Kolektorska 9/11


Kolektorska 9/11

To jedna ze szkół powszechnych, które powstały w latach 30-tych XX wieku w Warszawie. Początkowo zaplanowana na dwa budynki, w efekcie powstała tylko wschodnia część. Fasadę zdobiła charakterystyczna warszawska syrenka. Podczas II wojny światowej był to punkt oporu Niemców, zdobyty i spalony przez Powstańców. Po odbudowaniu aż do chwili obecnej pełni funkcję oświatową, jednak dla różnych szkół.

boiskoboiskoszkołaszkoła

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Kolektorska
  • Rok powstania:  1935-1936
  • Obszar MSI:  Marymont-Kaskada
  • Wysokość:   10 m
  • Funkcja:  edukacyjna
  • Styl:  modernizm
  • Związane osoby: Henneberg Wilhelm

Opis urbanistyczny:

W latach 1934-1937 w ramach trzech serii wybudowano 22 warszawskie miejskie szkoły powszechne. Stawiano je tam, gdzie ich brakowało, najczęściej na ówczesnych peryferiach miasta. Jedną z nich był budynek przy ul. Kolektorskiej #9/11, który został zaplanowany dla dwóch szkół (75 000 m3) [1].

W ramach programu budowy siedmiooddziałowej szkoły powszechnej, w budynku mieszczącym więcej niż jedną szkołę, każda z nich zajmowała jedną kondygnację z oddzielnym wejściem i wyjściem, dysponowała własną klatką schodową oraz własnym boiskiem. Na każdej kondygnacji mieściło się 7-9 izb lekcyjnych (każda o wielkości 52 m2), sala robót ręcznych, sala przyrody, kancelaria, pokój nauczycielski, toalety, korytarze z poszerzeniami do odpoczynku i pokój lekarski. Do wspólnego użytku szkół przeznaczony był najniższy poziom (parter lub sutereny), gdzie znajdowały się szatnie, natryski i stołówka (tzw. dożywialnia) z zapleczem kuchennym. Przy każdym budynku zaprojektowano jedno mieszkanie dla kierownika szkoły o powierzchni 60 m2 oraz mieszkanie dla woźnego o powierzchni 30 m2. Projekt przewidywał także budowę wspólnej sali gimnastycznej, jednakże ze względów oszczędnościowych ich wykonanie odroczono [1].

Budynki powstały z pełnej cegły ceramicznej. Zastosowano rozwiązania ogniotrwałe, systemu Kleina lub Akermana. Stosowano żelbetowe płyty balkonowe ze stalową prętową balustradą. Elewacje pokrywano tynkami wapienno-cementowymi oraz okładziną klinkierową ciemnobrązową (jedyny materiał dekoracyjny elewacji, którą podkreślano partie cokołu, obramienia wejść i słupów zewnętrznych). Wyposażenie wnętrz było wyjątkowo skromne, zgodnie z założeniami modernizmu. Klatki schodowe były wylewane z żelbetu, ze stalowymi balustradami, o stopniach okładanych drewnem lub lastrykiem, podłogi klepkowe, posadzki lastrykowe lub z płytek ceramicznych dwubarwnych [1].

Każdy z powstałych budynków szkolnych był unikalnym projektem funkcjonalistycznym innego architekta. Koordynacja należała do Działu Architektury Wydziału Technicznego, którym kierował Stefan Ambrożewicz. Projektantem budynku przy ul. Kolektorskiej był Wilhelm Henneberg. Budynek oparto o rzut przypominający literę L. Wnętrza rozplanowano w układzie dwutraktowym z korytarzem pośrodku. Bryła powstała poprzez dodanie kilku zróżnicowanych wielkością i funkcją członów. Elewacja została urozmaicona balkonami. Elementem akcentującym elewację była również klatka schodowa występująca w postaci przeszklonego ryzalitu, a ukryta we wnętrzu, oświetlona pionową listwą okien (tzw. termometrem). Na budynku szkoły umieszczono herb stolicy, Syrenkę warszawską [1].

Obiekty, pomniki, tablice:


Obiekty, pomniki, tablice

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XVIII wiek i wcześniej:

Dawniej okolica wchodziła w skład dóbr marymonckich wokół pałacyku królowej Marysieńki Sobieskiej. Znajdował się tu park z kaskadami wodnymi na Rudawce, malowniczymi parowami i wzgórzami [6].

XIX wiek:

Przez większość okresu były to tereny parkowe. W 1886 roku ze Śródmieścia do Lasu Bielańskiego przeprowadzony został wzdłuż obecnej ul. Kolektorskiej główny kolektor ściekowy lidleyowskiego systemu wodociągowego [6].

Okres międzywojenny:

Budowę kolektora kończono w latach 20-tych XX wieku. Ulica Kolektorska, prowadząca nad kolektorem ściekowym, pojawiła się pierwszy raz na planach w latach 30-tych XX wieku. Nawierzchnię posiadała jedynie na odcinku Kaskadowa-Kościańska. W całości znajdowała się na obszarze komisariatu XXVI Marymont. W otoczeniu znalazło się sporo podmiejskiej zabudowy [6].

Gmach szkoły powstał w drugiej (z trzech) serii budowlanej, w latach 1935-1936 [1]. Budynek w stanie surowym zbudowano w ciągu 4 miesięcy, a oddawano go do użytku z początkiem lipca lub sierpnia następnego roku po rozpoczęciu budowy. Oznaczało to ekspresowe tempo projektowania i wykonania, często ze szkodą dla jakości. Do wykonania zaangażowano najtańsze firmy. Architektom zostawiono wolną rękę. Architektura projektowanych budynków nie podlegała normom architektonicznym ani wytycznym, wynikała tylko z funkcji [1]. Razem ze szkołą powstał stykający się z nią budynek mieszkalny dla nauczycieli [2].

W budynku przy ul. Kolektorskiej zakładano realizację dwóch budynków szkolnych w układzie zwierciadlanym (wynikało to z prognoz demograficznych dla okolicy), jednak powstał tylko kompleks wschodni [1]. Według założeń bliźniaczy gmach miał stanąć na rogu Kaskadowej i Stryjkowskiego, a pomiędzy umieszczonymi symetrycznie budynkami planowano wytyczenie czterech boisk [2].

Budynek objęła w posiadanie Publiczna Szkoła Powszechna nr 133 [1] (nr 131 i 155 [6]).

W jako jednej z dwóch szkół powszechnych w Warszawie, w 1938 roku została tu dobudowana sala gimnastyczna [1].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Publiczna Szkoła Powszechna

[1936] Publiczna Szkoła Powszechna (źródło)

Projekt szkoły

[1936] Projekt szkoły (źródło)

II wojna światowa i Powstanie Warszawskie:

Większość budynków szkół powszechnych ominęły zniszczenia podczas kampanii wrześniowej. Przejęte zostały przez wojska niemieckie na cele administracyjno-koszarowe, rzadziej szpitalne i przetrwały okres okupacji w całkiem dobrym stanie [1]

Na początku Powstania Warszawskiego ul. Kolektorska znajdowała się na zapleczu walk [6]. W połowie sierpnia Powstańcy zdecydowali się zdobyć szkołę, która pełniła role połączenia między pozycjami niemieckimi [5]. Budynek został zajęty przez oddziały pułkownika „Żywiciela” [4]. Nie było trudności z dostaniem się do zewnętrznego ogrodzenia szkoły. Kompania „Starży” ruszyła od strony ul. Marymonckiej, a kompania „Kwarcianego” od strony ul. Kolektorskiej. Po przeskoczeniu parkanu z drutem kolczastym na szczycie, oddział zaskoczył Niemców, którzy uciekli na drugie piętro i prowadzili ostrzał z tarasów. Jako hasło rozpoznawcze ustalono między Powstańcami słowo Żubry, gdyż Niemcom trudno byłoby je wypowiedzieć. Po zdobyciu (27 sierpnia [6]), Powstańcy zostawili szkołę w płomieniach [5].

Następny tydzień minął bez większych walk [4]. Kilkanaście dni później, w połowie września, okolica stała się celem zażartego niemieckiego ataku, który zakończył się rzezią ludności cywilnej [6].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Szkoła przy Kolektorskiej

[1939] Szkoła przy Kolektorskiej (źródło)

Odbudowa stolicy:

Po wojnie pozostały zdewastowane wnętrza. W 1945 roku Biuro Odbudowy Stolicy przystąpiło do remontów i napraw. Zniesiono pierwotną formę wejścia oraz okładzinę klinkierową elewacji południowej. Dla przyspieszenia prac i obniżenia kosztów w wielu szkołach zawiązywano komitety budowlane [1].

W latach 50-tych i 60-tych XX wieku ul. Kolektorska została wytyczona na całej długości, do ul. Korabskiej (nie łącząc się z nią) [6].

Czasy PRL-u:

Technikum Ekonomiczne Nr 7 wraz z Zasadniczą Szkołą Handlową Nr 6 powstały w 1961 roku i początkowo mieściły się przy ul. Felińskiego 15. W 1967 roku Technikum otrzymało lokal przy ulicy Kolektorskiej 9/11 i rozpoczęło funkcjonowanie jako Liceum Ekonomiczne Nr 7. W 1971 roku szkoła otrzymała imię Stanisława Staszica, a rok później sztandar. W 1985 roku szkoła rozpoczęła współpracę z Warszawską Spółdzielnią Spożywców "Społem", efektem czego powstała Zasadnicza Szkoła Zawodowa Nr 27, kształcąca w specjalności Sprzedawca. Zakłady patronackie: WSS Społem i Przedsiębiorstwo Zaopatrzenia Technicznego Budownictwa ZREMB umożliwiały realizację praktyk zawodowych uczniom liceum i szkoły zawodowej [7].

W 1985 roku powołano Zespół Szkół Ekonomicznych Nr 10, w skład którego weszły: Liceum Ekonomiczne Nr 7, Liceum Ekonomiczne dla Pracujących Nr 7 i Zasadnicza Szkoła Zawodowa Nr 27 [7].

Przemiany 1989-2000:


Przemiany 1989-2000

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XXI wiek:

Od roku szkolnego 2008/2009 w skład Zespołu Szkół Nr 10 wchodzi Technikum Nr 25 kształcące w zawodach: technik informatyk, technik obsługi turystycznej, technik ekonomista oraz technik spedytor [7].

W roku 2011/2012 do Zespołu Szkół uczęszczało 583 uczniów w 21 oddziałach w systemie dwuzmianowym. Budynek przy ul. Kolektorskiej od dawna kwalifikował się jednak do generalnego remontu. W najgorszym stanie była kanalizacja. Po deszczu woda podmywała gmach szkoły, który nie był podpiwniczony. Na ścianach tworzyła się grzyb i wilgoć. Ciasne sale i małe okna powodowały, że po kilku minutach zajęć robiło się strasznie duszno [9].

1 września 2012 roku Zespół Szkół nr 10 im. Stanisława Staszica (Technikum nr 25, VII Liceum Profilowane, Technikum Uzupełniające nr 8) z ul. Kolektorskiej został przeniesiony do wyremontowanego budynku po gimnazjum przy ul. Perzyńskiego 10, a Liceum Ekonomiczne dla Dorosłych nr 7 zostało zlikwidowane [9].

Po wyprowadzce budynek przy ul. Kolektorskiej pozostał obiektem oświatowym [9]. Ogłoszono trzy przetargi na jego wydzierżawienie. W dwóch pierwszych nikt się nie zgłosił. W trzecim przetargu wpłynęła oferta Stowarzyszenia Kultury i Edukacji na roczną dzierżawę nieruchomości za 540 tys. zł. Działa tu od roku 2013/2014 prywatna szkoła podstawowa z oddziałem przedszkolnym [3]. Obecnie jest to Szkoła Podstawowa nr 86 SKiE, Liceum Ogólnokształcące nr 50 SKiE oraz Gimnazjum nr 5 SKiE [10][8].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Tablica

[2009] Tablica (źródło)

Budynek szkoły

[2011] Budynek szkoły (źródło)

Boisko

[2013] Boisko (źródło)

Wejście

[2013] Wejście (źródło)

Wjazd na boisko

[2013] Wjazd na boisko (źródło)

Budynek szkolny

[2015] Budynek szkolny (źródło)

Wnętrze szkoły podstawowej

[2015] Wnętrze szkoły podstawowej (źródło)

Opis przygotowano: 2017-06