Willa Rakowicza


Willa Rakowicza

Jest to charakterystyczna monumentalna willa Rakowicza, która wygląda jak bliźniacza stacja kolejki linowej na Kasprowy Wierch. To dlatego, że zaprojektowali ją ci sami architekci, Anna i Aleksander Kodelscy. Willa, która powstała w okresie międzywojennym, została dodatkowo wzmocniona żelbetem, a w podziemiach wybudowano schron przeciwgazowy. Według niektórych źródeł inwestor Zygmunt Rakowicz nabył działkę od wdowy po marszałku Piłsudskim.

rejestr zabytkówrejestr zabytkówzabudowa jednorodzinnazabudowa jednorodzinnazabytkowy budynekzabytkowy budynek

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Stefana Czarnieckiego
  • Rok powstania:  1936-1937
  • Obszar MSI:  Stary Żoliborz
  • Wysokość:   11 m
  • Funkcja:  usługowa
  • Styl:  historyzm (neo), modernizm
  • Związane osoby: Kodelska Anna, Kodelski Aleksander, Rakowicz Zygmunt

Opis urbanistyczny:

Willa Rakowicza przy ul. Czarnieckiego #53 to dwukondygnacyjny budynek stylu łączącym funkcjonalizm nurtu corbusierowskiego ze zmodernizowanym klasycyzmem [2].

We wschodniej części nad wejściem znajdują się trzy wysokie filary wspierające płaski dach. Bryła przypomina stację kolejki linowej. Podobieństwo nie jest przypadkowe, gdyż projektantami małżeństwo Kodelskich zaprojektowało również stację kolejki w Kuźnicach na Kasprowy Wierch [3]. Od strony budynku schody prowadzą do wejścia na wysokim parterze, a z drugiej wjazd w dół prowadzi do garażu w piwnicy. Balkon pierwszego piętra na elewacji zachodniej podtrzymują słupy, a balustrada podłużnego tarasu na parterze zakręca do ogrodu łagodnym łukiem. Dodatkowym elementem kompozycyjnym tej części jest balkon na pierwszym piętrze od strony południowej [9].

Budynek zaprojektowano na podstawie szczegółowych wymagań, opierając się na niemieckich przepisach budownictwa wojennego [8]. W suterenie oprócz kotłowni węglowej oraz garażu przewidziano schron przeciwgazowy z kuchnią i łazienką [9] i z pancernymi szybami [1]. Budynek uzyskał solidną i wytrzymałą konstrukcję, z dachem wzmocnionym przed bombami. Słupy nośne i podciągi są żelbetowe, jest też warstwa żwiru między stropem i strychem [9]. Wewnątrz zachowały się oryginalne drewniane drzwi, klamki i żaluzje [8]. Z wejścia do hallu prowadzi niewielki przedsionek oświetlony charakterystycznym bulajem. Na parterze jest też gabinet i salon z kominkiem, z wyjściem na zadaszony taras. Wygięte po łuku schody prowadzą najpierw do podestu na półpiętrze z pokojem dla gości. Wyżej jest właściwy poziom piętra, na którym znajdują się pokoje dzieci z umywalką, sypialnia właściciela połączona z łazienką i wydzielonym prysznicem. Z sypialni jednoskrzydłowe drzwi prowadzą na obszerny balkon [9].

Powierzchnia użytkowa willi wynosi 148 m2 (parter) i 146 m2 (I piętro) [9].

Obiekty, pomniki, tablice:


Obiekty, pomniki, tablice

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XVIII wiek i wcześniej:


XVIII wiek i wcześniej

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XIX wiek:

W I połowie XVIII wieku teren zajmowały ogrody posesji przy ul. Marymonckiej. W 1849 roku w sąsiedztwie powstał Fort Żeromskiego, a miejsce dzisiejszej wilii stanowiły niezabudowane przedpola.

Okres międzywojenny:

Zygmunt Rakowicz, jako kapitan rezerwy [9], przedsiębiorca, fascynat Bauhausu [1], właściciel pensjonatu w Bukowinie Tatrzańskiej [4], nabył działkę pod budowę wilii od Mieszkaniowego Stowarzyszenia Spółdzielczego Oficerów z Odpowiedzialnością Ograniczoną [9]. Wiele źródeł wskazuje, że działka należała wcześniej do marszałka Józefa Piłsudskiego, a Rakowicz kupił ją od wdowy po marszałku [3].

Projekt willi przygotowali Anna i Aleksander Kodelscy w charakterystycznym dla nich stylu [1]. Był to ich drugi projekt dla Rakowicza [8]. Projekt został zaakceptowany 11 maja 1936 roku. Z kolei projekt ogrodu otaczającego dom przygotował Al. Snarski. Budowę rozpoczęto we wrześniu 1936 roku, a ukończono w październiku 1937 roku. Koszt prac wyniósł 97 tys. zł [9].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Posesja

[1931] Posesja (źródło)

Posesja

[1935] Posesja (źródło)

Elewacja zachodnia

[1938] Elewacja zachodnia (źródło)

II wojna światowa i Powstanie Warszawskie:


II wojna światowa i Powstanie Warszawskie

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Odbudowa stolicy:

Nie doszło do poważniejszych uszkodzeń budynku na skutek działań wojennych. Powstał uskok przy schodach wejściowych spowodowany wybuchem, bomby lotnicze uszkodziły południowo-wschodnie naroże dachu, zniszczona została kolumna w południowym skraju tarasu. Ponadto została wypalona podłoga w hallu i schody, pojawili się też dzicy lokatorzy. Właściciel po wojnie usunął częściowo szkody [9].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Posesja

[1945] Posesja (źródło)

Czasy PRL-u:

Co najmniej do końca lat 70-tych XX wieku na parterze i w przyziemiu mieszkali kwaterunkowi lokatorzy [9].

Przemiany 1989-2000:


Przemiany 1989-2000

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Elewacja południowa

[1997] Elewacja południowa (źródło)

Portal wejściowy

[1997] Portal wejściowy (źródło)

Elewacja zachodnia

[1997] Elewacja zachodnia (źródło)

XXI wiek:

Budynek wraz z działką został wpisany do rejestru zabytków (początkowo A-38 z 17.04.2000, A-950 z 30.09.2010) [6].

W 2024 roku w willi mieściły się lokale użytkowe [3], m.in. Ośrodek Diagnostyki i Terapii Neurologicznej Maria Rakowicz-Raczyńska [7] i firma Majer Sp. z o.o. Osprzęt żeglarski.

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Posesja

[2010] Posesja (źródło)

Wejście

[2019] Wejście (źródło)

Elewacja zachodnia

[2019] Elewacja zachodnia (źródło)

Elewacje

[2022] Elewacje (źródło)

Filary

[2022] Filary (źródło)

Willa Rakowicza

[2022] Willa Rakowicza (źródło)

Elewacje

[2022] Elewacje (źródło)

Elewacje

[2022] Elewacje (źródło)

Elewacje

[2022] Elewacje (źródło)

Wejście

[2022] Wejście (źródło)

Willa Rakowicza

[2022] Willa Rakowicza (źródło)

Bluszcz na elewacji

[2023] Bluszcz na elewacji (źródło)

Willa

[2023] Willa (źródło)

Willa

[2023] Willa (źródło)

Willa przy Czarnieckiego 53

[2023] Willa przy Czarnieckiego 53 (źródło)

Willa przy Czarnieckiego 53

[2023] Willa przy Czarnieckiego 53 (źródło)

Willa przy Czarnieckiego 53

[2023] Willa przy Czarnieckiego 53 (źródło)

Opis przygotowano: 2025-01