonifraterskiej wybudowano wysoką, drewnianą trybunę na 10 tys. widzów z przewężoną pośrodku częścią wejściową. W linii ulicy stał długi budynek. Boisko piłkarskie i bieżnia odgrodzone były od publiczności betonową barierą, której resztki są widoczne do dziś. Od strony wschodniej usypano wał ziemny dla miejsc stojących (poprzednik Trybuny Kamiennej). Kompleks sportowy uzupełniały cztery korty tenisowe i boisko do gier sportowych. To ostatnie zimą zamieniano (od 1930 roku) w lodowisko, które jako pierwsze w stolicy otrzymało sztuczne oświetlenie i radiowęzeł. Tor lodowy urządzano także na bieżni (od 1935 roku). Całość terenu należącego do Polonii wynosiła ok. 5000 m2 [1]. Stadionowy zegar Omega klub otrzymał w 1928 roku od Przeglądu Sportowego jako nagrodę w plebiscycie na najpopularniejszy polski klub [28].

Kompleks był cały czas prowizoryczny, a wiele spotkań odbywało się na innych stadionach. W 1932 roku pojawiła się w Warszawie plotka o sprzedaży stadionu klubowi Makabi [29].

Pod koniec lat 30-tych XX wieku wykonano część prac remontowych, przebudowano bieżnię, uzupełniono sieć wodociągową, wyremontowano szatnie, usypano wał ziemny dla miejsc stojących i wykonano na nim betonowe stopnie. Planowano wyłożyć te stopnie różowym granitem i zbudować salę do tenisa na zimę czy sale do szermierki. Od strony ul. Konwiktorskiej funkcjonowało mieszkanie dozorcy, pokój klubowy i kasy. W latach międzywojennych klub nie posiadał własnej hali sportowej ani przystani [1]. Rozpoczęcie II wojny światowej przerwało prace budowlane [2].

Publiczne Szkoły Powszechne

W okresie międzywojennym Klub Polonia znajdował się w głębi dzisiejszej działki, przy ul. Konwiktorskiej. Od ul. Bonifraterskiej na posesji o numerze hip. 5647 stały budynki Publicznych Szkół Powszechnych nr 5 i nr 174. Zostały one wybudowane w latach 1919-1922 i spłonęły we wrześniu 1939 roku [16]. Główny budynek szkoły znajdował się przy ulicy i miał kształt wydłużonej litery W z krótszymi skrzydłami północnym i południowym. Drugi, niewielki budynek stał od strony stadionu.

Niemieckie lotnictwo bombardując w 1939 roku Dworzec Gdański i linię kolejową uszkodziło częściowo stadion [28]. Podczas okupacji stadion został przejęty przez niemiecką policję [1], gdyż po wybuchu wojny Niemcy zakazali Polakom uprawiania sportu. Organizowano jednak rozgrywki piłkarskie w warunkach konspiracyjnych [15]. Pierwsze podziemne rozgrywki piłkarskie o Mistrzostwo Warszawy udało się zorganizować w 1942 roku. Wygrali je, podobnie jak w 1943 roku, piłkarze Polonii [29].

Ul. Bonifraterska została 17 stycznia 1941 roku nazwana Klosterstrasse (Klasztorną) [44]. Po 1942 roku odcinek ul. Bonifraterskiej przy stadionie stanowił granicę zmniejszonego getta, tzw. getta szczątkowego i w podczas Powstania w getcie warszawskim uległ prawie całkowitemu zniszczeniu [42].

W 1944 roku najlepsi zawodnicy odeszli do klubu utworzonego przez jednego z kolaborantów hitlerowskich, Ludwika Marmora, kierownika niemieckiej firmy WC Toebbens, a władze podziemne zakazały rozgrywania meczów z kolaborancką drużyną [14]. Jednak 23 lipca 1944 roku, dzięki chaosowi wywołanemu odwrotem wojsk niemieckich, udało się zorganizować na stadionie przy ul. Konwiktorskiej towarzyskie spotkanie z zespołem zakładów Toebbensa, przeciwko którym zagrała Polonia (3:3). Na trybunie wschodniej zasiadło około tysiąca widzów [29].

Prawie przez cały okres walk na Starówce podczas Powstania Warszawskiego północna linia frontu przebiegała wzdłuż ul. Konwiktorskiej. Stadion Polonii znajdował się na ziemi niczyjej pomiędzy pozycjami polskimi i niemieckimi w Forcie Traugutta [29]. W nocy z 21 na 22 sierpnia 1944 roku [3] oddziały batalionów Zośka i Czata 49 wyprowadziły przez boisko Polonii uderzenie w stronę Dworca Gdańskiego. Natarcie nie powiodło się. [1] Na boisku poległo jedenastu powstańców z batalionu "Zośka" i dwóch z batalionu AK "Pięść". Ciężko rannych Powstańców rozjechały gąsienicami niemieckie czołgi, które wjechały nad ranem na murawę boiska [29]. Obiekt uległ wtedy zniszczeniu [1].

Stadion został mocno zniszczony podczas wojny, ale sama płyta boiska zachowała się w miarę przyzwoitym stanie i przy niewielkim nakładzie kosztów mogła zostać doprowadzona do stanu używalności [32].

Po odrzuceniu patronatu milicji przez KS Polonia (od 1949 roku KS Kolejarz) stadion został przekazany klubowi Zryw prowadzonemu przez Związek Walki Młodych. Polonii udało się go odzyskać w 1950 roku [29]. Rozpoczęto wtedy odbudowę obiektu [21].

Początkowo przy ul. Konwiktorskiej miasta odebrany Polonii (po odrzuceniu patronatu milicji) i przekazany w użytkowanie klubowi Zryw prowadzonemu przez Związek Walki Młodych. Obiekty udało się odzyskać w 1950 roku [29]. Pierwsze spotkanie odbyło się na stadionie jesienią 1950 roku. Kolejarz pokonał CWKS (obecnie Legia) 2:1 [26]. Rozpoczęto równolegle odbudowę [21]. Poszczególne części kompleksu oddawane były partiami. W 1953 roku powstała główna trybuna z socrealistyczną fasadą [26]. Sala gimnastyczno-sportowa została wykończona w 1954 roku [23].

Projektantami było małżeństwo architektów: Julian Brzuchowski oraz Danuta Bredy-Brzuchowska. Roboty wykończeniowe prowadzili robotnicy z Państwowego Przedsiębiorstwa Robót Kolejowych nr 7. Projekt zakładał pozostawienie przedwojennej wschodniej trybuny usytuowanej na nasypie ziemnym i budowę nowoczesnego, wielofunkcyjnego budynku w miejscu zachodniej, drewnianej trybuny [23]. W budynku umieszczono basen i sale treningowe [26]. Nowe urządzenia sportowe miały powstać wzdłuż ul. Bonifraterskiej. Według pierwotnych założeń w miejscu, gdzie dziś mieści się dziedziniec planowano lokalizację treningowego boiska piłkarskiego. W narożniku ul. Bonifraterskiej i ul. Międzyparkowej miał powstać plac ćwiczeń i gimnastyki, a w narożniku ul. Bonifraterskiej i ul. Konwiktorskiej boisko do gier małych z widownią (ostatecznie powstało od strony ul. Parkowej, a w narożniku zbudowano korty tenisowe). Jednocześnie domagano się powiększenia terenu o fragment parku Traugutta z boiskiem treningowym. Umożliwiło to stworzenie przed głównym budynkiem obszernego, reprezentacyjnego placu. Mieszcząca się nad budynkiem z halą i basenem Trybuna Główna stadionu piłkarskiego mieściła 6-7 tysięcy widzów, pojemność pozostałej części stadionu (łuki i stojąca trybuna wschodnia) szacowano na 12-14 tysięcy, co dawało w sumie 18-21 tysięcy widzów. Mimo, że klub był dyskryminowany przez władze, odbudowa doszła do skutku, gdyż stadion wpisywał się w projekt sieci dzielnicowych ośrodków sportowych i stadionów [23].

W tym czasie piłkarze grywali przeważnie na obiektach Marymontu i Warszawianki. Pojawił się na bieżni lekkoatletycznej tartan (który potem sprawiał wiele kłopotów przy modernizacjach) [1]. W latach 1974-1978 wyremontowano murawę [26].

W połowie lat 80-tych XX wieku pojawiły się plany budowy hali z prawdziwego zdarzenia, planowano wydłużenie basenu do 50 metrów. Skończyło się na kolejnym remoncie, nieznacznym poszerzeniu płyty boiska i postawieniu szpetnych baraków na terenie dawnych boisk do gier przy ul. Międzyparkowej, mieszczących administrację klubu [1]. Baraki te istniały do 2012 roku, następnie powstał tam parking.

W 1997 roku [27] wymieniono na trybunie głównej drewniane ławki na krzesełka. Nieco wcześniej zamontowano wokół trybun kraty. Pojawiła się też wydzielona, posiadająca oddzielne wejście trybuna przeznaczona dla kibiców gości i zamontowano dach nad trybuną główną [1].

W listopadzie 2003 roku uruchomiono sztuczne oświetlenie o natężeniu 1600 luksów. Latem 2004 roku zmodernizowano trybunę wschodnią, która została wyposażona w zadaszenie oraz symboliczną liczbę 1911 krzesełek (nawiązującą do daty powstania klubu). W 2005 roku stadion wzbogacono o podgrzewaną murawę. W 2008 roku zmodernizowano trybunę główną wraz z jej zadaszeniem (wspartym na efektownych, 30-metrowych pylonach [23]) i budynkiem klubowym [26]. W sierpniu 2009 roku do istniejących 500 miejsc w sektorze gości, zostało dołączonych 350 krzesełek [12]. W latach 2008-2010 zbudowano parking na południu kompleksu, a w latach 2011-2013 parking na północy. Znaczący wkład w modernizację stadionu wniosło powołane przez sympatyków Klubu Stowarzyszenie na rzecz Modernizacji, które współfinansowało m.in. budowę masztów oświetleniowych i Trybuny Kamiennej oraz projekt budowlany przebudowy Trybuny Głównej [29].

W 2007 roku planowano budowę nowego stadionu z otwieranym dachem. Obiekt miał mieścić 30 tysięcy widzów (15 tys. miejsc siedzących [15]), a nowa hala sportowa z zapleczem hotelowo-usługowym i spa pięć tysięcy widzów. Nad głównym atrium z fontanną i uliczką pomiędzy stadionem i halą przewidziano przezroczyste zadaszenie, a przed budynkiem parking na 2500 aut. Głównym projektantem był Mark Boretti z pracowni 4see Architecture. Koszt budowy wyceniono na 1 mld zł, przez co projekt został porzucony [5].

Stadion był bazą treningową Reprezentacji Polski podczas Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2012. Na stadionie odbywały się treningi reprezentacji Polski w piłce nożnej, mecze futbolistów Warsaw Eagles oraz Reprezentacji Polski w rugby [15]. W latach 1996 i 2001 obiekt był areną finału Pucharu Polski [26]. W 2010 roku odbył się tu koncert Eltona Johna [12].

W 2010 roku powstała koncepcja autorstwa Tomasa Taveiry, zakładająca budowę 30-tysięcznego obiektu. Kolorowa fasada spotkała się jednak z krytyką [26].

W 2017 roku ponownie podjęto próbę modernizacji stadionu. Miasto przeznaczyło na to 57 mln zł. Na czterech krytych trybunach zaplanowano miejsca dla 12 (20 [19]) tys. widzów. Stadion ma mieć cztery kryte trybuny (w pierwszej propozycji był też rozsuwany dach [18]) . Pod trybuną Kamienna ma powstać czterotorowa bieżnia o długości 100 m i skocznia do treningów skoków w dal i trójskoku. Pod trybunami bocznymi zaplanowano zaplecze sanitarne, siłownię, odnowę biologiczną i siedziby klubów sportowych [7]. Ze starego obiektu ma pozostać tylko zabytkowa fasada. Płyta boiska ma zostać obrócona o 90 stopni [19], a wejście ma być od ul. Konwiktorskiej. W miejscu parkingów od ul. Bonifraterskiej mają powstać biurowce (17-piętrowa na północy i 4-piętrowa na południu [17]). Między wieżowcami pozostawiono przestrzeń, przez którą widać fasadę stadionu z nazwą klubu oraz fontannę przed nim (widok ten jest chroniony [20]). Nie zostanie zburzona zabytkowa hala do koszykówki. Pod powierzchnią boiska zaplanowano [19] halę z boiskami do gier zespołowych i miejscami dla 5 tys. widzów. Koncepcja jest autorstwa architektów Danuty Rydzewskiej, Anny Rydzewskiej-Sapak oraz Tomasza Sierżęgi [17].